2025-2026 8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Destek Kitabı Cevapları

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Ders Destek Yayınları Sayfa 111​

Tanıyalım

MAREŞAL FEVZİ (ÇAKMAK) PAŞA (1876-1950)

İstanbul’da doğdu. 1896’da Harp Okulunu, 1898’de de Harp Akademisini bitirdi. Trablusgarp, Balkan ve Birinci Dünya Savaşlarında görev aldı. 1918’de genelkurmay başkanı, 1920’de harbiye nazırı (bakanı) oldu. 1920’de Milli Mücadele’ye katılmak için Ankara’ya geldi. Milli Mücadele Dönemi’nde Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı görevlerinde bulundu. 1922’de mareşalliğe terfi etti. TBMM’de 14 Ağustos 1923’e kadar Kozan milletvekili olarak görev yaptı. Daha sonra İstanbul milletvekili seçildi. 1924-1944 yılları arasında Genelkurmay Başkanlığı yaptı.


Soru: Fevzi Paşa’nın Millî Mücadele’ye katkısı hakkında neler söyleyebilirsiniz? Belirtiniz.

• Cevap: Fevzi Paşa, Millî Mücadele’de ordunun düzenlenmesi ve savaş planlarının hazırlanmasında büyük rol oynamıştır.

Soru: Tablo 3.2’den hareketle Büyük Taarruz öncesinde Türk ve Yunan kuvvetlerinin durumunu değerlendiriniz.

• Cevap: Tablodan, Yunan ordusunun uçak ve top bakımından üstün olduğu, ancak Türk ordusunun asker sayısı ve moral gücüyle avantajlı olduğu anlaşılmaktadır.

 

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Ders Destek Yayınları Sayfa 113​

Mustafa Kemal Paşa, bozguna uğrayan Yunan kuvvetlerinin izlenmesi ve işgal altındaki yerlerin kurtarılması için 1 Eylül sabahı tarihe geçecek şu emrini verdi: “Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” Mustafa Kemal Paşa’nın taarruz emriyle harekete geçen Türk birlikleri, 30 Ağustos’ta Kütahya’yı, 1 Eylül’de Uşak ve Eskişehir’i kurtardı. 9 Eylül 1922 sabahı ise İzmir kurtarıldı. İzmir halkı Türk ordusunu sevinç gözyaşları ve büyük bir coşku ile karşıladı (Görsel 3.21). Böylece Doğu ve Güney Cepheleri’nden sonra Batı Cephesi de kapanmış oldu.

Tartışalım

Soru: Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Savaşı’nın kazanılmasında Mustafa Kemal Paşa’nın ne gibi katkıları olmuştur?

• Cevap: Mustafa Kemal Paşa, doğru planlama, güçlü liderlik ve kararlılığıyla zaferin kazanılmasını sağlamıştır.

Tarihten Bir Yaprak

Bayrağa Saygı

30 Ağustos sabahı, Mustafa Kemal muharebe sahasında dolaşıyordu. Etrafta binlerce düşman cesedi vardı. Yüzlerce topçu hayvanı telef olmuş, üst üste yığılmıştı. Meydan, terk edilmiş silah, top ve cephaneyle doluydu. Atatürk yanındakilere şöyle söylendi: “Bu manzara insanlığı utandıra- bilir! Fakat meşru müdafaamız için buna mecbur olduk. Türkler, başka milletlerin vatanında böyle bir harekete teşebbüs etmezler.” Yerde yırtılmış ve terk edilmiş bir de Yunan bayrağı gören Başkomutan Mustafa Kemal eli ile bayrağın kaldırılmasını işaret ederek şöyle dedi: “Bir milletin istiklal alametidir, düşman da olsa hürmet etmek lazımdır. Onu kaldırıp topun üzerine koyunuz.”


Soru: Bayrağın önemini millî ve manevi değerlerimiz açısından nasıl değerlendirebilirsiniz? Açıklayınız.

• Cevap: Bayrak, milletin bağımsızlık ve onurunun sembolüdür; bu yüzden her zaman saygı gösterilmelidir.

 

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 114​

Etkinlik

Soru: Aşağıdaki soruların cevaplarını bulmacada bulup işaretleyiniz. Kalan harfleri sırasıyla kutulara yazıp şifreyi bulunuz.

• Kuvâ-yı Millîye birliklerinin kaldırılması ile oluşturulan askerî birliklere verilen genel ad: Düzenli Ordu
• Kütahya-Eskişehir Savaşlarında kaybedilen şehirlerden biri: Kütahya
• Büyük Millet Meclisi Hükûmetini tanıyan ilk Müslüman devlet: Afganistan
• Batı Cephesi grup komutanı: İsmet Paşa
• Büyük Millet Meclisi Hükûmetinin uluslararasında imzaladığı ilk resmî antlaşma: Gümrü
• I. İnönü Savaşı sonrasında düzenlenen konferans: Londra
• Batı Cephesi’nde mücadele ettiğimiz devlet: Yunanistan
• Sovyet Rusya ile imzalanan antlaşma: Moskova
• Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında Antep, Urfa ve Maraş’ı işgal eden devlet: Fransa
• Büyük Millet Meclisini ilk tanıyan İtilaf Devleti: Sovyet Rusya
• Fransızların Anadolu’yu işgalinde onlara yardım eden ulus: Ermeniler
• Düzenli ordunun Kütahya-Eskişehir Muharebeleri sonrasında mevzi oluşturmak için doğusuna çekildiği nehir: Sakarya

Şifre: Siz Orada Yalnız Düşmanı Değil Milletin Makus Talihinide Yendiniz

 

[MaArif Faruk]

. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 115​

MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI (11 EKİM 1922)

Büyük Taarruz ile Batı Anadolu bölgesi Yunan kuvvetlerinden tamamen arındırılsa da İstanbul ve Doğu Trakya işgal altındaydı. Özellikle İngilizler, İstanbul ile Boğazlar’ın çevresinden çekilmek istemiyor, silahlı mücadeleden yana tavır sergiliyorlardı. Türk ordusu bu bölgeleri kurtarmak amacıyla ilk olarak Çanakkale Boğazı’na doğru yöneldi. Diğer yandan İtilaf Devletleri arasındaki blok parçalanmış ve İngiltere’de savaş karşıtları artmıştı. Bu durum üzerine İngilizler, TBMM’ye ateşkes önerisinde bulundular. Bursa’nın Mudanya ilçesinde yapılan görüşmelere Türkiye, İngiltere, Fransa ve İtalya temsilcileri katıldı. TBMM’yi temsilen İsmet Paşa, Yunan Hükümeti adına ise İngiliz temsilciler görüşmeye katıldı (Görsel 3.22). Heyetler arasında yapılan görüşmeler sonucunda 11 Ekim 1922’de Mudanya Ateşkes Antlaşması yapıldı. Mudanya Ateşkes Antlaşması’na göre;

• Türk ve Yunan kuvvetleri arasındaki çatışmalar 14-15 Ekim’den itibaren sona erecektir.
• Yunan kuvvetleri, Doğu Trakya’yı on beş gün içinde tamamen boşaltacaklardır.
• Doğu Trakya’nın güvenliğini sağlamak amacıyla 8.000 kişilik Türk jandarma birliği gönderilecektir.
• Kalıcı barış antlaşması yapılıncaya kadar Türk kuvvetleri Çanakkale ve Kocaeli bölgelerinde belirlenen çizgiyi geçemeyecektir.
• İtilaf Devletleri kalıcı barış antlaşması yapılıncaya kadar İstanbul’da kalacaklardır.

Mudanya Ateşkes Antlaşması ile Millî Mücadele’nin askerî safhası sona erdi. Doğu Trakya, İstanbul ve Boğazlar’ın çevresi savaşılmadan kurtarıldı. Bu bölgelerin güvenliği TBMM’ye bırakıldı. Böylece İtilaf Devletleri, Osmanlı Devleti’ni hukuken yok sayarken TBMM’nin ve dolayısıyla da yeni Türk devletinin varlığını siyasi yönden tanımış oldular. Diğer yandan Yunanların başarısız sonuç almasıyla İngiltere’de Lloyd George (Loyd Corc) Hükümeti istifa etti.


Etkinlik

Soru: Aşağıdaki tabloya istenilen bilgileri örnekteki gibi yazınız.

• Cevap:

Savaşların Sonuçları ve Önemi​

[TR]
[td]Savaş[/td][td]Siyasi Sonuçları[/td][td]Önemi[/td]
[/TR]
[TR]
[td]Sakarya Meydan Savaşı[/td][td]Sovyet Cumhuriyetleri ile Kars Antlaşması, Fransa ile Ankara Antlaşması imzalandı.[/td][td]Yunan kuvvetlerinin taarruz gücü kırıldı. Türk ordusu taarruza geçti.[/td]
[/TR]
[TR]
[td]Başkomutanlık Meydan Savaşı[/td][td]İtilaf Devletleri ile Mudanya Ateşkes Antlaşması yapıldı.[/td][td]Millî Mücadele’nin askerî safhası sona erdi. Doğu Trakya, İstanbul ve Boğazlar çevresi savaşılmadan kurtarıldı.[/td]
[/TR]

 

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Ders Destek Yayınları Sayfa 116​

Soru: İtilaf Devletleri’nin Sevr Antlaşmasından sonra TBMM ile yeni bir barış antlaşması yapmak istemelerinde hangi faktörler etkili olmuştur?

• Cevap: Türk ordusunun kazandığı zaferler, halkın Millî Mücadele’ye olan desteği ve TBMM’nin güçlenmesi İtilaf Devletleri’ni yeni bir barış antlaşması yapmaya yöneltmiştir.