Hatay Meselesi 'nde Fransa işi çıkmaza sürükleyince, çözümü gerilla tasarımına kadar götürdüğünü yazmışımdır; en iyisi sanırım, durumu Riyaset-i Cumhur Kâtib-i Umûmisi Hasan Rıza Bey 'in (Soyak) kaleminden öğrenmektir; bakar mısınız neler yazıyor, Gâzi meğerse demiş ki:
''...şâyet böyle bir zarûret karşısında, yâni işi silâhlı bir hareketle halletmek zorunda kalırsak, tutacağım yolu da çoktan kararlaştırmış bulunuyorum. Böyle bir durumda derhal devlet reisliğinden, hatta meb'usluktan istifa edeceğim; serbest bir Türk vatandaşı olarak, bu işte çalışan arkadaşlarla beraber, Hatay topraklarına geçeceğim; bildiğin gibi, bunun her zaman imkânı ve çok emin yolları vardır. Oradaki mücâhitlerle ve anavatan'dan kaçıp bize katılacağından şüphe etmediğim kuvvetlerle, meseleyi yerinde ve içten halletmeye çalışacağım; isterse Türkiye Hükümeti beni ve arkadaşlarımı âsi ilân eder ve hakkımızda tâkibât da yapar...'' (H.R. Soyak, 'Atatürk'ten Hatıralar' , Cilt II, s.607)
Not:Atilla İlhan Yazısıdır.Hangi Atatürk kitabında bu konudan şöyle bahsetmiştir
''...şâyet böyle bir zarûret karşısında, yâni işi silâhlı bir hareketle halletmek zorunda kalırsak, tutacağım yolu da çoktan kararlaştırmış bulunuyorum. Böyle bir durumda derhal devlet reisliğinden, hatta meb'usluktan istifa edeceğim; serbest bir Türk vatandaşı olarak, bu işte çalışan arkadaşlarla beraber, Hatay topraklarına geçeceğim; bildiğin gibi, bunun her zaman imkânı ve çok emin yolları vardır. Oradaki mücâhitlerle ve anavatan'dan kaçıp bize katılacağından şüphe etmediğim kuvvetlerle, meseleyi yerinde ve içten halletmeye çalışacağım; isterse Türkiye Hükümeti beni ve arkadaşlarımı âsi ilân eder ve hakkımızda tâkibât da yapar...'' (H.R. Soyak, 'Atatürk'ten Hatıralar' , Cilt II, s.607)
Not:Atilla İlhan Yazısıdır.Hangi Atatürk kitabında bu konudan şöyle bahsetmiştir
“Fransızlarla görüşmeler tıkanır gibi olunca Mustafa Kemal Paşa şöyle demişti:
‘İşi silahlı bir hareketle halletmek zorunda kalırsak, tutacağım yolu çoktan kararlaştırmış bulunuyorum. Derhal devlet reisliği ve mebusluktan istifa edeceğim. Serbest bir Türk vatandaşı olarak bu işte çalışan arkadaşlarla birlikte Hatay’a geçeceğim….. Oradaki mücahitler ve anavatandan gelecek kuvvetlerle meseleyi yerinde ve içerden halletmeye çalışacağım. İsterse Türkiye hükümeti beni ve arkadaşlarımı asi ilan etsin, hakkımda takibat yapsın!’
Bu bize tanıtılan anlatılan Atatürk’ten farklı bir portreydi. Ve bu Attilâ Ağabey’i çok heyecanlandırırdı. Hangi Atatürk’te, heyecanla dönemden belgeler aktarmıştı:
‘Mustafa Kemal Paşa, Fransız idaresi altında inleyen Suriye ve Lübnan için Hasan Rıza Soyak’a şöyle diyordu:
‘ Bugünkü Fransız idarecilerin, Suriye ve Lübnan’a öyle kolay kolay istiklal vereceklerinden emin değilim. … Binaenaleyh biz hareketimizi onlara da teşmil ederek, Suriye ve Lübnan’in özledikleri gerçek istiklallerini temin edebiliriz!’
Hangi Atatürk. A. İlhan S.326