DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİC)
Dereceli puanlama anahtarı performansı tanımlayan ölçütleri içeren puanlama rehberidir Herhangi bir çalışmanın puanlanması için geliştirilmiş ölçütleri içeren bir araçtır En faydalı dereceli puanlama anahtarı öğretmenlerin kendi yaptıklarıdır
Dereceli Puanlama Anahtarı Kullanmanın Nedenleri
· Öğretmen ve öğrenci için açık bir kalite tanımı verir
· Öğrenciler derecelendirme ölçeği kullandıkça ürettikleri ürünün sorumluluğunu daha fazla duyarlar
· Öğretmenlerin puanlama için harcadıkları zamanın azalmasına katkıda bulunur
· Öğretmenin öğrenci çalışmalarını değerlendirmelerini basitleştirir
· Öğrencilere bir ödevi tamamlarken kendi performanslarını değerlendirebilecekleri standartlar ve ölçütler sağlar
· Ölçeklerde belirlenen ölçütlerin velilere bildirilmesi çocuklarına yardımcı olacak velilere kolaylık sağlar
Dereceli Puanlama Anahtarı Geliştirme Aşamaları I
Ø Ölçeğin ne amaçla geliştirileceğinin belirlenmesi
Ø Ne tür puanlama anahtarı kullanılacağına karar verilmesi
Ø Ölçütlerin tanımlanması Davranış ürün yada her bir becerinin yeterlik düzeyi için kısa ölçütler yazılır Burada önemli olan yeterlik düzeylerini tanımlamak ve düzeyler arasında ölçütleri iyi ayırt edebilmektir
Ø Kullanılacak ölçeğin taslağının hazırlanması
Ø Taslak üzerinde gerekli düzeltmelerin yapılması için öğrenci ve öğretmen görüşlerinin alınması
Ø Uygulamadan sonra tutarlık ve güvenirliğin belirlenmesi
Dereceli Puanlama Anahtarının Hazırlanmasına Yönelik Bazı Öneriler
Ø Dereceli puanlama anahtarlarında çok genel ölçütler kullanılmamalıdır
Ø İşlevsel olmayan detaylara yer verilmemelidir
Ø Sınırlı sayıda boyuta ya da özelliğe odaklanmak gerekir
Ø Anahtar nitelikte öğretilebilir ölçütler kullanılmalıdır
Ø Ölçülebilir ölçütler kullanılmalıdır
Ø Tanımlayıcılar dikkatlice seçilmelidir
Ø Dörtlü bir performans düzeyi kullanmak daha işlevseldir
Ø Düzeyler arasındaki uzaklık eşit tutulmaya çalışılmalıdır
Ø Gerektiğinde dereceli puanlama anahtarının ölçütlerinin belirlenmesi sürecine öğrencilerin de katılımı sağlanmalıdır
Amaçlarına Göre Dereceli Puanlama Anahtarı
1 Bütüncül Dereceli Puanlama Anahtarı: Öğretmenin genel süreci veya ürünü bir bütün olarak parçalarını dikkate almadan puanlamasıdır Bu yöntem öğrenme ürünleri toplam puan olarak değerlendirilmek istendiğinde kullanılır
Dereceli puanlama anahtarı performansı tanımlayan ölçütleri içeren puanlama rehberidir Herhangi bir çalışmanın puanlanması için geliştirilmiş ölçütleri içeren bir araçtır En faydalı dereceli puanlama anahtarı öğretmenlerin kendi yaptıklarıdır
Dereceli Puanlama Anahtarı Kullanmanın Nedenleri
· Öğretmen ve öğrenci için açık bir kalite tanımı verir
· Öğrenciler derecelendirme ölçeği kullandıkça ürettikleri ürünün sorumluluğunu daha fazla duyarlar
· Öğretmenlerin puanlama için harcadıkları zamanın azalmasına katkıda bulunur
· Öğretmenin öğrenci çalışmalarını değerlendirmelerini basitleştirir
· Öğrencilere bir ödevi tamamlarken kendi performanslarını değerlendirebilecekleri standartlar ve ölçütler sağlar
· Ölçeklerde belirlenen ölçütlerin velilere bildirilmesi çocuklarına yardımcı olacak velilere kolaylık sağlar
Dereceli Puanlama Anahtarı Geliştirme Aşamaları I
Ø Ölçeğin ne amaçla geliştirileceğinin belirlenmesi
Ø Ne tür puanlama anahtarı kullanılacağına karar verilmesi
Ø Ölçütlerin tanımlanması Davranış ürün yada her bir becerinin yeterlik düzeyi için kısa ölçütler yazılır Burada önemli olan yeterlik düzeylerini tanımlamak ve düzeyler arasında ölçütleri iyi ayırt edebilmektir
Ø Kullanılacak ölçeğin taslağının hazırlanması
Ø Taslak üzerinde gerekli düzeltmelerin yapılması için öğrenci ve öğretmen görüşlerinin alınması
Ø Uygulamadan sonra tutarlık ve güvenirliğin belirlenmesi
Dereceli Puanlama Anahtarının Hazırlanmasına Yönelik Bazı Öneriler
Ø Dereceli puanlama anahtarlarında çok genel ölçütler kullanılmamalıdır
Ø İşlevsel olmayan detaylara yer verilmemelidir
Ø Sınırlı sayıda boyuta ya da özelliğe odaklanmak gerekir
Ø Anahtar nitelikte öğretilebilir ölçütler kullanılmalıdır
Ø Ölçülebilir ölçütler kullanılmalıdır
Ø Tanımlayıcılar dikkatlice seçilmelidir
Ø Dörtlü bir performans düzeyi kullanmak daha işlevseldir
Ø Düzeyler arasındaki uzaklık eşit tutulmaya çalışılmalıdır
Ø Gerektiğinde dereceli puanlama anahtarının ölçütlerinin belirlenmesi sürecine öğrencilerin de katılımı sağlanmalıdır
Amaçlarına Göre Dereceli Puanlama Anahtarı
1 Bütüncül Dereceli Puanlama Anahtarı: Öğretmenin genel süreci veya ürünü bir bütün olarak parçalarını dikkate almadan puanlamasıdır Bu yöntem öğrenme ürünleri toplam puan olarak değerlendirilmek istendiğinde kullanılır