Ders Notu Doğal ve Beşeri Çevremizdeki Değişim Ders Notu

[Ebrulizm]

Doğal ve Beşeri Çevremizdeki Değişim​

​

Yaşadığımız dünya, sürekli bir değişim halindedir. Bu değişimler hem doğal süreçlerin bir sonucu olarak hem de insan faaliyetlerinin etkisiyle meydana gelir. Doğal ve beşeri çevre arasındaki etkileşim, dünyamızı şekillendiren en önemli faktörlerden biridir.

Doğal Çevredeki Değişimler​

Doğal çevredeki değişimler, genellikle yavaş ve uzun süreçler sonucunda ortaya çıkar.
Doğal Varlıklar: İnsan etkisi olmadan doğada bulunan, gezip görülebilecek yer şekilleri (dağ, ova, vadi, göl vb.). Örnekler:

• Dağlar: Toros Dağları, Ağrı Dağı
• Göller: Van Gölü, Tuz Gölü
• Ovalar: Çukurova, Bafra Ovası
• Akarsular: Seyhan, Ceyhan
• Denizler: Akdeniz, Karadeniz
• Vadiler: Ihlara Vadisi
• Ormanlar: Kozan Ormanı, Aladağ Ormanı

Beşeri Çevredeki Değişimler​

İnsanların doğal çevre üzerindeki etkileri, özellikle son yüzyıllarda hızla artmıştır. Bu etkiler, hem olumlu hem de olumsuz sonuçlar doğurur.
Beşeri Varlıklar: İnsanların ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla doğayı değiştirerek oluşturduğu yapılar. Örnekler:

• Müzeler: Adana Arkeoloji Müzesi, Gaziantep Mozaik Müzesi
• Türbeler: Fatih Sultan Mehmet Türbesi
• Antik Kentler: Efes Antik Kenti
• Kale: Kozan Kalesi
• Cami: Adana Merkez Cami, Ayasofya Cami

İlk yerleşim yerleri, su ve gıda ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri yerlere kurulmuştur. Bugün de birçok yerleşim yeri akarsu, göl ve deniz kenarındadır. Örneğin, Adana şehri bu duruma örnektir.

Doğal ve beşerî çevremizde değişimler yaşanabilir. Bu değişimler olumlu ya da olumsuz sonuçlar doğurabilir. Örneğin, Seyhan Nehri üzerine yapılan baraj, kurak topraklara sulama imkânı sunarak tarım alanlarının genişlemesine, Adana'ya göçlerin artmasına sebep olmuştur.

Doğal ve Beşeri Çevrenin Birbirini Etkilemesi​

Doğal ve beşeri çevre birbirini karşılıklı olarak etkiler. Örneğin:

• İklim Değişikliği: İnsan faaliyetleri sonucu ortaya çıkan sera gazı emisyonları, küresel ısınmaya ve iklim değişikliğine neden olur. İklim değişikliği ise doğal afetlerin sıklığını ve şiddetini artırabilir.
• Orman Yangınları: İnsanların dikkatsizliği veya kasıtlı olarak çıkardığı orman yangınları, biyolojik çeşitliliği azaltır ve toprağı erozyona karşı savunmasız hale getirir.
• Su Kirliliği: Sanayi atıkları ve tarım ilaçları, su kaynaklarını kirleterek canlı yaşamı tehdit eder.

Sonuç​

Doğal ve beşeri çevre arasındaki etkileşim karmaşık ve sürekli değişen bir süreçtir. İnsanlar, doğal çevreyi koruyarak ve sürdürülebilir yaşam biçimlerini benimseyerek bu etkileşimi olumlu yönde şekillendirebilirler.