EKONOMİK FAALİYETLER
İnsanlar, ihtiyaçlarını karşılamak için ekonomik faaliyetlerde bulunurlar. Bu amaçla hayvancılık yapar, çeşitli bitkiler yetiştirir, maden çıkarır ve bu yolla elde edilen ham maddeleri kurdukları fabrikalarda işlerler. İşlenmiş ürünleri, dağıtım ağları kurarak yurt içinde ve yurt dışında satarlar. Böylelikle hem toplumun bazı ihtiyaçlarını karşılamış hem de gelir elde etmiş olurlar.
BÖLGELERİMİZE GÖRE EKONOMİK FAALİYETLER
Bir bölgedeki ekonomik faaliyetleri; o bölgenin coğrafi özellikleri, yer altı ve yer üstü zenginlikleri, ulaşım olanakları belirler. Tarıma elverişli toprakların bulunması, bölgede tarım zenginlikleri, ulaşım olanakları belirler. Tarıma elverişli toprakların bulunması, bölgede tarım iklim tipi belirler. Yetiştirilen tarım ürünlerinin dağıtımı, bölgedeki ulaşım olanaklarıyla sağlanır. Ulaşım olanaklarının geliştirilmesi, bölgenin ticaret ve turizm etkinliklerini olumlu yönde etkiler.
Yurdumuzun her bölgesinde iklim koşullarına bağlı olarak çeşitli tarım ürünleri yetiştirilir. Tarım etkinlikleri genellikle verimli topraklara sahip kıyı ovalarında, düzlük alanlarda, akarsu vadilerinin çevresinde gerçekleştirilir. Elde edilen ürünlerin çeşitliliği, ülkemizin tarımsal zenginliğinin bir göstergesidir. Örneğin, yurdumuzun İç Anadolu Bölgesi'nde tahıl üretimi yapılır. Akdeniz Bölgesi'nde turunçgiller yetiştirilir. Bu çeşitlilik, tarımsal üretimde ülkemizin kendi kendine yetebilen ülkelerden biri olmasını sağlamıştır.
Yurdumuzun hemen her bölgesinde hayvancılık yapılmaktadır. Ancak gelir sağlamak amacıyla çok sayıda hayvan yetiştirmek için coğrafi özelliklerin uygun olması gerekir. Küçükbaş ve büyükbaş hayvancılık; baharda yeşeren otlarla kaplı alanlarda, yazın yağış alan çayırlarda, akarsu boyları ve kıyılarda yapılabilir. Arıcılık; otları baharda yeşerip çiçek açan yerlerde ve çam ormanlarının, meyve bahçelerinin yakınlarında gerçekleştirilir. Balıkçılık ise deniz, göl ve akarsuların bulunduğu yerlerde yapılan bir hayvancılık etkinliğidir.
Bölgelerimizde gerçekleştirilen ekonomik faaliyetler
Marmara Bölgesi:
Doğal ve beşerî ortamın uygun olması, bölgedeki ekonomik faaliyetleri çeşitlendirmiştir. Bu nedenle bölgeye iç göç yaşanmış, nüfus yoğunluğu artmıştır. Türkiye'deki sanayi kuruluşlarının yarıya yakını, uluslararası ticaret yollarının geçtiği bu bölgededir. Ayçiçeği, keten, zeytin, mısır gibi tarım ürünlerinin yetiştirildiği bölgede kümes hayvancılığı ve ipek böcekçiliği yapılmaktadır.
Ege Bölgesi:
Sanayi kuruluşlarının yoğun olduğu ikinci bölgemizdir. İncir, üzüm, zeytin, tütün ve pamuk gibi tarım ürünleri yetiştirilir. Bölgeden çıkarılan madenlerin (krom, linyit, bor, altın, cıva, demir vb.) ve tarım ürünlerinin dış satımından önemli gelir elde edilir. Kümes hayvancılığı, arıcılık, balıkçılık gelişmiştir. Doğal ve tarihî güzellikler açısından zengin olan bu bölgede önemli turizm merkezleri yer alır.
Akdeniz Bölgesi:
Tarım, turizm ve sanayi alanlarında ülke ekonomisine önemli katkı sağlayan bir bölgemizdir. Pamuk, turunçgil, yer fıstığı, susam, muz ve sebzeler, tarımsal üretimden elde edilen önemli ürünledir. Seracılık, önemli bir iş koludur. Doğal ve tarihî güzellikler açısından zengin olan bu bölgede, çok sayıda turizm merkezi yer alır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi:
Bölgenin Türkiye ekonomisine en büyük katkısı yer altı kaynaklarından sağlanır. Ülkemizdeki petrol üretiminin hemen hemen tamamı bu bölgede gerçekleştirilir. Fosfat ve linyit, bölgede çıkarılan madenlerdendir. Geniş düzlüklerin olması, bölgede tarımsal etkinliklerin yapılabilmesi için büyük avantaj sağlar. Ancak yaz kuraklıklarının şiddetli olması, her türlü tarım ürününün yetiştirilmesini engeller. Pamuk, kırmızı mercimek ve Antep fıstığı, önemli gelir sağlayan tarımsal ürünlerdir. Bölgede tarihî ve doğal güzellik bulunmasına karşın ulaşım olanaklarının kısıtlı olması nedeniyle turizmin ekonomiye katkısı yoktur.
İç Anadolu Bölgesi:
Ekili dikili alan bakımından Marmara Bölgesi'nden sonra ikinci sırada gelir. İklim koşulları nedeniyle buğday yetiştiriciliği yaygındır. Türkiye'nin buğday ambarı olarak nitelenen bölgede şeker pancarı, üzüm ve elma yetiştiriciliği de yapılır. Koyun ve tiftik keçisi yetiştiriciliği yaygındır. Linyit, krom, lüle taşı, tuz ve bor bölgenin önemli yer altı zenginlikleridir. Tarihî eserler ve doğal güzelliklerin bulunduğu bölgede turizmden önemli bir gelir sağlanamamaktadır.
Karadeniz Bölgesi:
Tarım yapılabilecek alanları az olmasına karşın çay, fındık, mısır, tütün gibi ürünlerin dış satımından önemli gelir elde edilir. Balıkçılık, arıcılık, madencilik (bakır, kömür, linyit, altın, gümüş), ormancılık ve turizm bölge halkının gelir kaynaklarındandır.
Doğu Anadolu Bölgesi:
Tarıma elverişli alanlara sahip olmayan bölgenin en önemli ekonomik faaliyeti büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliğidir. Buğday, arpa, şeker pancarı, sebze ve meyve yetiştirilen bölgede krom, demir, bakır, linyit, çinko gibi madenler çıkarılmaktadır. Tarihî ve doğal güzellikler bakımından zengin olmakla birlikte turizm önemli bir gelir kaynağı değildir. Kış turizmine yönelik tesislerin yapılmasıyla iç turizm bir miktar canlanmıştır.
İnsanlar, ihtiyaçlarını karşılamak için ekonomik faaliyetlerde bulunurlar. Bu amaçla hayvancılık yapar, çeşitli bitkiler yetiştirir, maden çıkarır ve bu yolla elde edilen ham maddeleri kurdukları fabrikalarda işlerler. İşlenmiş ürünleri, dağıtım ağları kurarak yurt içinde ve yurt dışında satarlar. Böylelikle hem toplumun bazı ihtiyaçlarını karşılamış hem de gelir elde etmiş olurlar.
BÖLGELERİMİZE GÖRE EKONOMİK FAALİYETLER
Bir bölgedeki ekonomik faaliyetleri; o bölgenin coğrafi özellikleri, yer altı ve yer üstü zenginlikleri, ulaşım olanakları belirler. Tarıma elverişli toprakların bulunması, bölgede tarım zenginlikleri, ulaşım olanakları belirler. Tarıma elverişli toprakların bulunması, bölgede tarım iklim tipi belirler. Yetiştirilen tarım ürünlerinin dağıtımı, bölgedeki ulaşım olanaklarıyla sağlanır. Ulaşım olanaklarının geliştirilmesi, bölgenin ticaret ve turizm etkinliklerini olumlu yönde etkiler.
Yurdumuzun her bölgesinde iklim koşullarına bağlı olarak çeşitli tarım ürünleri yetiştirilir. Tarım etkinlikleri genellikle verimli topraklara sahip kıyı ovalarında, düzlük alanlarda, akarsu vadilerinin çevresinde gerçekleştirilir. Elde edilen ürünlerin çeşitliliği, ülkemizin tarımsal zenginliğinin bir göstergesidir. Örneğin, yurdumuzun İç Anadolu Bölgesi'nde tahıl üretimi yapılır. Akdeniz Bölgesi'nde turunçgiller yetiştirilir. Bu çeşitlilik, tarımsal üretimde ülkemizin kendi kendine yetebilen ülkelerden biri olmasını sağlamıştır.
Yurdumuzun hemen her bölgesinde hayvancılık yapılmaktadır. Ancak gelir sağlamak amacıyla çok sayıda hayvan yetiştirmek için coğrafi özelliklerin uygun olması gerekir. Küçükbaş ve büyükbaş hayvancılık; baharda yeşeren otlarla kaplı alanlarda, yazın yağış alan çayırlarda, akarsu boyları ve kıyılarda yapılabilir. Arıcılık; otları baharda yeşerip çiçek açan yerlerde ve çam ormanlarının, meyve bahçelerinin yakınlarında gerçekleştirilir. Balıkçılık ise deniz, göl ve akarsuların bulunduğu yerlerde yapılan bir hayvancılık etkinliğidir.
Bölgelerimizde gerçekleştirilen ekonomik faaliyetler
Marmara Bölgesi:
Doğal ve beşerî ortamın uygun olması, bölgedeki ekonomik faaliyetleri çeşitlendirmiştir. Bu nedenle bölgeye iç göç yaşanmış, nüfus yoğunluğu artmıştır. Türkiye'deki sanayi kuruluşlarının yarıya yakını, uluslararası ticaret yollarının geçtiği bu bölgededir. Ayçiçeği, keten, zeytin, mısır gibi tarım ürünlerinin yetiştirildiği bölgede kümes hayvancılığı ve ipek böcekçiliği yapılmaktadır.
Ege Bölgesi:
Sanayi kuruluşlarının yoğun olduğu ikinci bölgemizdir. İncir, üzüm, zeytin, tütün ve pamuk gibi tarım ürünleri yetiştirilir. Bölgeden çıkarılan madenlerin (krom, linyit, bor, altın, cıva, demir vb.) ve tarım ürünlerinin dış satımından önemli gelir elde edilir. Kümes hayvancılığı, arıcılık, balıkçılık gelişmiştir. Doğal ve tarihî güzellikler açısından zengin olan bu bölgede önemli turizm merkezleri yer alır.
Akdeniz Bölgesi:
Tarım, turizm ve sanayi alanlarında ülke ekonomisine önemli katkı sağlayan bir bölgemizdir. Pamuk, turunçgil, yer fıstığı, susam, muz ve sebzeler, tarımsal üretimden elde edilen önemli ürünledir. Seracılık, önemli bir iş koludur. Doğal ve tarihî güzellikler açısından zengin olan bu bölgede, çok sayıda turizm merkezi yer alır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi:
Bölgenin Türkiye ekonomisine en büyük katkısı yer altı kaynaklarından sağlanır. Ülkemizdeki petrol üretiminin hemen hemen tamamı bu bölgede gerçekleştirilir. Fosfat ve linyit, bölgede çıkarılan madenlerdendir. Geniş düzlüklerin olması, bölgede tarımsal etkinliklerin yapılabilmesi için büyük avantaj sağlar. Ancak yaz kuraklıklarının şiddetli olması, her türlü tarım ürününün yetiştirilmesini engeller. Pamuk, kırmızı mercimek ve Antep fıstığı, önemli gelir sağlayan tarımsal ürünlerdir. Bölgede tarihî ve doğal güzellik bulunmasına karşın ulaşım olanaklarının kısıtlı olması nedeniyle turizmin ekonomiye katkısı yoktur.
İç Anadolu Bölgesi:
Ekili dikili alan bakımından Marmara Bölgesi'nden sonra ikinci sırada gelir. İklim koşulları nedeniyle buğday yetiştiriciliği yaygındır. Türkiye'nin buğday ambarı olarak nitelenen bölgede şeker pancarı, üzüm ve elma yetiştiriciliği de yapılır. Koyun ve tiftik keçisi yetiştiriciliği yaygındır. Linyit, krom, lüle taşı, tuz ve bor bölgenin önemli yer altı zenginlikleridir. Tarihî eserler ve doğal güzelliklerin bulunduğu bölgede turizmden önemli bir gelir sağlanamamaktadır.
Karadeniz Bölgesi:
Tarım yapılabilecek alanları az olmasına karşın çay, fındık, mısır, tütün gibi ürünlerin dış satımından önemli gelir elde edilir. Balıkçılık, arıcılık, madencilik (bakır, kömür, linyit, altın, gümüş), ormancılık ve turizm bölge halkının gelir kaynaklarındandır.
Doğu Anadolu Bölgesi:
Tarıma elverişli alanlara sahip olmayan bölgenin en önemli ekonomik faaliyeti büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliğidir. Buğday, arpa, şeker pancarı, sebze ve meyve yetiştirilen bölgede krom, demir, bakır, linyit, çinko gibi madenler çıkarılmaktadır. Tarihî ve doğal güzellikler bakımından zengin olmakla birlikte turizm önemli bir gelir kaynağı değildir. Kış turizmine yönelik tesislerin yapılmasıyla iç turizm bir miktar canlanmıştır.
