Çok eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz.. Tarayıcınızı güncellemeli veya alternatif bir tarayıcı kullanmalısınız.
Farklılaştırılmış Etkinlik Planlarına Yönelik Eğitim Ortamını Düzenleme
Temel Yeterlilikler Merkezli Müfredat (TYMM) kapsamında yapılan farklılaştırma uygulamaları, öğrencilerin bireysel farklılıklarına uygun öğretim süreçlerini desteklemektedir. Bu bağlamda etkinliklerin etkili bir şekilde uygulanabilmesi için yalnızca içerik ve süreç değil, öğrenme ortamının da farklılaştırmaya uygun olarak düzenlenmesi gerekmektedir. Bu raporda, farklılaştırılmış etkinlik planlarını destekleyecek eğitim ortamı düzenlemelerine dair ilkeler ve uygulama örnekleri sunulmaktadır.
2. FARKLILAŞTIRMADA EĞİTİM ORTAMININ ÖNEMİ
Farklılaştırılmış eğitimde öğrenme ortamı; öğrencinin kendini güvende hissettiği, bireysel ihtiyaçlarına cevap veren, esnek ve kapsayıcı bir yapıda olmalıdır. Bu ortamlar;
Öğrenme sürecine aktif katılımı artırır,
Öğrenciler arasında iş birliği ve saygıyı teşvik eder,
Öğrencilerin öğrenme hızlarını ve stillerini destekler,
Yaratıcılık ve eleştirel düşünme gelişimini kolaylaştırır.
3. EĞİTİM ORTAMINI DÜZENLEME İLKELERİ
3.1. Fiziksel Ortamda Düzenleme
Esnek Oturma Düzenleri: Gruplar, bireysel çalışma alanları ve istasyon köşeleri oluşturulmalı. Öğrenciler ihtiyaçlarına göre bu alanları seçebilmelidir.
İstasyon Alanları: Farklı görevler için sınıfta belirli alanlar tasarlanmalı (örneğin; yazma, araştırma, deney, çizim istasyonu).
Zengin Materyal Kullanımı: Görsel, işitsel, dokunsal materyaller (afiş, tablet, harita, deney seti, zeka kartları) kolay erişilebilir olmalıdır.
Harekete İzin Veren Alanlar: Özellikle kinestetik öğrenen öğrenciler için rahat hareket edebilecekleri düzen sağlanmalıdır.
3.2. Psikolojik Ortamda Düzenleme
Destekleyici Sınıf İklimi: Öğrencilerin hata yapmaktan korkmadığı, deneme yanılmanın teşvik edildiği bir atmosfer kurulmalı.
Öğrenci İnisiyatifine Açık Alanlar: Öğrencilerin kendi seçtikleri görev ve sorumlulukları üstlenebilecekleri yapı desteklenmeli.
Farklılıkların Kabulü: Her öğrencinin öğrenme stilinin ve hızının farklı olduğu vurgulanmalı, başarı anlayışı bireyselleştirilmelidir.
4. UYGULAMA ÖRNEKLERİ
Uygulama
Eğitim Ortamı Düzenlemesi
İstasyon Tekniği
Sınıf içinde her istasyon için farklı öğrenme malzemeleri ve görev kartları hazırlanır. Öğrenciler rotasyonla dolaşır.
Seçmeli Etkinlik Menüsü
Duvar panosuna veya dijital platforma görev menüsü asılır. Öğrenciler ilgilerine göre seçim yapar.
Proje ve Ürün Sergisi Alanı
Sınıfın bir bölümü öğrenci ürünlerinin sergilenmesi için ayrılır. Öğrenci motivasyonu artar.
Destek Köşesi
Öğrenme güçlüğü çeken öğrenciler için sadeleştirilmiş içerikler, görsel destek kartları ve bireysel çalışma materyalleri bulunur.
5. TEKNOLOJİ DESTEKLİ ORTAM DÜZENLEMESİ
Eğitsel Uygulamalar ve Dijital Platformlar: Öğrencilerin bireysel hızda öğrenmesini sağlayan uygulamalara (Kahoot, Padlet, Quizlet vb.) yer verilmelidir.
Akıllı Tahta / Tablet Kullanımı: İçeriği çeşitlendirmek ve çoklu öğrenme yollarına hitap etmek için teknoloji kullanılmalıdır.
6. SONUÇ VE ÖNERİLER
Farklılaştırılmış öğretimin etkili olabilmesi için öğretim yöntemleri kadar eğitim ortamı da öğrenci merkezli olarak tasarlanmalıdır. Bu düzenlemeler, öğrenmenin sadece ne ve nasıl olduğuyla değil, nerede ve hangi koşullarda gerçekleştiğiyle de doğrudan ilişkilidir.
Öneriler:
Öğretmenlere “farklılaştırılmış sınıf düzeni” üzerine örnek uygulamalar gösterilmeli.
Okul yönetimleri, sınıf ortamlarının esnek kullanımına imkân tanımalı.
Öğrencilerin görüşleri alınarak sınıf düzeni birlikte tasarlanmalı.
Öğrenme ortamı düzenlemeleri, yıl boyunca gelişime açık biçimde gözden geçirilmeli.
