4. Sınıf 3. ÖĞRENME ALANI: ORTAK MİRASIMIZ

[erkanisanmaz]

3. ÖĞRENME ALANI: ORTAK MİRASIMIZ
Bu öğrenme alanında öğrencilerin; oyun, oyuncak ve aile tarihi ile ilgili yapılacak etkinliklerden hareketle ortak kültürel mirası anlamlandırmaları, yakın çevresindeki ortak kültürel miras öğelerini tanımaları ve böylece ortak mirasımıza ait bir bakış açısı geliştirmeleri amaçlanmaktadır.
DERS SAATİ	19
ALAN BECERİLERİ	SBAB4. Değişim ve Sürekliliği Algılama (KB2.7. Karşılaştırma) (SB.4.3.1)
KAVRAMSAL BECERİLER	KB2.13. Yapılandırma (SB.4.3.2) KB2.14. Yorumlama (SB.4.3.3)
EĞİLİMLER	E1.5. Kendine Güvenme (Öz Güven), E2.2. Sorumluluk, E2.3. Girişkenlik, E2.5. Oyunsever lik, E3.1. Uzmanlaşma, E3.3. Yaratıcılık
PROGRAMLAR ARASI BİLEŞENLER
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri	SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme Becerisi), SDB2.1. İletişim
Değerler	D2. Aile Bütünlüğü, D7.Estetik, D19. Vatanseverlik
Okuryazarlık Becerileri	OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB4. Görsel Okuryazarlık, OB5. Kültür Okuryazarlığı, OB8. Sürdürülebilirlik Okuryazarlığı, OB9. Sanat Okuryazarlığı
DİSİPLİNLER ARASI İLİŞKİLER	Türkçe, İnsan Hakları, Vatandaşlık ve Demokrasi, Görsel Sanatlar, Beden Eğitimi ve Oyun, Hayat Bilgisi
BECERİLER ARASI İLİŞKİLER	KB3.3. Eleştirel Düşünme, SBAB1. Zamanı Algılama ve Kronolojik Düşünme, SBAB3. Tarihsel Empati

ÖĞRENME ÇIKTILARI VE SÜREÇ BİLEŞENLERİ	SB.4.3.1. Geçmişten günümüze çocuk oyun ve oyuncaklarının değişimini karşılaştırabilme a) Geçmişten günümüze çocuk oyun ve oyuncaklarının özelliklerini kanıt, gözlem ve/veya deneyimlere dayalı olarak sıralar. b) Oyun ve oyuncakların zaman içerisinde değişmeyen özelliklerini kanıt, gözlem ve/veya deneyime dayalı olarak sıralar. c) Oyun ve oyuncakların zaman içerisinde değişen özelliklerini kanıt, gözlem ve/veyadeneyime dayalı olarak sıralar. SB.4.3.2. Aile tarihini yansıtan bir ürün oluşturabilme a) Aile tarihine ilişkin elde ettiği kaynaklara dayalı olarak çıkarımlar yapar. b) Aile tarihine ilişkin elde ettiği kaynaklardaki bilgileri kullanarak görüşünü yansıtan bir ürün oluşturur. SB.4.3.3. Yakın çevresindeki ortak kültürel miras ögelerini tanımanın önemini yorumlayabilme a) Yakın çevresindeki ortak kültürel miras ögelerini inceler. b) Yakın çevresindeki ortak kültürel miras öğeleri ile ilgili edindiği bilgileri kendi cümleleriyle ifade eder.
İÇERİK ÇERÇEVESİ	Geçmişten Bugüne Oyun ve Oyuncak Ailenin Tarihi Yakın Çevredeki Ortak Kültürel Miras Ögeleri
Anahtar Kavramlar	kültür, millî kültür, ortak kültürel miras
ÖĞRENME KANITLARI (Ölçme ve Değerlendirme)	Bu öğrenme alanında yer alan öğrenme çıktıları bilgi, istek ve öğrenme kartları, bütüncül puanlama anahtarı, kontrol listesi, performans görevi ile değerlendirilebilir. Performans görevi : Oyun ve oyuncakların değişimine ilişkin görsel veya yazılı ürünler hazırlamaya yönelik görevdir.
ÖĞRETME-ÖĞRENME YAŞANTILARI
Temel Kabuller	Öğrencilerin oyun ve aile kavramları ve yakın çevresindeki doğal güzellikler ile ilgili bilgi sahibi olduğu kabul edilmektedir.
Ön Değerlendirme Süreci	Öğrencilerin ön bilgilerini belirleyebilmek amacıyla bilgi, istek ve öğrenme kartı hazırlatılır. Oyunlarla ilgili neler bildikleri ve neleri öğrenmek istedikleri sorulur. Çekirdek aile ve geniş aile kavramlarını tanımlamaları istenir. Yakın çevresindeki doğal ve tarihi güzellikleri listelemeleri istenir.
Köprü Kurma	Öğretmen tarafından sınıfa eski bir oyuncak getirilir. Sınıfa getirilen eski oyuncak öğrencilere gösterilerek bu oyuncağın ne zaman ve nasıl oynanmış olabileceği konusunda öğren cilerden tahminlerde bulunmaları istenir. Oyun ve oyuncakların geçmişten günümüze değişimi ile ilgili bilgileri kimler aracılığıyla edindikleri sorulur. Verilen cevaplardan yola çıkılarak aile kavramına geçiş yapılır. Öğrencilerden sınıfta düzenlenen sergide kendilerini en çok şaşırtan nesnelerin neler olduğunu ifade etmeleri istenir. Eşyaların bu zamana kadar korunmasının önemi üzerine konuşulur.

Öğretme-Öğrenme Uygulamaları

SB.4.3.1
Müzelerde yer alan sanat eserleri (örneğin Bruegel/Çocuk Oyunları), günümüzdeki ve geçmişteki oyuncak görselleri veya eski oyunları yansıtan videolar öğrencilere sunulur (OB9).
Sorular aracılığıyla bu görsellerin hangi zaman dilimine ait olduğu, çocukların hangi oyunları oynadığı, bu oyunların hangilerinin hâlâ oynandığı, görsellerde yer alan kişilerden biri olsalardı en çok hangi oyunu oynamaktan keyif alacakları gibi noktalara odaklanılarak öğrencilerin kendi hayatlarıyla bağ kurmaları desteklenir (OB4). Öğrencilerden ailesi veya yakın çevresinden birisi ile geçmişte oynadıkları oyun ve oyuncaklarla ilgili görüşme yapmaları istenir (SDB2.1).
Bu amaçla oyun ve oyuncakların geçmişine ilişkin merak ettiklerini düşünerek görüşme soruları oluşturmaları sağlanır. Görüşme sonuçlarına dayalı olarak geçmiş-
te en çok oynanan oyunlar ve oyuncaklar listelenerek paylaşılır (OB5.).
Listelenen oyun ve oyuncakların hangilerinin hâlen oynanmaya devam ettiği ve benzer yönleri üzerine konuşulur (SBAB1). Bu aşamada ülkemizde geçmişten günümüze varlığını sürdüren oyunlar ve bu oyunların çocuklar üzerindeki olumlu etkileri hakkında tartışılarak öğrencilerin kültürümüzün zenginliğini fark etmeleri ve bu konuda duyarlılık geliştirmeleri desteklenir. Öğrencilerden oyun ve oyuncakların geçmişten günümüze benzer özelliklerini sıralamaları istenir.
Oyun ve oyuncakların benzer yönleri belirlendikten sonra oyun ve oyuncakların geçmişten günümüze geçirmiş olduğu değişim üzerine odaklanılır (E2.5). Performans görevi olarak oyun ve oyuncaklardaki değişimlere yönelik çıkarımlarını görseller veya yazılı ürünler aracılığı ile anlatmaları istenir. Sunum yaparken oyun ve oyuncakların nasıl farklılaştığını kanıt kullanarak veya deneyimleriyle ilişkilendirerek ifade etmeleri istenir. Sunumları sırasında oyun ve oyuncakların estetik yönlerindeki değişim ele alınarak beğenilerdeki farklılıklar üzerine konuşmaları için öğrenciler teşvik edilir (D7.1, E2.3). Sunumların sonunda öğrencilerden dersin başında dağıtılan bilgi, istek ve öğrenme kartlarını tamamlamaları istenir. Hazırlanan kartlar değerlendirme amacıyla kullanılabilir. SB.4.3.2
Aileyi oluşturan üyeler hakkında konuşularak öğrencilerden soyağacı şablonlarını doldurmaları istenir. Öğrenciler aile üyeleri arasındaki bağlantıları gördükten sonra aile bütünlüğünün ve ailenin önemine ilişkin soru cevap çalışması yapılır (D2.1). Aile tarihine dikkat çekmek için aile tarihini yansıtan bir metin okunabilir veya görseller sunulabilir. Kendi aile tarihlerini kronolojik olarak yansıtacak bir çalışma yapmaları istenmemelidir. Aile tarihini ortaya çıkarabilmek için kanıtlara ihtiyacımız olduğu vurgulanır. Aile tarihi çalışmalarında hangi unsurların kanıt olabileceği üzerine beyin fırtınası yapılır (KB3.3). Öğrencilerden kendi aile tarihi çalışmalarını yapmaları için ulaşabildikleri aile büyükleri ile görüşmeler yapmaları (D2.3) ve sınıfa aile geçmişine ilişkin eşyalar (fotoğraf, mektup, eski kıyafetler, diplomalar, karneler vb.) getirmeleri istenir (OB5). Öğrencilerin okula getirdiği eşyalarla bir sınıf sergisi oluşturulur. Bu sergide aile tarihini yansıtan eşyaları, hazırladıkları
tanıtım kartları aracılığıyla arkadaşlarına sunmaları beklenir (E1.5, E3.1, SDB1.2). Bu çalışma ile aile tarihine ait öğelerin de ortak kültürel mirasımız olduğunu fark etmeleri sağlanır(SDB2.1). Öğrencilerin süreçteki çalışmaları bütüncül puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirilebilir.
SB.4.3.3 Öğretmen tarafından kültürel miras öğelerine örnek teşkil eden ve etmeyen görseller karışık bir şekilde sınıfta sunulur. Öğrencilere görsellerin benzer özelliklerine göre nasıl gruplandırılabileceği sorulur. Öğretmenin yönlendirmesiyle görseller kültürel miras ögesi olanlar ve olmayanlar şeklinde gruplandırılır. Yakın çevredeki ortak kültürel miras ögelerini anlatan yazılı, görsel veya dijital kaynaklar incelenir (OB1, OB2, OB4). Öğrencilerin yakın çevresindeki ortak kültürel miras ögeleri hakkında bilgi sahibi olmaları için gezi düzenlenir (SBAB3). Gezi öncesinde hazırlık çalışmaları yapılır. Bu amaçla gezi veya müze rehberi ha
zırlama gibi yollar izlenebilir. Öğrencilerden yakın çevrelerindeki ortak kültürel miras öğelerine ilişkin merak ettiklerini listelemeleri, bilgi toplamaları gibi çalışmalar yapmaları istenir.
Gezi esnasında öğrencilerin gezi notları tutabilecekleri çalışma yapraklarını doldurmaları istenebilir. Farklı drama tekniklerinin uygulanması gibi yollar izlenebilir. Gezi sonrasında ise çocukların deneyimlerini, hislerini veya kişisel görüşlerini paylaşabilecekleri çalışmalar yapılabilir. Uygun görülen durumlarda öğrencilerin dikkatini çekecek bir sanal müze gezisi de yapılabilir. Müzelerin ortak kültürel mirasımıza katkıları üzerine tartışılır. Yakın çevrede yer alan sanat eserleri öğrencilerle birlikte incelenerek (OB9) öğrencilerin sanat eserlerinin ortak kültürel mirasımıza katkılarını fark etmeleri sağlanır (D7.3). Yapılan çalışmalardan sonra ülkemizdeki ortak kültürel miras ögelerini korumanın önemi incelenerek vatanseverlik değeri bağlamında sanat eserlerinin ortak kültürel mirasa katkıları hakkında konuşulur (OB8, E2.2, D19.3). Öğrencilerden yakın çevrelerinde seçtikleri bir ortak kültürel miras ögesi ile ilgili tanıtım yazısı oluşturmaları ve bunu sınıfta sunmaları beklenir (E3.3). Oluşturulan tanıtım yazıları öğretmen tarafından kontrol listesi ile değerlendirilebilir.

FARKLILAŞTIRMA
Zenginleştirme	Oyun ve oyuncakların gelecekte nasıl görüneceği konusunda bir tasarım yapmaları istenebilir. Dünyada oynanan oyunlar ile ilgili araştırma yapmaları istenebilir. “Farklı ülkelerde oynanan oyunlar nelerdir?”, “Bu oyunların benzerlik ve farklılıkları nelerdir?” gibi sorulara yönelik sunum hazırlamaları istenebilir. Günümüzdeki oyunların kurallarını temel yapısını bozmadan yeniden yazmaları ve bu oyunları daha da eğlenceli hâle getirebilecek kurallar eklemeleri istenebilir. Aile tarihi sergisinde hazırlanacak tanıtım kartları dijital olarak hazırlanabilir. Ortak kültürel mirasa yönelik düzenlenen gezi etkinliğinin ardından öğrencilerden belirle dikleri eserlerden esinlenerek 3 boyutlu sanat etkinlikleri yapmaları istenebilir.
Destekleme	Oyun ve oyuncaklardaki değişimlere yönelik çıkarımlarını görseller veya canlandırma yoluyla anlatması istenebilir. Aile tarihi sergisi için tanıtım kartı hazırlamak yerine görseller kullanılabilir. Yakın çevresindeki kültürel miras ögelerini tanıma ile ilgili yapılacak gezi için, gezi öncesi, sırası ve sonrasındaki etkinlikler somutlaştırılıp bu etkinlikleri resmetmeleri istenebilir.