2025-2026 8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Destek Kitabı Cevapları

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 209​

Soru: Birinci Dünya Savaşı sonrasında yapılan barış antlaşmalarının amacına ulaşmama sebeplerini belirtiniz.

• Cevap: Çünkü antlaşmalar yenilen devletleri ağır şekilde cezalandırdı. Bu durum ülkeler arasında düşmanlığı artırdı ve yeni savaşların çıkmasına neden oldu.

 

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 210​

Birinci Dünya Savaşı sonrasında İngiltere’nin Uzak Doğu’dan büyük ölçüde çekilerek Orta Doğu’ya kayması Uzak Doğu’da bir boşluğun oluşmasına yol açtı. Bu durumdan faydalanan Japonya hem Uzak Doğu’ya hâkim olma planını hayata geçirmeyi hem de 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı’nın etkilerini üzerinden atmayı hedefledi. Japonya bu amaçlarla İmparator Hirohito (Hirahita) önderliğinde “Asya, AsyalIlarındır.” sloganı ile askerî güce dayalı sömürgeci bir dış politika izlemeye başladı.

İkinci Dünya Savaşı öncesinde büyük devletler arasında bloklaşmalar meydana geldi. Bu bloklaşmaları Tablo 7.1’den inceleyiniz.

İkinci Dünya Savaşı; İtalya’nın Habeşistan’ı, Almanya’nın ise Polonya ve Çekoslovakya’yı işgaliyle başladı (1939). İşgaller karşısında Fransa ve İngiltere her iki ülkeye savaş ilan etti. Bir süre sonra SSCB ve ABD, Müttefik Devletlerin; Japonya ise Mihver Devletlerin yanında savaşa katıldı. Böylece savaş kısa sürede bütün dünyaya yayıldı.

İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİNDE TÜRKİYE

Türkiye Cumhuriyeti; İkinci Dünya Savaşı öncesinde Atatürk’ün belirlediği tam bağımsız, barışçıl, millî menfaatleri esas alan, akılcı ve gerçekçi bir dış politika izledi. Böylece toprak bütünlüğünü korumayı amaçladı. Ancak Birinci Dünya Savaşı sonrası yaşanan gelişmeler, yeni bir dünya savaşının âdeta habercisi oldu. Mustafa Kemal Atatürk bu durum hakkındaki düşüncelerini şöyle dile getirdi:


Soru: Atatürk’ün sözlerinden hareketle İkinci Dünya Savaşı öncesi Türk dış politikası hakkında neler söyleyebilirsiniz?

• Cevap: Atatürk’ün sözlerinden, Türkiye’nin savaş istemeyen, barışçı ve millî çıkarlarını koruyan bir dış politika izlediği anlaşılır. Amaç, ülkeyi yeni bir savaşa sürüklemeden bağımsızlığını korumaktır.

 

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 211​

İtalya’nın Orta Doğu’ya yönelik yayılmacı politikası karşısında Sadabat Paktı’nın kurulmasını sağladı. Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile Karadeniz’den Akdeniz’e uzanan geniş bir alanda siyasi ve askerî açıdan büyük güç kazandı.
Atatürk’ün ölümü sonrasında dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, Türkiye’nin kendi bölgesindeki barışı korumak için denge siyaseti izleme politikasını devam ettirdi. Ancak 1939’da İtalya’nın Arnavutluk’u işgal etmesi ve Akdeniz ile ilgili planlar yapması Türkiye’yi endişelendirdi. Bu gelişmeler Türkiye’yi İngiltere ve Fransa ile yakınlaştırdı. Bu arada SSCB ve Almanya arasında bir saldırmazlık antlaşmasının yapılması, Türkiye’nin Boğazlar üzerinde emelleri olan SSCB karşısında yalnız kalmasına neden oldu. Türkiye, İngiltere ve Fransa ile Karşılıklı Yardım Antlaşması’nı içeren bir protokol yaptı (19 Ekim 1939) (Görsel 7.5). Protokol ile Akdeniz’de olası bir savaş durumunda ülkelerin birbirlerine verebilecekleri destek konusunda iş birliğine varıldı.

1940 yılının sonlarına doğru Almanya’nın Doğu’ya yönelik politikaları ve Yunanistan’ı işgali Türkiye’de yeni bir endişeye neden oldu. İngiltere bir kez daha devreye girerek Türkiye’yi savaşa sokmak istedi. Ancak Alman lider Adolf Hitler’in İsmet İnönü’ye Türkiye’ye saldırmayacağına yönelik bir mektup göndermesi Türkiye’nin endişelerini bir nebze hafifletti ve Türkiye ile Almanya arasında bir saldırmazlık antlaşması yapıldı.

Soru: Siz dönemin Türkiye lideri olsaydınız İkinci Dünya Savaşı’nda nasıl bir dış politika izlerdiniz? Belirtiniz.

• Cevap: Ben de Türkiye’yi savaşa sokmadan tarafsız bir politika izlerdim. Amacım ülkenin güvenliğini ve bağımsızlığını koruyarak barışı sürdürmek olurdu.

 

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 212​

Soru: İkinci Dünya Savaşı’nın Türkiye’yi hangi yönlerden etkilemiş olabileceğini tartışınız.

• Cevap: Türkiye savaşta tarafsız kalmasına rağmen ekonomik sıkıntılar yaşadı. Erkeklerin askere alınması üretimi azalttı, halkın yaşam koşulları zorlaştı.

 

[MaArif Faruk]

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 213​

İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI NIN TÜRKİYE’YE ETKİLERİ

İkinci Dünya Savaşı’na katılan devletler, Türkiye’yi jeopolitik konumu nedeniyle kendi yanlarına çekmek için çok çaba sarf etseler de Türkiye 1944 yılının sonlarına kadar savaştan uzak durmayı başardı. İkinci Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Mihver Devletler’in savaştan yenik ayrılacağı belli olunca ABD, İngiltere ve SSCB savaş sonrası kurulacak dünya düzeninin esaslarını belirlemek amacıyla Yalta Konferansında bir araya geldiler (4-11 Şubat 1945). Konferansta savaş sonrası dünya barışını korumak üzere Birleşmiş Milletler adıyla uluslararası bir teşkilatın kurulmasına karar verildi. Ancak teşkilatın oluşturulacağı San Francisco (San Fransisko) Konferansı’na katılabilmek için 1 Mart 1945 tarihine kadar Almanya ve müttefiklerine savaş ilan etme şartı getirildi. Bu durum karşısında Türkiye, savaş sonrasında kurulacak uluslararası sistemin dışında kalmamak için 23 Şubat 1945’te Almanya ve Japonya’ya savaş ilan etti. Böylece Birleşmiş Milletler Teşkilatının kurucu üyeleri arasında yer aldı. Türkiye, İkinci Dünya Savaşı’na katılmasa da savaşın olumsuzluklarını diğer devletler kadar yaşadı. Tüm dünyayı etkileyen bu savaş, Türkiye’de de sosyal ve ekonomik hayatta birçok sıkıntıya neden oldu.

Etkinlik

Soru: Aşağıdaki verilen Tablo 7.2 ve Grafik 7.1’i inceleyerek soruları cevaplayınız.

Soru: 1) Türkiye’nin nüfus artış hızı hangi yıllar arasında düşmüştür? Bu durumun sebepleri neler olabilir?

• Cevap: Nüfus artış hızı 1940-1945 yılları arasında düşmüştür. Çünkü İkinci Dünya Savaşı döneminde erkeklerin askere alınması ve ekonomik sıkıntılar doğum oranlarını azaltmıştır.

Soru: 2) Tabloya göre hangi yıllar arasında ihracat ve ithalat oranlarında dengesizlik yaşanmıştır? Bu durumun sebepleri neler olabilir? Açıklayınız.

• Cevap: 1943-1945 yılları arasında ihracat ve ithalat arasında dengesizlik yaşanmıştır. Bunun nedeni savaş koşullarında üretimin azalması, ithalatın zorlaşması ve dış ticaretin bozulmasıdır.