SON OSMANLI MEBUSLAR MECLİSİ’NİN
TOPLANMASI
(12 Ocak 1920)
A) Seçimlerin Yapılması
- İşgalci Devletler seçimlerin yapılmasına ek bir müdahale etmediler. Çünkü;
1- Kanun-i Esasi’ye göre Osmanlı yönetimine imzalatacakları herhangi bir antlaşmanın yürürlüğe girebilmesi için bir Türk meclisi tarafından onaylanması gerekiyordu.
2- Halkın barış istediğini bu nedenle de seçilecek meclisin savaş kararı alamayacağını sanıyorlardı.
3- Meclisin ne olursa olsun bir barış kararını onaylayacağını sanıyorlardı.
4- Seçimlerden kendi aleyhlerinde bir sonuç çıkmayacağına inanıyorlardı.
ÇÖN: Ancak hayal kırıklığına uğradılar.Çünkü pek çok bölgede Müdafa-i Hukuk yanlısı milletvekilleri kazanmıştı. M.Kemal Erzurum milletvekili seçilmiştir.
B) Toplantı Yerinin Saptanması
- M.Kemal, meclisin İstanbul’da toplanmasına karşıydı. Çünkü İstanbul fiilen işgal altındaydı. Ayrıca bütün zararlı derneklerin merkezleri de İstanbul’du bulunuyordu.
- Muhalefet ise Kanun-i Esasi’ye dayanarak meclisin İstanbul’da toplanmasını sağladı. Çünkü ‘Padişah olmadan meclis toplanamaz’ görüşünü savunuyorlardı.
- M.Kemal ise 27 Aralık 1919’da Temsil Heyeti ile Ankara’ya gelir.
Ankara’ya Gelinme Nedenleri:
1- Ankara’nın güvenilir bir yer olması
2- Ankara halkının M.Kemal’i benimsemiş olmaları
3- Ulaşım ve haberleşme olanaklarının bulunması
4- Merkezi bir yerde bulunması
5- Batı Anadolu’daki Kuvay-ı Milliye birliklerine yakın olması
6- Anadolu’nun İstanbul’a açılan son demiryolu istasyonu olması
7- İstanbul’a gidecek milletvekilleriyle Ankara’da görüşme olanağının bulunması
ÇÖN: Bu tarihten sonra Ankara milli mücadelenin, istiklal davasının ve millet egemenliğinin kalbi olmuştur.(27 Aralık 1919)
C) Meclis Çalışmalarının Saptanması
M.Kemal, İstanbul’a gidecek olan milletvekilleriyle Ankara’da yaptığı görüşmelerde onlardan şu isteklerde bulundu:
1- Kendisinin başkan seçilmesi
2- Mecliste bir Müdafa-i Hukuk grubunun kurulması
3- Ulusal kararlar alınması
Ancak bu istekleri gerçekleştirilemedi. Çünkü; Müdafa-i Hukuk yanlısı pek çok milletvekili tutuklanma korkusu nedeniyle İstanbul’a gitmediği için saltanat yanlısı milletvekilleri çoğunluğu sağladı.
Azınlıkta kalan Müdafa-ı Hukuk yanlısı milletvekilleri ise hem saltanat yanlılarını hem de işgaci devletleri doğrudan karşılarına almak istemedikleri için daha önceki görüşlerini değiştirerek siyasi kimliklerini FELAH-I VATAN Grubu adı altında gizlediler. Bu grup taslağını M.Kemal’in yapmş olduğu Misak-ı Milli Belgesini hazırlayıp Son Osmanlı Mebuslar Meclisi’ne kabul ettirdiler. (28 Ocak 1920)