DEMOKRASİ KAVRAMI
Demokrasi, halkın, halk tarafından, halk için yönetimidir. Kısaca, halkın kendi kendini yönetmesidir. Siyasal otoritenin, millete ait olduğu bir rejimdir. Buna göre demokrasi, halkın egemenliği, halkın iktidarı demektir. Genel siyasetin, halkın kendisi tarafından yönlendirilip ve halkın eliyle tespit olunduğu anlamını taşır. Demokrasi denilince; aklımıza, egemenliğin halka ait olduğu bir yönetim biçimi gelir. Halk, bu hakkı ya doğrudan doğruya ya da seçeceği temsilcileri aracılığı ile kullanır. Egemenlik; devlette karar verme yetkisinin kendisinde toplandığı bir otorite veya devlet etkinliklerinde söz sahibi olan bir iradedir. Egemenlik, emir almaksızın emredebilmektir. Halk, egemenliğin kendisine ait olduğunu bilir ve bu egemenliği kurumlar aracılığıyla kullanır. Demokrasi yönetiminde devlet ve bütün kurumlar, birlikte demokratik nitelik taşır. Demokraside, yönetilenlerin ana hak ve özgürlükleri geniş ölçüde tanınır. Yönetenlerin ise yetkileri sınırlanır, eylem ve işlemleri denetlenir.
Demokrasi; halkın egemenliği temeline dayanan yönetim biçimidir. Milli egemenliğin millete ait olduğu bir rejimdir.
Uygulama biçimlerine göre demokrasi
Doğrudan Yarı Doğrudan Temsili
Demokrasi Demokrasi Demokrasi
Doğrudan Demokrasi: Toplumlarda, ilk ortaya çıkan demokrasi örneğidir. Egemenliğin sahibi olan millet devlet işlerini kendisi görür. Halkın tümü zaman zaman toplana¬rak devlet işlerini görüşüp kabul eder. Yasaları da kendisi yapar. Günümüzde kalabalık ve büyük toplumlar oluşturan insanların hepsinin toplanması ve kararlar alması zordur. Bu yönetim şekli İlk Çağ’da uygulanmıştır.
Yarı Doğrudan Demokrasi: Bu demokrasilerde halkı temsil eden, seçimle gelmiş yöneticiler vardır. Bu yöneticilerin yetkileri sınırlı olduğundan kendi başlarına karar veremezler.Alınan kararlar, hazırlanan yasalar halkın oyuna sunulur. Bu yasalar, halk tarafından kabul edilirse uygulanır. Halkın veto etme yetkisi de vardır. Ayrıca halktan kişiler de yasa teklifinde
bulunabilirler.
Temsili Demokrasi: Günümüzde uygulanan demokrasi şeklidir. Halk bu sistemle yönetime katılabilmektedir.Çünkü halk, belirli bir süre için temsilcilerini seçer. Yönetim yetkisi,geçici bir süre için bu temsilcilere verilmiştir. Seçilenler, milleti temsil etmek durumundadır. Seçilenler, sadece kendine oy verenlerin, ilin veya bölgenin temsilcileri değil, tüm milletin temsilcileridir.
Milletvekilleri mecliste gerekli görevleri yerine getirerek tüm millete hizmet vermeye
çalışırlar. Çalışmaları millet tarafından başarılı görülenler yeniden seçilme şansına sahiptir
Demokrasi sözcüğü Yunancadan gelir. Eski Yunancada "demos’ halk, ‘kratos’ iktidar ya da egemenlik anlamında kullanılırdı. Buna göre, demokrasi halkın egemenliğini ifade eder. Demokrasinin ilk ortaya çıktığı ülke eski Yunanistan’dır.
Demokrasinin günümüze kadar gelişmesini etkileyen önemli unsurlar şunlardır:
M.Ö. 450: Atina'da Aristo, Eflatun ve Sokrates gibi düşünürlerin düşünce olarak katkıda bulundukları bir çeşit yönetim sistemi, siyasi tarihteki yerini aldı. Site" denilen şehir devletlerce kadınlar ve köleler site halkının dışında kabul ediliyordu. Yetişkin erkeklerin halk meclisinde konuşma ve oy kullanma hakkı vardı.
375:Roma İmparatorluğunda yurttaştık ve insan haklan kavramı gelişme gösterdi.
1215: İngiltere'de Kral I. John'un imzaladığı Magna Carta kralın yetkilerini sınırlarken halka da bazı hak ve özgürlükler tanıyordu. Magna Carta ile kralın sınırsız yetkilerine son verildi. Kimsenin yargılanmadan cezalandırılmayacağı ilkesi getirildi.
1450: Alman Johann Gutenberg modern matbaayı geliştirdi. Matbaanın geliştirilmesiyle birlikte insanlar duygu, düşünce ve bilgilerini birbirleriyle paylaşmaya başladı. Bu da demokratik hak ve talepleri hızlandırdı. Matbaanın geliştirilmesi Avrupa'da Rönesans ve Reform hareketlerinin başlamasına neden oldu.
Demokrasi, halkın, halk tarafından, halk için yönetimidir. Kısaca, halkın kendi kendini yönetmesidir. Siyasal otoritenin, millete ait olduğu bir rejimdir. Buna göre demokrasi, halkın egemenliği, halkın iktidarı demektir. Genel siyasetin, halkın kendisi tarafından yönlendirilip ve halkın eliyle tespit olunduğu anlamını taşır. Demokrasi denilince; aklımıza, egemenliğin halka ait olduğu bir yönetim biçimi gelir. Halk, bu hakkı ya doğrudan doğruya ya da seçeceği temsilcileri aracılığı ile kullanır. Egemenlik; devlette karar verme yetkisinin kendisinde toplandığı bir otorite veya devlet etkinliklerinde söz sahibi olan bir iradedir. Egemenlik, emir almaksızın emredebilmektir. Halk, egemenliğin kendisine ait olduğunu bilir ve bu egemenliği kurumlar aracılığıyla kullanır. Demokrasi yönetiminde devlet ve bütün kurumlar, birlikte demokratik nitelik taşır. Demokraside, yönetilenlerin ana hak ve özgürlükleri geniş ölçüde tanınır. Yönetenlerin ise yetkileri sınırlanır, eylem ve işlemleri denetlenir.
Demokrasi; halkın egemenliği temeline dayanan yönetim biçimidir. Milli egemenliğin millete ait olduğu bir rejimdir.
Uygulama biçimlerine göre demokrasi
Doğrudan Yarı Doğrudan Temsili
Demokrasi Demokrasi Demokrasi
Doğrudan Demokrasi: Toplumlarda, ilk ortaya çıkan demokrasi örneğidir. Egemenliğin sahibi olan millet devlet işlerini kendisi görür. Halkın tümü zaman zaman toplana¬rak devlet işlerini görüşüp kabul eder. Yasaları da kendisi yapar. Günümüzde kalabalık ve büyük toplumlar oluşturan insanların hepsinin toplanması ve kararlar alması zordur. Bu yönetim şekli İlk Çağ’da uygulanmıştır.
Yarı Doğrudan Demokrasi: Bu demokrasilerde halkı temsil eden, seçimle gelmiş yöneticiler vardır. Bu yöneticilerin yetkileri sınırlı olduğundan kendi başlarına karar veremezler.Alınan kararlar, hazırlanan yasalar halkın oyuna sunulur. Bu yasalar, halk tarafından kabul edilirse uygulanır. Halkın veto etme yetkisi de vardır. Ayrıca halktan kişiler de yasa teklifinde
bulunabilirler.
Temsili Demokrasi: Günümüzde uygulanan demokrasi şeklidir. Halk bu sistemle yönetime katılabilmektedir.Çünkü halk, belirli bir süre için temsilcilerini seçer. Yönetim yetkisi,geçici bir süre için bu temsilcilere verilmiştir. Seçilenler, milleti temsil etmek durumundadır. Seçilenler, sadece kendine oy verenlerin, ilin veya bölgenin temsilcileri değil, tüm milletin temsilcileridir.
Milletvekilleri mecliste gerekli görevleri yerine getirerek tüm millete hizmet vermeye
çalışırlar. Çalışmaları millet tarafından başarılı görülenler yeniden seçilme şansına sahiptir
Demokrasi sözcüğü Yunancadan gelir. Eski Yunancada "demos’ halk, ‘kratos’ iktidar ya da egemenlik anlamında kullanılırdı. Buna göre, demokrasi halkın egemenliğini ifade eder. Demokrasinin ilk ortaya çıktığı ülke eski Yunanistan’dır.
Demokrasinin günümüze kadar gelişmesini etkileyen önemli unsurlar şunlardır:
M.Ö. 450: Atina'da Aristo, Eflatun ve Sokrates gibi düşünürlerin düşünce olarak katkıda bulundukları bir çeşit yönetim sistemi, siyasi tarihteki yerini aldı. Site" denilen şehir devletlerce kadınlar ve köleler site halkının dışında kabul ediliyordu. Yetişkin erkeklerin halk meclisinde konuşma ve oy kullanma hakkı vardı.
375:Roma İmparatorluğunda yurttaştık ve insan haklan kavramı gelişme gösterdi.
1215: İngiltere'de Kral I. John'un imzaladığı Magna Carta kralın yetkilerini sınırlarken halka da bazı hak ve özgürlükler tanıyordu. Magna Carta ile kralın sınırsız yetkilerine son verildi. Kimsenin yargılanmadan cezalandırılmayacağı ilkesi getirildi.
1450: Alman Johann Gutenberg modern matbaayı geliştirdi. Matbaanın geliştirilmesiyle birlikte insanlar duygu, düşünce ve bilgilerini birbirleriyle paylaşmaya başladı. Bu da demokratik hak ve talepleri hızlandırdı. Matbaanın geliştirilmesi Avrupa'da Rönesans ve Reform hareketlerinin başlamasına neden oldu.