2025-2026 8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Destek Kitabı Cevapları

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Ders Destek Yayınları Sayfa 156​

SANAYİ ALANINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR

Cumhuriyetin ilanının hemen ardından Türkiye İktisat Kongresi’nde alınan kararlar doğrultusunda ticaret ve sanayi alanlarında çalışmalara başlandı. Tüccar ve sanayicinin kredi ihtiyacını karşılamak için Türkiye İş Bankası (1924), Türkiye Sanayi ve Maadin Bankası (1925), Etibank (1935) gibi bankalar kuruldu. Sanayiyi geliştirmek ve Türk halkını sanayi çalışmalarına dahil etmek amacıyla 28 Mayıs 1927’de Teşvik-i Sanayi Kanunu (Sanayiyi Özendirme Yasası) çıkarıldı. Bu Kanun çerçevesinde sanayi ile uğraşanlara ucuz arazi, bina edinme, nakliye ve vergi indirimleri gibi kolaylıklar sağlandı. Ancak devletin sağladığı tüm imkânlara rağmen sanayi istenilen seviyeye gelemedi. Sadece Uşak’ta ilk şeker fabrikası ve küçük bir dokuma fabrikası kuruldu. Yapılan çalışmaların yeterli olmamasında halkın elinde gerekli sermayenin olmaması, teknik eleman eksikliği ve 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı etkili oldu.

İlk olarak ABD’de başlayan ve kısa sürede tüm dünyayı etkisi altına alan 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı, Türkiye ekonomisini de olumsuz etkiledi. Bunalım, ülkemizde yeni yatırımların durmasına, mevcut üretim kapasitesinin düşmesine, kısıtlı da olsa sanayi alanında yatırım yapan bazı özel firmaların iflas etmesine neden odu. Dolayısıyla özel sektör sanayide gerektiği gibi yer alamadı. Bu yüzden devlet, sanayileşme faaliyetlerini büyük ölçüde üstlenmek zorunda kaldı. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı’nın olumsuz etkilerini gidermek isteyen Türkiye Cumhuriyeti, 1933’te Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’nı hazırladı. Bu plan çerçevesinde özellikle sanayi alanında önemli çalışmalar yaptı (Şema 4.5). Şemayı inceleyiniz.

Soru: Atatürk Dönemi’nde sanayi alanında yapılan çalışmalar Türk ekonomisine ne gibi katkılar sağlamıştır? Arkadaşlarınızla değerlendiriniz.

• Cevap: Atatürk Dönemi’nde sanayi alanında yapılan çalışmalar, ülkenin ekonomik bağımsızlığını güçlendirmiştir. Yeni fabrikalar kurulmuş, üretim artmış ve halkın yerli malı kullanma bilinci gelişmiştir. Ayrıca iş imkânları çoğalmış ve Türkiye’nin kalkınma süreci hızlanmıştır.

 

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Ders Destek Yayınları Sayfa 157​

TARIM ALANINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR

Cumhuriyetin ilk yıllarında Türk halkının çoğunluğu tarımla uğraşıyordu. Ancak OsmanlI Döne- mi’nde yaşanan sıkıntılar bu dönemde de devam ediyordu. Tarımsal faaliyetler ilkel aletlerle yapılıyor, köylü istediği miktarda tarımsal ürün elde edemiyordu. Bu sebeplerden dolayı Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, tarımsal üretimi artırmak amacıyla ciddi tedbirler aldı. Atatürk tarım ve çiftçiler hakkındaki düşüncelerini şöyle ifade etti:

Efendiler! Milletimiz çiftçidir. Milletin çiftçilikteki çalışmasını yeni ekonomik tedbirlerle son hadde eriştirmeliyiz. Köylünün çalışmasının neticeleri ve verimleri kendi menfaati lehine son hadde çıkarmak ekonomik siyasetimizin temel ruhudur.

TBMM, ekonomik alanda ciddi sıkıntıları olmasına rağmen tarım alanında önemli çalışmalarda bulundu. Tarım alanında yapılan çalışmalarla devletçilik ve halkçılık ilkesi büyük ölçüde hayata geçirildi. Tarım alanında yapılan çalışmalar Şema 4.6’da verilmiştir. Şemayı inceleyiniz.

ATATÜRK ORMAN ÇİFTLİĞİ

5 Mayıs 1925’te Atatürk eliyle 20 bin dekar civarında arsa alınmış ve arsaya Atatürk Orman Çiftliği kurulmuştu. Bu çiftliğin kuruluş amaçlarından bazıları şunlardı: arazide bulunan ve Ankara’nın havasını bozan bataklığı kurutmak, orman oluşturup havayı güzelleştirmek, yeni nesillere çevre bilinci aşılamak, geniş ve fennî bir ziraat yapabilmek için makineli ziraatın nasıl yapıldığını köylüye göstermek, bu tür ziraatın faydalarını anlatarak köylüyü makineli ziraata teşvik etmek, her sahada kurslar açarak köylüye bilgi vermek… Ayrıca çiftlikte ziraatın arıcılık, sütçülük, tavukçuluk, sebzecilik, meyvecilik ve bağcılık gibi her şubesini kurarak üretilen çeşitli mahsulün şehirde açılacak mağazalarda satılması ve halka ucuz, temiz, en iyi gıdanın sağlanması hedeflenmişti.


Soru: Atatürk Orman Çiftliği, tarımın gelişmesine ne gibi katkılar sağlamış olabilir? Açıklayınız.

• Cevap: Atatürk Orman Çiftliği, modern tarım yöntemlerinin tanıtılmasını sağlamış ve köylüye örnek olmuştur. Makineli tarımın faydaları gösterilerek üretim artmış, çevre bilinci gelişmiş ve halka sağlıklı gıda temin edilmiştir.

 

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Ders Destek Yayınları Sayfa 158​

TİCARET VE DENİZCİLİK ALANLARINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR

Anadolu, üç tarafı denizlerle çevrili ve önemli ticaret yollarının geçtiği bir konumdadır. Bu sebeple Osmanlı Devleti’nde ticari faaliyetler oldukça gelişmişti. Ancak savaşlar ve özellikle kapitülasyonlar memleketin iç ve dış ticaretinin büyük ölçüde yabancıların kontrolüne geçmesine neden olmuştu. Lozan Barış Antlaşması ile kapitülasyonların kaldırılması, yeni Türk devletinin ekonomik bağımsızlığını kazanmasını sağlamış, ticari faaliyetlerin gelişmesinin önünü açmıştı. TBMM, ticari faaliyetleri geliştirmek amacıyla birtakım tedbirler almaya başladı. Atatürk Dönemi’nde ticaret alanında yapılan bazı çalışmalar Şema 4.7’de verilmiştir. Şemayı inceleyiniz.

Soru: Ticaret alanında yapılan bu çalışmalar Atatürk ilkelerinin hangileriyle ilişkilendirilebilir? Belirtiniz.

• Cevap: Ticaret alanında yapılan çalışmalar, milliyetçilik, devletçilik ve halkçılık ilkeleriyle ilişkilendirilebilir. Bu çalışmalarla ekonomik bağımsızlık sağlanmış, yerli üretim desteklenmiş ve halkın refahı artırılmıştır.

Etkinlik

Soru: Aşağıdaki kavramları birbirleriyle ilişkilerine göre örnekteki gibi eşleştiriniz.

• 1. Atatürk’ün kaldırdığı ürün vergisi: Aşar
• 2. Çiftçilere kredi sağlayan banka: Ziraat Bankası
• 3. Tarım alanında uzman yetiştiren kuruluş: Yüksek Ziraat Enstitüsü
• 4. Köylünün ürünlerini değerlendiren kurum: Tarım Kredi Kooperatifi
• 5. Türk kara sularında öncelikli ticaret hakkının Türk denizcilere verilmesi: Kabotaj

 

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Ders Destek Yayınları Sayfa 159​

Soru: Türkiye Cumhuriyeti’nin nüfus ve sağlık alanlarında çalışmalar yapmasının sebepleri neler olabilir? Belirtiniz.

• Cevap: Halkın yaşam kalitesini yükseltmek, salgın hastalıkları önlemek ve güçlü bir toplum oluşturmak amacıyla bu çalışmalar yapılmıştır.

Soru: Sağlık alanında yapılan çalışmaların ülkemize ne gibi katkıları olmuştur? Belirtiniz.

• Cevap: Hastalıklar azalmış, halkın sağlığı korunmuş ve nüfus artışıyla birlikte ülkenin kalkınması hızlanmıştır.

 

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Ders Destek Yayınları Sayfa 160​

Soru: Mustafa Kemal Paşa’nın Nutuk adlı eserini yazmasının sebepleri neler olabilir?

• Cevap: Mustafa Kemal Paşa, Nutuk’u Millî Mücadele’nin nasıl kazanıldığını anlatmak, gençlere ders vermek ve Cumhuriyetin değerlerini korumanın önemini vurgulamak için yazmıştır.

Yorumlayalım

TÜRK GENÇLİGİNE BIRAKTIGIM EMANET

Bu uzun ve ayrıntılı sözlerim, tarihe mal olmuş bir devrin öyküsüdür. Burada ulusum için ve yarınki çocuklarımız için dikkat ve uyanıklık sağlayabilecek kimi noktaları belirtebilmiş isem kendimi mutlu sayacağım. Bu söylevimle ulusal varlığı sona ermiş sayılan büyük bir ulusun bağımsızlığını nasıl kazandığını, bilim ve tekniğin en son ilkelerine dayanan ulusal ve çağdaş bir devleti nasıl kurduğunu anlatmaya çalıştım. Bugün ulaştığımız sonuç, yüzyıllardan beri çekilen ulusal yıkımların yarattığı uyanıklığın ve bu sevgili yurdun her köşesini sulayan kanların karşılığıdır. Bu sonucu Türk gençliğine emanet ediyorum.

Soru: Okuduğunuz metinden hareketle Nutuk’u tarihi bir eser yapan özellikleri belirtiniz.

• Cevap: Nutuk, Millî Mücadele’nin olaylarını birinci elden anlatması, dönemin belgelerini içermesi ve Cumhuriyetin kuruluş sürecini açıklamasıyla tarihî bir eser olmuştur.