TARİHTEN GÜNÜMÜZE DEMOKRASİ YOLCULUĞU
Demokrasi adını ilk kez Eski Yunanda raslanmıştır. Eski Yunanda halk meydanlarda toplanır kanunlar yapardı. Burada halkın yönetime katıldığı görülürdü. Ancak kölelik olduğu için eşitlik yoktu. Bu nedenle gerçek anlamda bir demokrasi sayılmaz. Ortaçağda demokrasi yoktu. (Derebeylik rejimi) 1215'te İngiltere'de "Magna Carta" (Büyük ferman) da kralın yetkileri sınırlandırılmış, görevlerin bir kısmı bir meclise verilmiştir.1776'da Amerikada yayınlanan "Bağımsızlık Beyannamesi'yle temel hak ve özgürlükler belirtilmiştir.
1789 Fransız Devrimi ile eşitlik, özgürlük ve halkın egemenliği gibi düşünceler yaygınlık kazanmaya başlamıştır. Demokrasi günümüzde insanlığın kurtuluş umudu olmuştur.
Türklerde demokrasi hareketleri:
- Osmanlılarda padişahın yetkisini sınırlayan ilk belge
Ayanlar ile II. Mahmut arasında imzalanan Sened-i İttifak oldu.
- Osmanlı Devleti Fransız İhtilalinin getirdiği demokrasi hareketlerinin etkisi ve dış baskılardan kurtulmak için demokrasi hareketlerini başlattı. 1839 Tanzimat Fermanı ile kişi hak ve özgürlükleri güvence altına alındı. Kanun üstünlüğü ön plana çıktı.
- 1856 Islahat Fermanı ile Tanzimat Fermanı ile Müslümanların elde ettiği haklardan azınlıklar da yararlanmaya başladı
- 1876 I. Meşrutiyetin ilanı ile ilk kez halk kısıtlıda olsa yönetime katıldı. Meclis 1878’de padişah tarafından kapatıldı.
- 1908’de Meşrutiyet ikinci kez ilan edildi. Anayasada yapılan değişiklikler ile padişahın yetkileri sınırlandırıldı.
- Kurtuluş Savaşı yıllarında Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldı.1921 Anayasası Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir maddesiyle egemenliği halka veren ilk anayasamız oldu.
- 29 Ekim 1923 Cumhuriyet ilan edildi.
- Türk kadını 1930’da belediye seçimlerine girmeye hak kazanırken 1934’de milletvekili seçme ve seçilme hakkını elde etti. 1935 seçimlerinde meclise 17 kadın milletvekili girdi.
- 1946’da çok partili yaşama geçildi