İstanbul'un işgali ve Mebuslar Meclisi'nin dağıtılması üzerine harekete geçen Mustafa Kemal yayınladığı bir genelge ile Ankara'da olağanüstü bir meclisin toplanacağını bildirdi.
TBMM açıldıktan bir gün sonra Mustafa Kemal'in meclise verdiği bir önerge kabul edildi.
Buna göre;
-Hükümet kurmak zorunludur.
-Geçici hükümet başkanı ya da padişah vekili atamak doğru değildir.
-Meclisten seçilecek bir kurul hükümet işlerine bakar. Meclis başkanı hükümetin de başkanıdır.
-Yasama ve yürütme gücü meclise aittir. TBMM'nin üstünde bir güç yoktur.
-Mecliste ortaya çıkan millet iradesi yurt kaderine el koymuştur.
-Padişah ve halifenin durumunu ülke işgalden kurtulduktan sonra meclis belirleyecektir. Bu kararlar;
Meclisin sürekli olacağını, İstanbul Hükümeti'nin yok sayıldığını, millet egemenliğine dayalı yeni bir yönetimin kurulduğunu göstermektedir.
İlk TBMM gücünü halktan alan bir halk meclisidir.Çok farklı düşünceye sahip milletvekillerinden oluşmuştur.Meclisteki ortak düşünce ülkenin işgalden kurtarılması olmuştur.
TBMM'ye Karşı Ayaklanmalar:
TBMM'nin açılmasına İstanbul Hükümeti'nin başında bulunan Damat Ferit sert tepki gösterdi. Yayınlattığı hükümet bildirileri, şeyhülislam fetvaları ve padişah fermanları ile TBMM'yi komünist olmakla suçladı. Halkı ayaklanmaya teşvik etti. Mustafa Kemal ve arkadaşlarını gıyabında yargılatarak idama mahkum ettirdi. Vergi ve askerliğin kaldırıldığını ilan ederek TBMM'nin asker ve para kaynaklarını kurutmaya çalıştı.
İtilaf Devletleri de İstanbul Hükümeti’ni desteklediler. Hükümet bildirileri, ferman ve fetvaları uçaklarla Anadolu köylerine attırdılar. TBMM'yi Osmanlı Devleti’nin bir iç sorunu olarak gördüler.
Anadolu halkı genelde TBMM'yi destekledi. Buna rağmen yıllarca süren savaşlardan, vergilerden ve askerlikten bıkan halkın bir kısmı ile çıkarları elden giden bazı kişiler İstanbul Hükümeti'nin de kışkırtması ile ayaklandılar. Azınlıklar da çeşitli ayaklanmalar çıkardılar.
TBMM ayaklananların üzerine milli kuvvetler sevk ettirdi. Hıyanet-i Vataniye kanunu çıkarıldı. Bu kanunu uygulamak üzere üyeleri milletvekili olan, İstiklal Mahkemeleri kuruldu (Meclis yargı yetkisine sahip olmuştur). Ankara Müftüsü Rıfat Börekçi ve arkadaşları tarafından fetvalar yayınlandı. Ayrıca Mustafa Kemal’in emri ile kurulan Anadolu Ajansı da halkın doğru bilgilendirilmesi için çalıştı.
Ayaklanmalar; Kurtuluş Savaşı’nın uzamasına, Yunan işgalinin yayılmasına ve uzamasına, TBMM'nin asker ve silah kaybına yol açtı. Buna rağmen TBMM Anadolu'da otoritesini sağladı.
TBMM açıldıktan bir gün sonra Mustafa Kemal'in meclise verdiği bir önerge kabul edildi.
Buna göre;
-Hükümet kurmak zorunludur.
-Geçici hükümet başkanı ya da padişah vekili atamak doğru değildir.
-Meclisten seçilecek bir kurul hükümet işlerine bakar. Meclis başkanı hükümetin de başkanıdır.
-Yasama ve yürütme gücü meclise aittir. TBMM'nin üstünde bir güç yoktur.
-Mecliste ortaya çıkan millet iradesi yurt kaderine el koymuştur.
-Padişah ve halifenin durumunu ülke işgalden kurtulduktan sonra meclis belirleyecektir. Bu kararlar;
Meclisin sürekli olacağını, İstanbul Hükümeti'nin yok sayıldığını, millet egemenliğine dayalı yeni bir yönetimin kurulduğunu göstermektedir.
İlk TBMM gücünü halktan alan bir halk meclisidir.Çok farklı düşünceye sahip milletvekillerinden oluşmuştur.Meclisteki ortak düşünce ülkenin işgalden kurtarılması olmuştur.
TBMM'ye Karşı Ayaklanmalar:
TBMM'nin açılmasına İstanbul Hükümeti'nin başında bulunan Damat Ferit sert tepki gösterdi. Yayınlattığı hükümet bildirileri, şeyhülislam fetvaları ve padişah fermanları ile TBMM'yi komünist olmakla suçladı. Halkı ayaklanmaya teşvik etti. Mustafa Kemal ve arkadaşlarını gıyabında yargılatarak idama mahkum ettirdi. Vergi ve askerliğin kaldırıldığını ilan ederek TBMM'nin asker ve para kaynaklarını kurutmaya çalıştı.
İtilaf Devletleri de İstanbul Hükümeti’ni desteklediler. Hükümet bildirileri, ferman ve fetvaları uçaklarla Anadolu köylerine attırdılar. TBMM'yi Osmanlı Devleti’nin bir iç sorunu olarak gördüler.
Anadolu halkı genelde TBMM'yi destekledi. Buna rağmen yıllarca süren savaşlardan, vergilerden ve askerlikten bıkan halkın bir kısmı ile çıkarları elden giden bazı kişiler İstanbul Hükümeti'nin de kışkırtması ile ayaklandılar. Azınlıklar da çeşitli ayaklanmalar çıkardılar.
TBMM ayaklananların üzerine milli kuvvetler sevk ettirdi. Hıyanet-i Vataniye kanunu çıkarıldı. Bu kanunu uygulamak üzere üyeleri milletvekili olan, İstiklal Mahkemeleri kuruldu (Meclis yargı yetkisine sahip olmuştur). Ankara Müftüsü Rıfat Börekçi ve arkadaşları tarafından fetvalar yayınlandı. Ayrıca Mustafa Kemal’in emri ile kurulan Anadolu Ajansı da halkın doğru bilgilendirilmesi için çalıştı.
Ayaklanmalar; Kurtuluş Savaşı’nın uzamasına, Yunan işgalinin yayılmasına ve uzamasına, TBMM'nin asker ve silah kaybına yol açtı. Buna rağmen TBMM Anadolu'da otoritesini sağladı.
