- Katılım
- 21 Ocak 2007
- Mesajlar
- 8,646
- Puanları
- 683
- Yaş
- 48
- Konum
- Denizli
- Web sitesi
- www.sosyalbilgiler.biz
- İstatistikte sabit
- #1
652 Kaynakların Bilinçsiz Kullanımı
Yenilenemeyen enerji kaynakları zaman içerisinde biten ve yerinin dolması zor olan fosil kaynaklardan elde edilen enerji kaynaklarıdır.
Buna göre yenilenemeyen enerji kaynaklarına üç tane örnek yazınız.
Cevaplar:
Kömür
Petrol
Doğalgaz
Yenilenebilir enerji kaynakları kullanıldıkça tükenmeyen veya tekrar oluşması uzun yıllar almayan enerji kaynaklarıdır.
Buna göre yenilenebilir enerji kaynaklarına üç tane örnek yazınız.
Cevaplar:
Güneş
Rüzgar
Jeotermal
Otomobillerde ve termik santrallerde enerji üretmede kullanılır.
Ülkemizde en fazla Güneydoğu Anadolu’da (Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Mardin) çıkarılmaktadır.
Hakkında bilgi verilen enerji kaynağının adını yazınız.
Cevap: Petrol
Doğal kaynakların bilinçsiz şekilde tüketilmesi hangi sorunlara yol açmaktadır? Yazınız.
Cevap: Doğal kaynakların kullanımı sırasında meydana gelen atıklar su, hava ve toprak kirliliğine neden olarak doğal denge ve doğal döngü faaliyetlerinin aksamasına, canlıların ölmesine, canlılık alanlarının azalmasına, canlı neslinin tükenmesine neden olur.
Toprak kirliliğine neden olan tutum ve davranışlar nelerdir? Üç tanesini yazınız
Cevaplar:
Evsel atıkların toprağa rastgele bırakılması,
Çiftçilerin bilinçsizce kimyasal gübre ve tarım ilacı kullanması,
Fabrika atıklarının gerekli işlemler yapılmadan toprağa salınması
Aşağıda açıklamaları verilen enerjinin adını yazınız.
Suyun akış hızından yararlanılarak elde edilen enerjidir.
Yer altında bulunan sıcak sudan elde edilen enerjidir.
Cevaplar:
Hidroelektrik enerji
Jeotermal enerji
Yenilenebilen enerji kaynaklarından biri de sudur. Daha çok dağlık alanlarda bulunan, su miktarı ve akış hızı fazla olan akarsuların su enerjisi potansiyeli yüksektir. Ülkemizde birçok akarsu, bu potansiyele sahiptir.
Buna göre ülkemizde hangi bölgede su enerjisi potansiyeli daha yüksektir. Yazınız.
Cevap: Doğu Anadolu
Yenilenemeyen enerji kaynakları içinde çevreye en az zarar veren enerji kaynağıdır. Ülkemizde Hamitabat (Kırklareli) ve Çamurlu’dan (Mardin) çıkarılmaktadır.
Hakkında bilgi verilen enerji kaynağının adını yazınız.
Cevap: Doğalgaz
Doğal kaynakların bilinçsizce tüketilmesi kuraklık, hava kirliliği, su kirliliği, erozyon, heyelan, gıda yetersizliği ve küresel ısınma gibi sorunlara sebep olmaktadır. Yaşanan tüm bu sorunlar insanları, doğayı ve hayvan yaşamını olumsuz etkilemektedir.
Bu durumun önlenebilmesi için alınabilecek tedbirlerden iki tanesini yazınız.
Cevaplar:
1) Yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek
2) Ormanların tahrip edilmesini engellemek
e-Fatura, elektronik ortamda oluşturulan ve gönderilen faturalardır. Kağıt faturaların yerini almak üzere kullanılan bir sistemdir. Türkiye'de 2013 yılından beri yasal olarak kullanılmaktadır.
Buna göre ülkemiz 2013 yılından itibaren hangi doğal kaynağın bilinçsiz kullanımını önlemeye yönelik bir adım atmıştır? Yazınız.
Cevap: Orman
Sürdürülebilir enerji, enerji ihtiyaçlarımızı karşılamak için gerekli olan kaynakları tehlikeye atmadan üretilen enerjiye denir. Bunun için en geçerli yöntem de yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmaktır. Yenilenebilir enerji, üretimi için sürekli devam eden doğal süreçlerden faydalanılan, üretim için kullandığı kaynakların tükenme hızından çok daha kısa sürede kendini yenileyebilen enerjidir. Yani kaynağı asla tükenmediği (sürdürülebilir olduğu) gibi, doğal süreçlerle ortaya çıktığından çevrede yarattığı etkiler önemsiz bir seviyede kalmaktadır.
Buna göre sürdürülebilir enerji kaynaklarından iki tanesini yazınız.
Cevaplar:
Rüzgar enerji
Güneş enerjisi
Yenilenemez enerji kaynakları olan kömür, petrol, doğal gaz dünyada sınırlı miktarda bulunmaktadır. Günümüzdeki hızıyla kullanılmaya devam edildiği müddetçe yakın bir gelecekte bu kaynakların tükenebileceği öngörülmektedir.
Bu kaynakların aşırı miktarda kullanılması öncelikle hangi kirliliğe neden olacaktır? Kirliliğin adını yazınız.
Cevap: Hava kirliliği
Fosil enerji kaynağı olarak bilinen taş kömürü, linyit, petrol ve doğal gaz yandıklarında karbondioksit açığa çıkarır ve hava kirliliğine neden olur. En fazla karbondioksidi taş kömürü, en az karbondioksidi ise doğal gaz çıkarmaktadır. Karbondioksit gazının havayı kirletmesinden dolayı bu enerji kaynakları yerine atmosfere karbondioksit yaymayan alternatif enerji kaynaklarına yönelmek gerekmektedir. Alternatif enerji kaynakları ise yenilenebilen kaynaklardır.
Buna göre yönelmemiz gereken enerji kaynaklarından üç tanesini yazınız.
Cevaplar:
Güneş Enerjisi
Hidroelektrik Enerji
Rüzgar enerjisi
653 Yatırım Projeleri
Yatırım yapmak için gerekli olan unsurlardan dört tanesini yazınız.
Cevap: 1) Hammaddeye yakınlık
2) Sermaye
3) Ulaşım
4) İş gücü
Ekonomik faaliyetleri ve yatırımları etkileyen unsurlardan dört tanesini yazınız.
Cevap: 1) İklim,
2) Yer şekilleri,
3) Ulaşım,
4) Nüfus
Ülkemizin doğusunda yer şekilleri dağlık ve engebelidir. Bu kısımlar iklime ve bitki örtüsüne bağlı
olarak hayvancılık yapılmaktadır.
Böyle bir yerde hayvancılığa bağlı hangi yatırım yapılabilir? Yazınız.
Cevap: Et ve süt ürünleri tesisi
Ülkemizin orta kesiminde ova ve platolar fazladır. Yaz aylarının karasal iklime bağlı olarak kurak
geçmesinden dolayı bu zamanlarda buğday tarımı yapılmaktadır.
Bu nedenle ülkemizin orta kesiminde hangi yatırım yapılmalıdır? Üç tanesini yazınız.
Cevap: 1) Un fabrikası,
2) Makarna fabrikası,
3) Bisküvi fabrikası
Ülkemizin güneydoğusu yer şekilleri bakımından düz ve sade bir yapıya sahiptir. İklim koşullarından dolayı yaz ayları kurak geçer. Su probleminin GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi) ile çözülmesinden sonra bu bölge ülkemizde pamuğun en çok üretildiği yer konumuna gelmiştir.
Buna göre Güneydoğu Anadolu’da hangi yatırım yapılmalıdır? Yazınız.
Cevap: Tekstil fabrikası
Ülkemizde bitkisel yağ fabrikası kurmak isteyen bir yatırımcı, zeytinin bol olduğu Ege kıyılarında ya da ayçiçeğinin bol olduğu Trakya’da yatırım yapabilir. Kâğıt ve mobilya ile ilgili yatırım yapmak için ormanların çok olduğu Karadeniz kıyıları; et ve süt ile ilgili yatırım yapmak için ise hayvancılığın geliştiği Doğu Anadolu tercih edilebilir.
Bu metinde yatırım yaparken dikkat edilmesi gereken hangi duruma örnek verilmiştir?
Cevap: Hammaddeye yakınlık
Yaşadığım şehirde ormanlar geniş yer kaplamaktadır. Arazilerimiz çok geniş ve verimlidir. Bu arazilerimizde turunçgiller çok yetiştirilir. Ayrıca deniz kenarında bulunan şehrimizin iklimi de ılıman, yazları sıcak ve uzundur.
Verilen metne göre böyle bir yerde yapılabilecek yatırımlardan üç tanesini yazınız.
Cevap: 1) Kerestecilik
2) Meyve suyu fabrikası
3) Otel işletmesi
Hidroelektrik enerji, akarsuların üzerinde kurulan barajlar yoluyla üretilen elektrik enerjisidir. Hidroelektrik enerji potansiyeli dağlık ve engebeli yerlerde yüksektir.
Buna göre hidroelektrik üzerine yatırım yapmak isteyen bir yatırımcı hangi bölgeyi tercih etmelidir? Yazınız.
Cevap: Doğu Anadolu Bölgesi
Yer şekilleri, iklim, su kaynakları gibi doğal faktörler; nüfus ve ulaşım gibi beşerî faktörler ülkemizde bir yere yatırım yapılmasında belirleyici olan özelliklerdir. Bir yatırımcı nüfusun fazla olduğu yerlerde yaşayan insanların et ve yumurta ihtiyacını karşılamak için kümes hayvancılığı yapmak istemektedir.
Buna göre yatırım yapabileceği illerden iki tanesini yazınız.
Cevap:
Kocaeli
Bursa
Aytaç Bey, Türkiye’nin tuz ihtiyacının %40’ını karşılayan Tuz Gölü yakınlarında bir tuz fabrikası açmayı planlamaktadır. Araştırma sürecinde tuz fabrikasını üç ilçeden birine kurmayı düşünmüştür: Konya’ya bağlı Cihanbeyli, Aksaray’a bağlı Eskil, Ankara’ya bağlı Şereflikoçhisar. Aytaç Bey, bu ilçeler arasında Kapıkule’den başlayıp İstanbul-Ankara-Aksaray üzerinden Mersin’e kadar ulaşan devlet kara yolunun yakınında bulunan Şereflikoçhisar ilçesini seçmiştir.
Buna göre Aytaç Bey yatırım yaparken üç ilçeden Şereflikoçhisar’ı seçmesinde hangi unsuru dikkate almıştır? Yazınız.
Cevap: Ulaşım imkânları
Aşağıdaki özellikleri dikkate alarak yatırım yapılabilecek ekonomik faaliyet alanlarını karşısına yazınız.
Yeryüzü şekillerinin sade, sulama imkânlarının yeterli olduğu yerlerde : Tarım
Meraların fazla olduğu, çayırların geniş alan kapladığı yerlerde : Hayvancılık
Yaz sıcaklarının ve güneşli gün sayısının fazla olduğu deniz kıyısındaki yerlerde : Turizm
Yer altı kaynaklarının bol, zengin ve rezerv açısından sıkıntılı olmadığı yerlerde : Madencilik
Yağışların bol, ağaçların ve orman örtüsünün gür ve çeşitli olduğu yerlerde : Ormancılık
654 Vergi
Devletin vatandaşlarına hizmet sunmak için doğrudan doğruya geliri ya da malı olan kişilerden veya bazı ürün ve hizmetlerin fiyatlarının üstüne koyarak dolaylı yoldan herkesten topladığı paraya ne denir? Yazınız.
Cevap: Vergi
Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, malî gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür. Vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı, maliye politikasının sosyal amacıdır.
Buna göre vergi neden toplanmaktadır? Yazınız
Devlet, kamu hizmetlerini gerçekleştirebilmek için vergi toplar.
Devletler hangi alanlarda hizmet sunmak için vergi toplamaktadır? Dört tanesini yazınız.
Cevaplar:
Ulaşım
Güvenlik
Eğitim
Sağlık
Devlet topladığı vergilerle halka hangi hizmetleri sunmaktadır? Dört tanesini yazınız.
Cevaplar:
Yol
Köprü
Okul
Hastane
Fatma Hanım yaptığı alışverişlerden sonra mutlaka fiş ya da faturasını almaktadır.
Fatma Hanım’ın alışverişlerden sonra fiş ya da faturasını alması hakkında neler söylenebilir? Üç tane özellik yazınız.
Cevaplar:
Vatandaşlık sorumluluğunu yerine getirmiştir.
Aldığı ürünlerle ilgili bir sorun yaşarsa hakkını arayabilmek için elinde belge olacaktır.
Yaptığı alışveriş vergilendirilmiş olacak ve bu sayede devletin hizmet sunmasına kaynak oluşturacaktır.
Bireylerin ihtiyaç duyduğu ve tek başına üretemediği bazı mal ve hizmetler vardır. Toplumun ortak
ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olan bu mal ve hizmetler genellikle devlet tarafından üretilir. Toplumun ortak ihtiyaçlarını karşılamak için devletin yerine getirmesi gereken hizmetlere kamu hizmeti adı verilir.
Devletin kamu hizmetlerini gerçekleştirebilmek için vatandaşlara yüklediği sorumluluk nedir? Yazınız.
Cevap: Vergisini zamanında ve tam olarak vermek
Devletin vatandaşlarına hizmet sunmak için doğrudan doğruya geliri ya da malı olan kişilerden veya bazı ürün ve hizmetlerin fiyatlarının üstüne koyarak dolaylı yoldan herkesten topladığı paraya vergi denir.
Ülkemizde toplanan vergi çeşitlerine 4 tane örnek yazınız.
Cevaplar:
KDV
Emlak vergisi
Motorlu taşıtlar vergisi
Gelir vergisi
Yaptığımız bir alışveriş sonrasında o ürüne ait fiş ya da fatura aldığımızda yapılan alışveriş ücretinden fiş veya faturada belirtilen oran kadar devlete vergi gider.
Bu vergiye verilen ismi yazınız.
Cevap: Katma Değer Vergisi - KDV
Doğrudan vergiler gelir ve servet üzerinden alınan vergilerdir. Dolaylı vergiler ise satın aldığımız ürünlerden alınan vergilerdir.
Buna göre doğrudan alınan vergi türüne bir örnek veriniz.
Cevap: Emlak vergisi
Dolaylı vergiler satın aldığımız ürünlerden alınan vergilerdir.
Buna göre devlete dolaylı verginin gitmesi için hangi davranışı sergilemeliyiz? Yazınız.
Alışverişlerimizden sonra ürüne ait fiş veya fatura kestirmeliyiz.
Vergiler ödeme şekillerine göre dolaysız ve dolaylı vergiler olarak ikiye ayrılmaktadır. Dolaysız
vergileri vatandaşlar www.gib.gov.tr adresini kullanarak genel ağ üzerinden ya da vergi dairelerinden ödeyebilirler. Bu vergiler, gelir ve servet üzerinden alınan vergilerdir.
Buna göre dolaysız vergilere bir örnek yazınız?
Cevap: Konutlarımız için verdiğimiz emlak vergisi
655 Nitelikli İnsan
Nitelikli insanın özelliklerinden dört tanesini yazınız.
Cevaplar:
Yaptığı iş için gerekli eğitimleri almıştır,
2) Girişimcidir, işini severek yapar,
3) Kullandığı malzemeyi, enerjiyi ve zamanı en verimli şekilde değerlendirir,
4) Yenilikleri ve gelişmeleri takip eder, yeniliklere açıktır,
Çalışkandır, üretkendir, iyi bir gözlemcidir.
Ülkelerin ekonomik alanda gelişebilmesi için her iş dalında nitelikli insan gücüne ihtiyaçları vardır. Çünkü böyle insanlar verimli işler yaparak ve işleriyle ilgili yeni fikirler üreterek ülke ekonomisine
katkıda bulunurlar.
Bu durumu bir örnek ile açıklayınız.
Cevap: Yeni bir enerji kaynağı ile çalışan otomobil üreten bir mühendisin de ülke ekonomisine önemli
katkısı olacaktır.
Nitelikli insan gücü, ülkemiz ekonomisine hangi yönlerden katkı sağlamaktadır? Yazınız.
Cevap: Elektrik, su ve doğal gaz gibi kaynakları bilinçli bir şekilde kullanırlar. Kurdukları işletmelerle istihdam sağlayarak işsizliğin azalmasına katkı sağlarlar. Üretim yaparak dışarıya bağımlılığı azaltır ve ürettiklerini dışa satarak döviz girdisi sağlarlar.
Ülke ekonomisine katkı sağlayan nitelikli insanlardan ikisinin adını yazınız.
Cevaplar:
Nuri Demirağ
Zihni Derin
İşinin gerektirdiği bilgi ve beceriye sahip olan, işini en iyi şekilde ve istekle yapan, üretime katkı sağlayan kişiye ne denir? Yazınız.
Cevap: Nitelikli İnsan
Nitelikli insanların sahip olması gereken kişisel özelliklerden üç tanesini yazınız.
Cevaplar:
Girişimci
Yeniliklere açık
Hayal gücü yüksek
Kararlı, hayal gücü yüksek, iyi bir gözlemci,
656 Meslek Seçimi
Bireyin hayatını devam ettirebilmek ve geçimini sağlamak için yaptığı işe ne denir? Yazınız.
Cevap: Meslek
Doğru bir meslek seçmek için kendimize hangi soruları sormalıyız? Üç tanesini yazınız.
Cevaplar:
Yapmaktan keyif aldığım ve istediklerim neler?
Nasıl bir çalışma ortamı benim karakterime uyar?
Hangi yeteneklere sahibim?
İletişim becerisi yüksek, konuşkan ve sabırlı kişilik özelliklerine sahip bir kişinin seçebileceği bir mesleği yazınız.
Cevap: Öğretmenlik
İyi bir meslek seçiminde dikkat edilmesi gereken hususlardan üç tanesini yazınız.
Cevaplar:
İlgilerimiz
Kişilik özelliklerimiz
Yeteneklerimiz
Başkalarının duygularını anlayabilme becerisi olan biri hangi mesleği seçmelidir? Yazınız.
Cevap: Psikologluk
Bir kişinin mesleğini seçerken uyması gereken aşamalar nelerdi? Yazınız.
Cevaplar:
Kendini tanımalı
Meslekleri tanımalı
Kendine uygun mesleği seçmeli
Seçtiği mesleğin eğitim süreci hakkında bilgi sahibi olmalı
“Cisimleri üç boyutlu görebiliyor, renkleri ve ton farklılıklarını kolayca algılayabiliyorum.” diyen bir kişi hangi mesleği seçmelidir? Yazınız.
Cevap: Ressamlık
“İnsanlara karşı anlayışlı ve sabırlı bir kişiyim. Yeni bilgiler öğrenmeyi ve bunları başkalarına anlatmayı çok seviyorum. Çevremdeki insanlar benim fedakâr ve yardımsever biri olduğumu söylüyorlar. Ben de öyle olduğumu düşünüyorum. Öğretmenlerimin yaptığı gibi ben de geleceğe ışık tutan öğrenciler yetiştirmek istiyorum.” diyen bir kişi hangi mesleği seçmelidir? Yazınız.
Cevap: Öğretmenlik
Kan görünce bayılan birisinin cerrah olması o kişinin bu mesleği sevememesine ve o meslekte verimli olamamasına neden olacaktır.
Verilen örnek meslek seçiminde dikkat edilmesi gereken hangi husus ile ilgilidir? Yazınız
Cevap: Kişilik özellikleri
İnsanlarla iletişim kurmayı çok seviyorum. Karşılıklı konuşmayı ve onları dinlemeyi seviyorum. Arkadaşlarım ikna kabiliyetimin de oldukça fazla olduğunu söylüyorlar. Bunların yanında yaralanmış sokak hayvanlarının sağlıklarına kavuşmalarına yardım etmeyi de çok seviyorum. Yabancı dile ilgim oldukça fazla. Özellikle tatile gittiğimde karşılaştığım yabancı turistlerle konuşmayı çok seviyorum.
Bu özelliklere sahip bir kişi hangi meslekleri seçmelidir? Yazınız.
Cevaplar:
Öğretmenlik
Veterinerlik
Tur rehberliği
Meslek seçiminde yetenekler neden önemlidir? Örnek vererek açıklayınız.
Cevap: Resim yeteneği olmayan bir kişi güzel resimler yapamayacağı için ressamlık mesleğini seçmesi doğru olmayacaktır. Ancak bu kişinin sesi güzelse müzik ile ilgili bir mesleği seçebilir.
Ben polis memuru olarak görev yapmaktayım. Mesleğimi ve ülkemi çok seviyorum. Zaten küçüklükten beri polis üniformaları çok dikkatimi çekerdi. Ancak polis olmak için vatansever olmak ve polisliği sevmek yeterli değildir. Bazı fiziksel özelliklere sahip olmak gerekir.
Buna göre polis olan bu kişi mesleğini seçerken hangi unsurları dikkate almıştır? Yazınız
Cevap: İlgi, kişilik özelliği ve yetenek
Ayşe; el becerisi gelişmiş, bir nesneyi o nesne olmaksızın tasarlama gücü yüksek, şekiller arasındaki fark ve benzerlikleri görebilen, renkleri ayırt edebilen, yaratıcı, yeniliklere açık bir öğrencidir.
Buna göre Ayşe hangi mesleği seçmelidir? Yazınız.
Cevap: Resim öğretmenliği
Çizdiğim resimler hiçbir zaman istediğim gibi olmazdı. Yine başarısız bir çizim denemesinden sonra buruşturduğum kâğıtları çöp tenekesine atmaya başladım. Birkaç başarılı atıştan sonra bu konuda becerikli olduğumu fark ettim. O gün basketbol oyuncusu olmaya karar verdim.
Verilen örnekte meslek seçiminde dikkat edilmesi gereken hangi unsur anlatılmıştır? Yazınız.
Cevap yetenekler
Edanur, çalıştığı hastanede sevilen bir doktordur. Ancak annesinin isteği ile mesleğini seçtiği için yaptığı işten pek memnun değildir. Kazancı iyi olmasına rağmen sabahları işe giderken isteksiz olmaktadır.
Buna göre Edanur meslek seçiminde hangisine dikkat etmediği için mutsuzdur? Yazınız.
Cevap: ilgi ve istekleri
661 Yönetim Şekilleri
Demokrasi ile yönetilen ülkelerde devleti yönetme yetkisinin halka ait olması demokrasinin hangi temel ilgisi ile ilgilidir? Yazınız.
Cevap: Milli egemenlik
İnsanlar dini, inancı, ekonomik gücü, cinsiyeti ya da ırkı ne olursa olsun yasalar önünde aynı haklara sahip olması demokrasinin hangi ilkesi ile ilgilidir? Yazınız.
Cevap: Eşitlik
İnsanın doğuştan sahip olduğu temel haklardan biridir. Kişinin başkalarına zarar vermeden ve kanunlara aykırı olmadan dilediğini düşünebilmesi ve yapabilmesidir.
Hakkında bilgi verilen demokrasinin temel ilkesinin adınız yazınız.
Cevap: Özgürlük
Demokratik yönetimlerde halk, seçme ve seçilme, sivil toplum kuruluşları kurma vb. yollarla ülke yönetimine katılır. Yönetimin aldığı kararlarda etkili olur.
Bu durum demokrasinin hangi ilkesi ile ilişkilidir. Yazınız.
Cevap: Katılımcılık
Herhangi bir konuda seçim yapmak için birden çok seçeneğin olması gerekir. Demokratik toplumlarda farklı görüşler farklı siyasal partiler ile temsil edilmektedir.
Bu durum demokrasinin hangi ilkesi ile ilişkilidir? Yazınız.
Cevap: Çoğulculuk
Egemenliğin padişah, kral, çar, imparator, şah ya da sultan gibi ünvanlar taşıyan kişilere ait olduğu yönetim şeklidir. Yönetici olan kişi ömrü boyunca yönetimde kalabilir. Yönetme yetkisi babadan oğula ya da hanedan üyelerinden birine geçmektedir. Yasa koyma, yargılama, vergi toplama, savaşa ve barışa karar verme yetkisi yönetici kişiye aittir. Ülke ile ilgili kararlarda son söz kendisine ait olup devlet yönetiminde mutlak egemen kişidir.
Hakkında bilgi verilen yönetim şeklinin adını yazınız.
Cevap: Monarşi
Egemenliğin küçük bir grubun elinde olduğu yönetim şeklidir. Ülkeyi yönetme hakkı ayrıcalıklara sahip soylular, din adamları, toprak sahipleri vb. gruplara aittir. Yönetimde söz sahibi olan gruplar siyasi, askerî ve ekonomik açıdan ülkenin ileri gelen kişilerinden oluşur.
Hakkında bilgi verilen yönetim şeklinin adını yazınız.
Cevap: Oligarşi
Oligarşinin demokrasiye benzeyen yönünü yazınız.
Cevap: Yöneticilerin seçimle başa geçmesi ve yöneticilerin belirli bir süre yönetimde kalması
Devlet ve toplum kurallarının din kurallarına göre belirlendiği yönetim biçimidir. Yöneticiler din adamlarıdır ve Tanrı adına ülkeyi yönettiklerini savunurlar.
Hakkında bilgi verilen yönetim şeklinin adını yazınız.
Cevap: Teokrasi
Egemenliğin kaynağının millete ait olduğu yönetim biçimidir. Devleti yönetecek kişiler seçimle iş başına gelirler. Bütün vatandaşlar kanun önünde eşittir. Kişi hak ve özgürlükleri anayasa ve yasalar ile güvence altına alınmıştır.
Hakkında bilgi verilen yönetim şeklinin adını yazınız.
Cevap: Cumhuriyet
Okula başladığınız andan itibaren öğrenim gördüğünüz sınıflarda her yıl sınıf başkanlığı seçimi yapılmaktadır. Bu seçimlerde sınıfta öğrenim gören her öğrencinin oy verme ve sınıf başkanlığına aday olma hakkı vardır. Sınıftaki öğrenciler başkan adaylarına özgür iradeleriyle oy verirler ve en fazla oyu alan öğrenci sınıf başkanı seçilir.
Buna göre sınıf başkanı seçimi hangi yönetim şekline benzemektedir? Yönetim şeklinin adını yazınız.
Cevap: Cumhuriyet
Demokrasinin temel ilkelerinden üç tanesini yazınız.
Cevap:
Milli egemenlik
Hürriyet ve eşitlik
Çoğulculuk
Aşağıda cumhuriyet, monarşi oligarşi ve teokrasi yönetimlerine ait bilgiler verilmiştir. Verilen bu bilgilerin karşısına hangi yönetim şekline ait olduğunu yazınız.
Din kurallarının egemen olduğu yönetim şeklidir. ……………………
Yönetme yetkisi babadan oğula geçer. ……………………
Bütün vatandaşlar kanun önünde eşittir. ……………………
Egemenlik küçük bir gruba aittir. ……………………
Cevap:
Teokrasi
Monarşi
Cumhuriyet
Oligarşi
Aşağıda demokrasinin temel ilkeleri ile ilgili özellikler verilmiştir.
Bu özelliklerin hangi temel ilke ile ilgili olduğunuz yazınız.
Bir kişinin başkalarına zarar vermeden ve kanunlara aykırı olmadan istediğini, dilediğini yapabilmesidir.
Tüm vatandaşların kanunlar önünde aynı haklara sahip olmasıdır.
Yönetme yetkisinin ulusa verilmesidir.
Cevaplar:
Özgürlük
Eşitlik
Milli egemenlik
Okulunuzdaki bir sınıfta uyulacak kuralları sınıf başkanı, başkan yardımcısı ve nöbetçi öğrenci tarafından belirlenirse o sınıf hangi yönetim şekline uygun hareket etmiş demektir? Yazınız.
Cevap: Oligarşi
Halkın yöneticilerini seçtikten sonra onların yönetimle ilgili kararlarını etkileyebilmesi ve gerektiğinde değiştirmesinde etkili olabilmesine ne denir? Yazınız
Cevap: Katılım
Tanımların altına hangi yönetim biçimi ile ilgili olduğunu yazınız. (20 puan)
Egemenlik halka aittir.
Cumhuriyet
Yöneticiler; padişah, çar, kral, sultan vb. unvanlar kullanır.
Saltanat
Egemenlik, küçük bir gruba aittir.
Oligarşi
Yöneticiler din adamlarıdır.
Teokrasi
662 Yasama Yürütme Yargı
Yasama, yürütme ve yargı güçlerinin tek bir kişi ya da kurum tarafından kullanılmasına ne denir?
Cevap: Güçler birliği
Yasama, yürütme ve yargı güçlerinin ayrı kurumlar tarafından kullanılmasına ne denir?
Cevap: Güçler ayrılığı
Aşağıda devlet yönetiminde kullanılan güçlerle ilgili ifadeler verilmiştir.
Bu ifadelerin hangi güç olduğunu yazınız?
Yasa çıkarma
Çıkarılan yasaları uygulama
Çıkarılan yasalara uymayanları cezalandırma
Cevap
Yasama
Yürütme
Yargı
Aşağıda bazı güçler verilmiştir.
Bu güçlerin hangi kişi ya da kurumlar tarafından kullanıldığını yazınız?
Yasama
Yürütme
Yargı
Cevaplar:
TBMM
Cumhurbaşkanı
Bağımsız mahkemeler
TBMM’nin görev ve yetkilerinden üç tanesini yazınız.
Cevaplar:
Kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak
Savaş ilanına karar vermek
Para basılmasına karar vermek
Cumhurbaşkanının görev ve yetkilerinden üç tanesini yazınız.
Cevaplar:
Millî Güvenlik Kuruluna başkanlık yapmak
Uluslararası anlaşmaları onaylamak ve yayınlamak
TBMM adına Türk Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanlığını temsil etmek
Devleti yurt içinde ve dışında temsil etmek, TBMM’yi gerektiğinde toplantıya çağırmak kimin görev ve yetkileri arasındadır? Yazınız.
Cevap: Cumhurbaşkanı
Cumhurbaşkanı yurt dışına çıktığında yerine kim vekalet eder? Yazınız.
Cevap: Cumhurbaşkanı yardımcısı
Yargı yetkisinin bağımsız olması neden önemlidir? Açıklayınız.
Cevap: Eğer bir ülkede yargı bağımsız olmazsa adalet mahkemeler tarafından değil başka güçler tarafından sağlanır. O ülkede hukuksuzluk, adaletsizlik olur. Böyle bir ülkede refah adalet ve eşitlik olmaz. Bu da ülke içinde kanunsuzluğun olmasına neden olur. Mutluluk, huzur ve refah böyle bir ülkede görülemez. Kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak; bütçe ve kesin hesap kanun tekliflerini görüşmek ve kabul etmek; para basılmasına ve savaş ilânına karar vermek; milletlerarası antlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak hangi kurumun görevidir? Yazınız
Cevap: TBMM
Devlet başkanı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyetini ve Türk Milletinin birliğini temsil eder; Anayasanın uygulanmasını, Devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin eder. Kanunları yayımlar veya tekrar görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisine geri gönderir.
Hakkında bilgi verilen kişi kimdir? Yazınız.
Cevap: Cumhurbaşkanı
Anayasamıza göre yargı yetkisi, Türk milleti adına hangi kurum tarafından kullanılmaktadır? Yazınız.
Cevap: Bağımsız mahkemeler
Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz.
Bu durum hukukun hangi özelliği ile ilgilidir? Yazınız.
Cevap: Yargı bağımsızlığı
Nüfus Hizmetleri Kanunu ile İstanbul’un Eyüp ilçesinin adının Eyüpsultan olarak değiştirilmesine dair kanun teklifi TBMM’de kabul edildi. Kanunun Resmî Gazete’de yayımlanması ile Eyüp ilçesinin ismi Eyüpsultan olarak değiştirilmiş oldu.
Verilen bilgide yasama, yürütme ve yargı güçlerinden hangileri kullanılmıştır? Yazınız
Cevap: Yasa çıkarıldığı için yasama yetkisi, onaylanarak yürürlüğe girdiği için de yürütme yetkisi kullanılmıştır.
663 Yönetimin Karar Alma Süreci
Yönetimin karar alma sürecini etkileyen unsurlardan üç tanesini yazınız.
Cevap:
Medya
Sivil toplum kuruluşları
Siyasi partiler
Seçimlere katılım oranının yüksek olmasının yönetime katılma süreci açısından önemini
açıklayınız.
Seçimlere katılmak bir vatandaşlık görevi olmakla birlikte oy kullanma yaşına gelmiş insanların bu görevi yerine getirmesi gereklidir. Seçimlere katılım milli iradenin tam manasıyla yansımasını sağlayacaktır. Seçimin sonucu daha adil ve toplumun çoğunluğunun yansıması olacaktır.
Toplumdaki çeşitli sorunları bağımsız olarak ele alıp kamuoyunu bilgilendirme ve aydınlatma görevi yapan, öneriler sunan halkın kurduğu her türlü birliğe ne isim verilir? Yazınız.
Cevap Sivil Toplum Kuruluşu
Devletten bağımsız sivil insanlar tarafından oluşturulan, kâr amacı gütmeyen kuruluşlardır. Vakıf, dernek, sendika vb. den oluşur. Üye olan insanlar gönüllülük esasıyla çalışırlar. Bir soruna çözüm bulmak, farkındalık oluşturmak veya çalışanların haklarını korumak için faaliyet gösterirler.
Hakkında bilgi verilen örgütlere ne denir? Yazınız.
Cevap Sivil Toplum Kuruluşu
Toplumda sözlü veya yazılı haber alma imkânını sağlayan televizyon, genel ağ, radyo, gazete, dergi vb. kitle iletişim araçlarının oluşturduğu basın yayın organlarına ne denir? Yazınız.
Cevap: Medya
Benzer siyasi görüşleri paylaşan kişilerin bir ülkenin yönetiminde söz sahibi olmak üzere oluşturdukları örgütlenmeye ne denir? Yazınız.
Cevap: Siyasi parti
Ülke yönetiminde doğrudan görev alan parti ya da partilere ne denir? Yazınız.
Cevap: İktidar partisi
İktidar partisi dışındaki partilere ne denir? Yazınız.
Cevap: Muhalefet partisi
Ülkemizde erozyonla mücadele etmek ve ağaçlandırma çalışmaları yapmak amacıyla kurulan sivil toplum kuruluşunun adını yazınız.
Cevap: TEMA
Toplumun bir kısmının ya da bütününün herhangi bir konudaki ortak kanaat ve fikirlerine ne denir? Yazınız.
Cevap: Kamuoyu
Ölümlü kazaların yaşandığı D-400 Karayolu’nda genişletme çalışmaları başladı. Daha önce bölge halkının izin alarak gösteri yaptığı yolda, çalışmaların başlamasının ardından mahalle muhtarı “Bu yolda sürekli kazalar oluyordu. Yaptığımız gösterilerden dolayı Karayolları Bölge Müdürlüğü geldi, gördü ve çalışmalar başladı. Gösteri yaptık, sesimizi duydular. Antalya Karayolları Bölge Müdürü’ne teşekkür ediyorum.” dedi.
Verilen paragrafta yönetimin karar alma sürecini etkileyen hangi unsura vurgu yapılmıştır? Yazınız.
Cevap: Bireyler (kamuoyu)
664 Toplumsal Hayatta Demokrasi
Seçimlerde her vatandaşın bir oy kullanma hakkına sahip olması, demokrasinin hangi özelliğini gösterir? Yazınız.
Cevap: Eşitlik
Aile içindeki demokratik bir uygulamaya örnek yazınız.
Cevap: Anne ve babanın aile veya çocuklarla ilgili kararlarda çocukların fikrini alması
Sınıf içinde demokratik bir uygulamaya örnek yazınız.
Cevap: Sınıf başkanının sınıftaki öğrencilerin katıldıkları seçimle belirlenmesi
Demokrasi ile seçim arasında nasıl bir ilişki vardır? Yazınız.
Demokrasi halk egemenliğine dayanan bir yönetimdir. Halk yönetme yetkisini seçimler aracılığı ile seçtiği vekillere aktarabilmektedir. Seçim olmadan demokrasi olmaz. Kişiler kendi hak ve özgürlüklerini temsil edebilecek kişilere seçim ile yetki vermektedir. Seçim demokratik bir haktır.
Demokratik değerleri benimsemiş olan toplumların özellikleri nelerdir? Üç tanesini yazınız.
Cevaplar:
Özgür, eleştirel düşünen bireylerden kuruludur
Birbirlerine saygı duyar ve düşüncelerini özgürce ifade edecek ortamlar sağlarlar.
Bir haksızlık olduğunda sessiz kalmazlar ve hakların aranmasını sağlarlar.
15 Temmuz 2016'da yapılan darbe girişimi karşısında Türk milleti birlik olup meydanlara çıktı ve ülkemize yönelen bu büyük tehlikeye karşı şanlı bir direniş gerçekleştirdi. Darbe teşebbüsüne karşı ülkenin her köşesinde Türk milletince gösterilen bu direniş ve kararlı duruş, "demokrasinin zaferi, milletin büyük destanı" olarak tarihteki yerini aldı.
Buna göre Türk milletinin hangi duygu ve düşüncelere sahiptir? Yazınız.
Cevap: Birlik beraberlik, Demokratik yaşam,
665 Hak ve Sorumluluklarımız
Anayasamıza göre kişisel, sosyal, ekonomik ve siyasi haklarımız ile ödevlerimizdir. Kişisel haklar doğuştan sahip olduğumuz, dokunulmaz ve vazgeçilmez haklarımız vardır.
Bu hakların en önemlisi hangisidir? Yazınız.
Cevap: Yaşama Hakkı
Hâkim kararı olmadıkça ve yazılı emir bulunmadıkça kimsenin evimize girememesi, arama yapamaması ve binadaki eşyalarımıza el koyamaması hangi hakkımız ile ilgilidir? Yazınız.
Cevap: Konut dokunulmazlığı hakkı
Bir vatandaş olarak devlete karşı sorumluluklarımız nelerdir? Yazınız.
Cevaplar:
Kanunlara uymak
Seçimlerde oy kullanmak
Vergi vermek
Askerlik yapmak
Hangi durumlarda özgürlüklerimiz geçici olarak sınırlandırılabilir? Üç tanesini yazınız.
Cevaplar:
Sıkıyönetim
Olağanüstü hal
Savaş
Temel hak ve özgürlüklerin kullanılabilmesi için vatandaşlara düşen görevler nelerdir?
Cevap: Öncelikle temel hak ve özgürlüklerimizin neler olduğunu bilmeliyiz. Kendi hak ve özgürlüklerimiz olduğu gibi başkalarının da hakları ve özgürlüğü olduğunu bilerek hareket etmeliyiz. Özgürlüklerimizin sınırsız olmadığının farkında olmalıyız.
Okula gidemeyip bir işte çalışmak zorunda kalan kız çocuğu, sahip olduğu haklardan
hangilerini kullanamamaktadır?
Cevap: Eğitim hakkı
Vatandaşlar ve karşılıklılık esası gözetilmek kaydıyla Türkiye’de ikamet eden yabancılar kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikâyetleri hakkında, yetkili makamlara ve Türkiye Büyük Millet Meclisine yazı ile başvurma hakkına sahiptir.
Açıklaması verilen hakkın adı nedir? Yazınız.
Cevap: Dilekçe hakkı
Herkes, yaşama, maddî ve manevî varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir. Tıbbî zorunluluklar ve kanunda yazılı hâller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbî deneylere tâbi tutulamaz. Kimseye işkence ve eziyet yapılamaz; kimse insan haysiyetiyle bağdaşmayan bir cezaya veya muameleye tâbi tutulamaz.
Açıklaması verilen hakkın adı nedir? Yazınız.
Cevap: Kişi dokunulmazlığı hakkı
Anayasamızda “İlköğretim, kız ve erkek bütün vatandaşlar için zorunludur ve Devlet okullarında
parasızdır.” şeklindeki hakkımızın adı nedir? Yazınız.
Cevap: Eğitim hakkı
Anayasamızdaki sosyal ve ekonomik haklar ile ödevlerimizden üç tanesini yazınız.
Cevaplar
Eğitim ve öğrenim hakkı
Çalışma ve sözleşme hürriyeti
Sosyal güvenlik hakkı
Anayasamızdaki siyasi haklar ile ödevlerimizden üç tanesini yazınız.
Cevaplar
Vatandaşlık hakkı
Seçme, seçilme hakkı
Dilekçe ve bilgi edinme hakkı
Anayasamızdaki kişi hak ile ödevlerimizden üç tanesini yazınız.
Cevaplar
Kişi dokunulmazlığı hakkı
Özel hayatın gizliliği hakkı
Din ve vicdan hürriyeti
Karşılaştığımız herhangi bir sorunun çözümü için yetkili makamlara bu hakkımızı kullanarak başvurabiliriz. Bu uygulama kurumlar ile vatandaş arasındaki en etkili ve resmî iletişim biçimidir.
Açıklaması verilen bu hakkımızın adını yazınız.
Cevap: Dilekçe hakkı
Her insanın yaşamının sadece kendisini ilgilendiren özel bir yönü vardır. Bunu diğer insanlarla paylaşıp paylaşmamaya kendisi karar verir. Diğer insanlar, bireyle ilgili özel bilgileri öğrenme hakkına ve bu bilgilere müdahalede bulunma yetkisine sahip değillerdir
Verilen metinde hangi haktan bahsedilmektedir? Yazınız.
Cevap: Özel yaşamın gizliliği
666 Kadınlara Verilen Önem
Orta Asya’da kurulan ilk Türk devletlerinde kadın erkekle eşit haklara sahipti. Kadınlar erkekler gibi ata biner, silah kullanır, gerektiğinde savaşlara katılırdı. Kağanın eşi
olan hatun, devlet yönetiminde söz sahibiydi. Hatun; kurultay denilen meclise katılır, kurultaya başkanlık edebilir ve yabancı devletlerin elçilerini kabul ederdi.
Bu durum neye verilen önemi göstermektedir? Yazınız
Cevap kadınlara verilen önem
Kök Türk abidelerinde Bilge Kağan sözlerine “Sizler anam katun, büyük annelerim, hala ve teyzelerim…” diye başlamaktadır.
Kök Türk abidelerinin böyle başlaması neye verilen önemi gösterir? Yazınız.
Cevap: Kadına verilen önem
“Dünyada hiçbir milletin kadını, ben, Anadolu kadınından daha fazla çalıştım, milletimi kurtuluşa ve zafere götürmekte, Anadolu kadını kadar gayret gösterdim diyemez.”
Mustafa Kemal Atatürk’ün bu sözü neye verdiği önemi göstermektedir? Yazınız.
Cevap Kadınlara verilen önem
Türk kadınına yönetimde görev alabilmesini sağlayan siyasi hakları tarihleriyle birlikte yazınız.
Cevap
1930 Belediye seçimlerine katılma hakkı
1933 Muhtarlık seçimlerine katılma hakkı
1934 Milletvekili seçme ve seçilme hakkı
1926 yılında kabul edilen Türk Medeni Kanunu ile kadınlar hangi alanlarda haklar kazanmıştır? Yazınız.
Cevap: Ekonomik ve sosyal alanda
Orta Asya Türk devletlerinde kadına verilen önemi bir örnekle açıklayınız.
Cevap: Büyük Hun Devleti ile Çin arasında yapılan ilk barış antlaşmasını Mete Han’ın hatunu imzalaması.
Türk Medeni kanunu ile resmî nikâh zorunlu hâle getirilmiş, erkeklere tanındığı gibi kadınlara da boşanma hakkı tanınmıştır.
Buna göre Türk Medeni Kanunu ile kadınlar hangi alanda haklarını elde etmiştir? Yazınız.
Cevap: Sosyal
Türk Medeni Kanunu ile miras konusunda kadın ve erkek eşit hâle gelmiş, kadınlar istedikleri mesleği seçme ve istedikleri meslekte çalışma hakkına sahip olmuşlardır.
Buna göre Türk Medeni Kanunu ile kadınlar hangi alanda haklarını elde etmiştir? Yazınız.
Cevap: Ekonomik
Toplumsal yaşamda iş, meslek edinme, yönetme gibi alanlarda kadınlara, çocuklara, engellilere ayrıcalık tanımaya ne denir? Yazınız.
Cevap: Pozitif ayrımcılık
Günümüzde toplumsal hayatta kadınlara yönelik pozitif ayrımcılığa bir örnek veriniz.
Cevap: Ülkemizde kadınların çalışma hayatından kopmadan annelik görevlerini yerine getirebilmeleri
için doğumdan önce ve doğumdan sonra ücretsiz izin verilmesi
Ülkemizde kadınlara yönelik pozitif ayrımcılık uygulamasına bir örnek veriniz.
Cevap: Ülkemizde kadınlar, erkeklerden daha önce emekli olma hakkına sahiptir.
Bireylere cinsiyetlerinden dolayı toplumda adaletsiz bir şekilde davranılmasına ne denir? Yazınız.
Cevap: Cinsiyet ayrımcılığı
671 Uluslararası Kuruluşlar
Atatürk; Türk-Yunan, Musul, Hatay, Boğazlar Meselesi’ni diplomasi yoluyla çözüme kavuşturmuştur. Türkiye 1932 yılında Milletler
Cemiyetine üye olmuştur.
Verilen olaylar, Türkiye’nin Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde belirlediği millî dış politika ilkelerinden hangisine örnektir?
Cevap: Yurtta barış dünyada barış politikasına örnektir.
Son düzenleme:
