5. Sınıf 3. ÖĞRENME ALANI: ORTAK MİRASIMIZ

erkanisanmaz

Site Yöneticisi
Yönetici
Admin
Katılım
21 Ocak 2007
Mesajlar
8,615
Puanları
683
Yaş
48
Konum
Denizli
Web sitesi
www.sosyalbilgiler.biz
3. ÖĞRENME ALANI: ORTAK MİRASIMIZ
Bu öğrenme alanında öğrencilerin ortak kültürel
miras ögeleri ve ortak kültürel mirasın korunmasının
önemi, Anadolu’nun ilk yerleşim yerlerindeki sosyal
hayat, Mezopotamya ve Anadolu medeniyetlerinin
ortak kültürel mirasa katkıları ile ilgili bilgi ve beceriler kazan maları amaçlanmaktadır.
DERS SAATİ 18
ALAN
BECERİLERİ
SBAB2. Kanıta Dayalı Sorgulama ve Araştırma (SBAB2.6. Kanıta Dayalı Ürün Oluşturma ve Paylaşma) (SB.5.3.1)
SBAB3. Tarihsel Empati (SB.5.3.2)
KAVRAMSAL
BECERİLER
KB2.7. Karşılaştırma (SB.5.3.3)
EĞİLİMLER E1.1. Merak, E2.1. Empati, E2.2. Sorumluluk, E3.2. Odaklanma, E3.3. Yaratıcılık, E3.6.
Analitik Düşünme, E3.7. Sistematik Olma, E3.8. Soru Sorma, E3.10. Eleştirel Bakma
PROGRAMLAR ARASI
BİLEŞENLER
Sosyal-Duygusal
Öğrenme Becerileri
SDB2.1. İletişim, SDB3.3. Sorumlu Karar Verme
Değerler D14. Saygı, D15. Sevgi, D19. Vatanseverlik
Okuryazarlık Becerileri OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB8. Sürdürülebilirlik Okuryazarlığı
DİSİPLİNLER ARASI
İLİŞKİLER
Bilişim Teknolojileri ve Yazılım, Görsel Sanatlar, Türkçe
BECERİLER ARASI
İLİŞKİLER
-

ÖĞRENME ÇIKTILARI
VE SÜREÇ BİLEŞENLERİ
SB.5.3.1. Yaşadığı ildeki ortak kültürel miras ögelerine ilişkin oluşturduğu ürünü paylaşabilme
a) Yaşadığı ildeki somut ve somut olmayan kültürel miras ögelerinden hareketle
ortak kültürel mirasın önemi hakkında çıkarım yapar.
b) Yapılan çıkarımlardan hareketle ortak kültürel mirasın önemini açıklayan bir
ürün oluşturur.
c) Ortak kültürel mirasın önemi hakkında çıkarımlarına dayalı olarak oluşturduğu
ürünü paylaşır.
SB.5.3.2. Anadolu’da ilk yerleşimleri kuran toplumların sosyal hayatlarına yönelik bakış açısı geliştirebilme
a) Anadolu’da kurulmuş ilk yerleşmelerdeki toplumların sosyal hayatlarına ilişkin
kaynakları inceler.
b) Anadolu’da kurulmuş ilk yerleşimlerin özelliklerine ilişkin kaynaklardan edindiği
bilgileri nesnel olarak kendi cümleleriyle ifade eder.
c) Anadolu’da kurulmuş ilk yerleşmelerdeki toplumların sosyal hayatlarına yönelik
kaynakları analiz eder.
ç) Anadolu’da kurulmuş ilk yerleşmelerdeki toplumların sosyal hayatlarına unsurları günümüzdeki sosyal hayat unsurları ile karşılaştırır.
d) Anadolu’da kurulmuş ilk yerleşmelerdeki toplumların sosyal hayatlarını dönemin
koşullarını göz önünde bulundurarak açıklar.
e) Anadolu’da kurulan ilk yerleşmelerdeki toplumların sosyal hayatlarına yönelik çı-
karımda bulunur.
f) Çıkarımlarına dayanarak Anadolu’da kurulmuş ilk yerleşmelerde yaşayan toplum
ların sosyal hayatları ile ilgili bakış açısını kendi ifadeleriyle yansıtır.
SB.5.3.3. Mezopotamya ve Anadolu medeniyetlerinin ortak kültürel mirasa katkılarını karşılaştırabilme
a) Mezopotamya ve Anadolu medeniyetlerinin ortak kültürel mirasa katkılarını belirler.
b) Mezopotamya ve Anadolu medeniyetlerinin ortak kültürel mirasa katkılarının
benzerliklerini listeler.
c) Mezopotamya ve Anadolu medeniyetlerinin ortak kültürel mirasa katkılarının
farklılıklarını listeler.
İÇERİK ÇERÇEVESİ Ortak Kültürel Miras Ögeleri
Anadolu’nun İlk Yerleşim Yerlerinde Sosyal Hayat
Mezopotamya ve Anadolu Medeniyetlerinin Ortak Kültürel Mirasa Katkıları
Anahtar Kavramlar avcı-toplayıcı toplum, medeniyet, milat, ortak miras, UNESCO, yerleşik hayat
ÖĞRENME
KANITLARI
(Ölçme ve
Değerlendirme)
Bu öğrenme alanında yer alan öğrenme çıktıları; gözlem formu, kontrol listesi, bütüncül dereceli puanlama anahtarı, derecelendirme ölçeği, karşılaştırma tablosu, infografik ve performans görevi kullanılarak değerlendirilebilir.
Performans görevi: Yaşadıkları ildeki somut ve somut olmayan kültürel miras ögelerinin önemine ilişkin olarak afiş, poster veya broşür hazırlama görevidir.
Performans Görevi: Anadolu’da ilk yerleşmelerde yaşamış olan insanlara ve yaşantılarına ilişkin görüşlerini yazılı veya görsel olarak ifade etmelerine yönelik görevdir.

ÖĞRETME-ÖĞRENME
YAŞANTILARI
Temel Kabuller Öğrencilerin kültür, ortak miras gibi kavramları bildiği kabul edilmektedir.
İnsanların sosyal hayatlarında temel ihtiyaçlarını giderebilmek için üretim ve tüketim yaptıkları hakkında öğrencilerin bilgi sahibi oldukları kabul edilmektedir.
Öğrencilerin Anadolu Yarımadası ile Dicle ve Fırat nehirlerinin haritadaki konumunu bildikleri kabul edilmektedir.
Ön Değerlendirme Süreci Öğrencilerin kültür, ortak miras kavramları hakkında neler bildiklerini belirlemeye yönelik açık uçlu sorular sorulur.
Öğrencilerden geçmişte yaşamış toplulukların temel ihtiyaçlarını (beslenme, giyim vb.) nasıl gidermiş olabileceklerine örnekler vermeleri istenir. Öğrencilerin bu toplulukların yaşam alanlarına ait arkeolojik kazılar hakkında neler bildiği sorulur.
Öğrencilerden Anadolu Yarımadası ile Dicle ve Fırat nehirleri arasında kalan bölgeyi harita üzerinde göstermeleri istenir.
Köprü Kurma Öğrencilere “Yaşadığınız ilde bildiğiniz veya ailenizle ziyaret ettiğiniz tarihî mekânlara örnekler verebilir misiniz?”, “Tarihî eser niteliğinde yapılara örnek verebilir misiniz?”, “Geçmişten günümüze ulaşan tarihî nesnelere ne gibi örnekler verebiliriz?” soruları yöneltilir.
Öğrencilere insanların geçmişte yaşam alanı olarak nereleri tercih ettiğine ve tercih et tikleri yaşam alanında ne gibi özellikler olmasını önemsediklerine yönelik açık uçlu sorular sorulur.
Öğrencilere “Yazı olmasaydı hayatımız nasıl olurdu?”, “Tekerlek günlük hayatımızda hangi alanlarda kullanılıyor?”, “Paranın kullanılmadığı bir hayatta ihtiyaçlarımızı nasıl giderirdik?” gibi sorular sorulur.
Öğretme-Öğrenme
Uygulamaları
SB.5.3.1
Verilen yazılı ve görsel kaynaklardan “Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü(UNESCO) Dünya Mirası Listesi”nde yer alan somut ve somut olmayan kültürel miras ögeleri dünyadan ve Türkiye’den örnekler kapsamında öğrenciler tarafından incelenir (OB1, OB4). Ayrıca dijital kaynaklar da kullanılabilir (OB2). Kaynaklardan yararlanılarak büyük grup tartışması ile ortak kültürel miras ögelerinin önemine dair öğrencilerin çıkarımda bulunmaları ve çıkarımlarını sözlü olarak ifade etmeleri sağlanır (SDB2.1). Öğrencilerden yaşadıkları ilde bulunan ve ortak kültürel miras kapsamında değerlendirilebilecek ögelerden
“UNESCO Dünya Mirası Listesi”ne girmesini istedikleri ögeleri gerekçeleriyle sıralamaları istenir. Öğrencilerin çevrelerindeki kültürel miras ögelerini fark etmeleri ve bu ögelerin korunmasına yönelik gerekçeler üretmeleri aşamasında kültürel mirasın korunmasında duyarlı davranmanın önemine yönelik açıklamalarda bulunulur (D15.2, SDB3.3, OB5). Öğrencilerden yaşadıkları ildeki somut ve somut olmayan kültürel miras ögelerinin önemine ilişkin performans görevi olarak afiş, poster veya broşür hazırlamaları istenir. Hazırlanan ürünler okulda sergilenir. Ürünler bütüncül dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir (E2.2, E3.2, E3.3, OB4).
SB.5.3.2
Bir tarih şeridi üzerinde M.Ö., Milat, M.S. kavramları açıklanarak öğrencilerin bu kavramları somutlaştırması sağlanır. Anadolu’daki ilk yerleşim yerlerinden ve ibadet merkezlerinden Göbeklitepe, Çayönü, Çatalhöyük ve Hacılar’da yaşamış insanların sosyal hayatlarına ilişkin yazılı ve görsel kaynaklar grup çalışması yoluyla incelenir (OB1, OB4,). Ayrıca dijital kaynaklar da kullanılabilir (OB2). İncelenen örnekler aracılığıyla geçmişte yaşamış toplulukların yaşam koşullarının anlaşılmasında arkeolojinin rolü üzerinde durulur. Höyük kavramının yerleşme ile ilişkisi somut örneklerle öğrencilere açıklanır. İlk yerleşim yerlerinin somut kültürel mirasın korunması açısından önemi vatanseverlik değeri bağlamında vurgulanır (D19.3, OB5, E1.1, E3.8)
Grupların incelemeleri doğrultusunda Anadolu’nun ilk yerleşim yerlerinde yaşayan insanların sosyal hayatlarını şekillendiren unsurlardan barınma, beslenme, giyim özellikleri, inançları ve temel geçim faaliyetleri belirlenir (E3.6, OB1). Gruplardan inceledikleri kaynaklara göre Anadolu’daki ilk yerleşmelerde yaşayan insanların beslenme, barınma, giyim kuşam, inanç ve temel geçim faaliyetlerini kendi cümleleriyle ifade etmeleri istenir.
Gruplardan Anadolu’da kurulmuş ilk yerleşmelerdeki toplumların sosyal hayatlarıyla ilgili verilen kaynakları barınma, beslenme, giyim özellikleri, inançları ve temel geçim faaliyetleri açısından saygı ve sevgi değerleri kapsamında analiz etmeleri istenir (OB8.2, D14.3, D15.2).
Gruplardan Anadolu’da kurulan ilk yerleşmelerdeki toplumların beslenme, barınma, giyim kuşam, inanç ve temel geçim faaliyetleriyle ilgili belirledikleri unsurları günümüz insanlarının hayatlarındaki aynı unsurlar ile benzer ve farklı özelliklerini ortaya koyarak karşılaştırmaları istenir. Elde edilen veriler karşılaştırma tablosuna işlenir (E3.2).
Gruplardan Anadolu’da kurulan ilk yerleşmelerde yaşayan toplumların beslenme, barınma, giyim kuşam, inanç ve temel geçim faaliyetlerini dönemin imkân ve koşulları içerisinde saygı ve sevgi değerleri kapsamında açıklamaları istenir (OB8.2, D14.3, D15.2).
Gruplardan, Anadolu’daki ilk yerleşmelerde yaşayan toplumların sosyal hayatlarını etkileyen unsurlar ve zaman ilerledikçe bu toplumların sosyal hayatlarında nasıl bir değişim gerçekleştiğine dair çıkarımlarda bulunmaları istenir (SDB3.3). Grupların verilen bir infografikteki eksik yerleri çıkarımlarına uygun olarak doldurmaları sağlanır (OB1, OB4, E3.6).
Öğrencilerin Anadolu’daki yerleşim yerlerinden birinde tarihin ilgili döneminde yaşadıklarını hayal etmeleri ve konuşma halkası tekniği ile bu dönemdeki sosyal hayatlarına ilişkin görüşlerini sözlü olarak ifade etmeleri sağlanır. Bu süreçte diğer katılımcıların fikirlerini dinlemeleri teşvik edilir. Öğrencilerden performans görevi olarak o dönemde yaşamış olan insanlara ve yaşantılarına ilişkin görüşlerini yazılı veya görsel olarak ifade etmeleri istenir (SDB2.1, OB1, OB4, OB5, E2.1, E3.2, E3.3). Öğrencilerin hazırlayacağı yazılı veya görsel ürünlerin değerlendirilmesinde bütüncül dereceli puanlama anahtarı, derecelendirme ölçeği kullanılabilir.
SB.5.3.3
Verilen yazılı ve görsel kaynaklar üzerinden Mezopotamya ve Anadolu medeniyetleri incelenir (OB1, OB2). Ayrıca dijital kaynaklardan ve sanal müze uygulamalarından da yararlanılabilir (OB4). Öğrencilerden incelenen kaynaklardan yola çıkarak Mezopotamya ve Anadolu medeniyetlerinden Sümer, Babil, Asur, Hitit, Lidya ve İyonların ortak kültürel mirasa katkılarını belirlemeleri istenir (E3.6, E3.10, E3.2). Mezopotamya ve Anadolu medeniyetlerinin
ortak mirası katkıları bağlamında, ülke varlıklarına sahip çıkmanın ve geçmişe vefa göstermenin önemi açıklanarak vatanseverlik ve sevgi değerlerine vurgu yapılır (D19.3, D15.2).
Medeniyetlere ilişkin belirlenen katkılar, verilen tablodaki ilgili medeniyetin olduğu bölüme yazılır. Bu süreçte “Nesi var?” tekniğinden yararlanılabilir.
Doldurulan tablodan hareketle, Mezopotamya ve Anadolu medeniyetlerinin ortak kültürel mirasa katkılarının bilim, kültür, ekonomi ve hukuk başlıkları altındaki benzerlikleri ve farklılıkları “beyin eseri tekniği”nden yararlanılarak çalışma yaprağı üzerinde listelenir (OB1, SDB3.3, E2.2, E3.7). Ortaya konulan fikirlerdeki benzerlik ve farklılıklar öğrenciler tarafından değerlendirilir. Öğrencilerin bu medeniyetlerin ortak kültürel mirasa yaptığı katkılar üzerinden medeniyetlerin birbirlerinden etkilenerek geliştiği ve yayıldığına, Mezopotamya ve Anadolu coğrafyalarının medeniyetlerin beşiği olduğuna ilişkin çıkarım yapmaları sağlanır. Süreç gözlem formu veya kontrol listesi teknikleri ile takip edilebilir.


FARKLILAŞTIRMA
Zenginleştirme Öğrencilerden Anadolu’daki ilk yerleşim yerlerine ait ören yeri, müze ve sanal müze gezileri yaparak elde ettikleri bilgi ve deneyimlerini sınıfta paylaşmaları istenebilir.
Öğrencilerden “UNESCO Kültür Mirası Listesi”nde bulunan tarihî alanlara ilişkin “Anadolu Kültür Yolu Haritası” hazırlamaları istenebilir. Bu harita ile kronolojik bir yolculuk yapılarak her durak için küçük canlandırma, şiir yazma, gibi bir eser hazırlanabilir. Her durakta farklı bir yaratıcı çalışma da yapılabilir. Haritalar tasarlandıktan sonra kronolojik sıralama ile ve rilen bilgilerden bir “zaman çizelgesi” oluşturulabilir.
Öğrenciler tarafından ilk yerleşim yerlerinin yapı tiplerinden hareketle dönem mimarisine yönelik bir yapı modeli tasarlanabilir.
Ortak kültürel mirasın korunmasının önemine ilişkin kamu spotu çekilebilir.


Destekleme Öğrencilerden ortak kültürel mirasın korunmasının önemine dair duygu ve düşüncelerini yansıtan bir metin oluşturmaları istenebilir.
Anadolu’daki ilk yerleşim yerlerinden birinde yaşadığı hayal edilen bir ailenin hayatını yansıtacak bir resim çizmeleri istenebilir.
Mezopotamya ve Anadolu medeniyetlerinin ortak kültürel mirasa katkı sağlayan özellikleriyle ilgili kart eşleştirme oyunları oynanabilir.
 
Üst