O
Osman Bey
Misafir
Ziyaretçi
Savaş Dönemi
Kurtuluş Savaşı’nda savaş dönemi Doğu Cephesi’ndeki savaşlarla başlar. Lozan Barış Antlaşması ile sona erer.
Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler
1. Doğu Cephesi: Ermenilerle savaşıldı. Gümrü Antlaşması yapıldı (2 Aralık 1920).
2. Güney Cephesi: Fransızlarla savaşıldı. Urfa, Antep, Maraş Savunması. Ankara Antlaşması yapıldı (20 Ekim 1921).
3. Batı Cephesi: Yunanlılarla savaşıldı.
a. Birinci inönü Savaşı
b. ikinci inönü Savaşı
c. Sakarya Savaşı
d. Büyük Taarruz
Mudanya Ateşkesi yapıldı (11 Ekim 1922).
Kurtuluş Savaşı’nda; Doğu Cephesi’nde, Güney Cephesi’nde ve Batı Cephesi’nde mücadele edildi. Ayrıca içerde padişah orduları ile savaşıldı. Mustafa Kemal’in önderliği, Türk milletinin gücüyle birleşince her zorluğun üstesinden gelindi.
1. Doğu Cephesi: itilaf Devletleri Mondros Ateşkes Anlaşması’na bir madde koyup Doğu Anadolu’yu Ermenistan’a vermek istediler. Ermeni saldırılarında insanlarımız toplu olarak katledildi.
TBMM’nin kararıyla Kâzım Karabekir Paşa Doğu Cephesi’nde Ermenileri yendi. 2 Aralık 1920’de Gümrü Antlaşması imzalandı. Gümrü Antlaşması yeni Türk devletinin
imzaladığı ilk anlaşmadır.
2. Güney Cephesi: Mondros
Ateşkes Anlaşmasfndan sonra ingilizler
tarafından işgal edilen Antep, Maraş ve
Urfa Fransızlara bırakıldı.
Fransızlara karşı Antep, Urfa ve .Maraş'ta kahramanca savaşıldı. (Kazanılan başarılar Fransızlara Türk
topraklarında tutunamayacaklarını
gösterdi.
20 Ekim 1921’de Ankara
Antlaşması imzalandı. Halkın gösterdiği
bu kahramanlıklar nedeniyle TBMM tarafından Antep’e “Gazi”, Maraş'a “Kahraman”, Urfa’ya da “Şanlı” unvanları verildi.
3. Batı Cephesi: Batı Cephesi’nde savaş 15 Mayıs 1919’da Yunanlıların izmir’i işgali ile başladı. Asıl çarpışmalar düzenli ordunun kurulmasından sonra oldu.
Birinci İnönü Muharebesi ve Sonuçları
Eskişehir’in batısındaki inönü’ye gelen Yunan ordusunu, Albay ismet Bey komutasındaki Türk ordusu büyük bir yenilgiye uğrattı. 10 Ocak 1921’de Batı Cephesi’ndeki bu ilk askerî başarı, kurtuluş azmi ve umudunu güçlendirdi.
Londra Konferansı: Sevr Antlaşmasfnın şartlarını biraz değiştirerek Türklere kabul ettirmek için toplanan konferans TBMM ve Hükümet temsilcisinin kârlı çıkması ile dağıldı.
Moskova Antlaşması: Birinci inönü Zaferi’nde Türklerin gücünü gören Sovyetler Birliği 16 Mart 1921’de Moskova Antlaşması ile yeni Türk devletini tanıdı.
İkinci İnönü Muharebesi ve Sonuçları:
Güçlerini artırıp yeniden saldıran Yunanlılar yine inönü’de ismet Paşa’ya karşı 31 Mart / 1 Nisan 1921 tarihlerinde büyük bir yenilgiye uğradılar.
Sakarya Meydan Muharebesi ve Sonuçları: Büyük bir güçle saldıran Yunan ordusu Afyon, Kütahya ve Eskişehir’i ele geçirince Türk ordusu çok kayıp vermemek için Sakarya ırmağının doğusuna çekildi.
TBMM, Mustafa Kemal’i başkomutanlığa atadı. Mustafa Kemal’in komutasındaki Türk ordusu 22 gün, 22 gece süren savaş sonunda parlak bir zafer kazandı (13 Eylül 1921).
TBMM Mustafa Kemal Paşa’ya “Mareşallik” rütbesi ve “Gazilik” unvanı verdi. Sakarya Zaferi TBMM Hükümetinin içte ve dışta saygınlığını artırdı.
Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muhaberebesi: 26 Ağustos 1922’de başlatılan Büyük Taarruz, 30 Ağustos günü Mustafa Kemal’in yönettiği Başkumandanlık Meydan Muharebesiyle Dumlupınar’da büyük bir zafere dönüştü.
9 Eylül 1922’de izmir’e ulaştı. Bu büyük zafer Anadolu’nun sonsuza kadar Türk vatanı olarak kalacağını gösterdi.
BARIŞ DÖNEMİ
1. Mudanya Ateşkes Antlaşması
(11 Ekim 1922)
Yunanlıların izmir’de yenilgiye uğratılmasından sonra Türk ordusu boğazlara ve istanbul’a doğru yöneldi. ingiltere görüşme isteğinde bulundu. Mudanya’da ingiltere, Fransa, italya temsilcileri ile ismet Paşa’nın katıldığı görüşmeler sonunda istanbul, Boğazlar ve Doğu Trakya savaşılmadan kurtarıldı.
Bu antlaşma Türk vatanını paylaşma tasarılarını sonuçsuz bıraktı.
2. Lozan Barış Antlaşması
8 ay süren barış görüşmeleri isviçre’nin Lozan kentinde yapıldı. ingiltere, Fransa, italya, Japonya, Yunanistan, Romanya ve Yugoslavya ile Türkiye temsilcileri katıldı. Dış işleri Bakanı ismet Paşa Türkiye’yi temsil etti.
24 Temmuz 1923’te imzalanan antlaşmaya göre;
• Yunanistan ile Meriç Irmağı sınır olacak,
• Bozcaada ve Gökçeada Türklere verilecek,
• Ege adaları silahtan arındırılacak,
• Yunanistan savaş tazminatı olarak Karaağaç’ı verecek,
• Boğaz geçişleri Boğazlar Komisyonu tarafından denetlenecek,
• Suriye sınırı Ankara Antlaşmasındaki gibi olacak,
• Kapitülasyonlar kaldırılacaktı.
Bu antlaşma Türk tarihinde bir dönüm noktasıdır. Bütün dünya devletleri yeni Türk devletini ve bağımsızığını resmen tanıdılar.
Irak sının hariç Misakımillî gerçekleşti.
Kurtuluş Savaşı’nda savaş dönemi Doğu Cephesi’ndeki savaşlarla başlar. Lozan Barış Antlaşması ile sona erer.
Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler
1. Doğu Cephesi: Ermenilerle savaşıldı. Gümrü Antlaşması yapıldı (2 Aralık 1920).
2. Güney Cephesi: Fransızlarla savaşıldı. Urfa, Antep, Maraş Savunması. Ankara Antlaşması yapıldı (20 Ekim 1921).
3. Batı Cephesi: Yunanlılarla savaşıldı.
a. Birinci inönü Savaşı
b. ikinci inönü Savaşı
c. Sakarya Savaşı
d. Büyük Taarruz
Mudanya Ateşkesi yapıldı (11 Ekim 1922).
Kurtuluş Savaşı’nda; Doğu Cephesi’nde, Güney Cephesi’nde ve Batı Cephesi’nde mücadele edildi. Ayrıca içerde padişah orduları ile savaşıldı. Mustafa Kemal’in önderliği, Türk milletinin gücüyle birleşince her zorluğun üstesinden gelindi.
1. Doğu Cephesi: itilaf Devletleri Mondros Ateşkes Anlaşması’na bir madde koyup Doğu Anadolu’yu Ermenistan’a vermek istediler. Ermeni saldırılarında insanlarımız toplu olarak katledildi.
TBMM’nin kararıyla Kâzım Karabekir Paşa Doğu Cephesi’nde Ermenileri yendi. 2 Aralık 1920’de Gümrü Antlaşması imzalandı. Gümrü Antlaşması yeni Türk devletinin
imzaladığı ilk anlaşmadır.
2. Güney Cephesi: Mondros
Ateşkes Anlaşmasfndan sonra ingilizler
tarafından işgal edilen Antep, Maraş ve
Urfa Fransızlara bırakıldı.
Fransızlara karşı Antep, Urfa ve .Maraş'ta kahramanca savaşıldı. (Kazanılan başarılar Fransızlara Türk
topraklarında tutunamayacaklarını
gösterdi.
20 Ekim 1921’de Ankara
Antlaşması imzalandı. Halkın gösterdiği
bu kahramanlıklar nedeniyle TBMM tarafından Antep’e “Gazi”, Maraş'a “Kahraman”, Urfa’ya da “Şanlı” unvanları verildi.
3. Batı Cephesi: Batı Cephesi’nde savaş 15 Mayıs 1919’da Yunanlıların izmir’i işgali ile başladı. Asıl çarpışmalar düzenli ordunun kurulmasından sonra oldu.
Birinci İnönü Muharebesi ve Sonuçları
Eskişehir’in batısındaki inönü’ye gelen Yunan ordusunu, Albay ismet Bey komutasındaki Türk ordusu büyük bir yenilgiye uğrattı. 10 Ocak 1921’de Batı Cephesi’ndeki bu ilk askerî başarı, kurtuluş azmi ve umudunu güçlendirdi.
Londra Konferansı: Sevr Antlaşmasfnın şartlarını biraz değiştirerek Türklere kabul ettirmek için toplanan konferans TBMM ve Hükümet temsilcisinin kârlı çıkması ile dağıldı.
Moskova Antlaşması: Birinci inönü Zaferi’nde Türklerin gücünü gören Sovyetler Birliği 16 Mart 1921’de Moskova Antlaşması ile yeni Türk devletini tanıdı.
İkinci İnönü Muharebesi ve Sonuçları:
Güçlerini artırıp yeniden saldıran Yunanlılar yine inönü’de ismet Paşa’ya karşı 31 Mart / 1 Nisan 1921 tarihlerinde büyük bir yenilgiye uğradılar.
Sakarya Meydan Muharebesi ve Sonuçları: Büyük bir güçle saldıran Yunan ordusu Afyon, Kütahya ve Eskişehir’i ele geçirince Türk ordusu çok kayıp vermemek için Sakarya ırmağının doğusuna çekildi.
TBMM, Mustafa Kemal’i başkomutanlığa atadı. Mustafa Kemal’in komutasındaki Türk ordusu 22 gün, 22 gece süren savaş sonunda parlak bir zafer kazandı (13 Eylül 1921).
TBMM Mustafa Kemal Paşa’ya “Mareşallik” rütbesi ve “Gazilik” unvanı verdi. Sakarya Zaferi TBMM Hükümetinin içte ve dışta saygınlığını artırdı.
Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muhaberebesi: 26 Ağustos 1922’de başlatılan Büyük Taarruz, 30 Ağustos günü Mustafa Kemal’in yönettiği Başkumandanlık Meydan Muharebesiyle Dumlupınar’da büyük bir zafere dönüştü.
9 Eylül 1922’de izmir’e ulaştı. Bu büyük zafer Anadolu’nun sonsuza kadar Türk vatanı olarak kalacağını gösterdi.
BARIŞ DÖNEMİ
1. Mudanya Ateşkes Antlaşması
(11 Ekim 1922)
Yunanlıların izmir’de yenilgiye uğratılmasından sonra Türk ordusu boğazlara ve istanbul’a doğru yöneldi. ingiltere görüşme isteğinde bulundu. Mudanya’da ingiltere, Fransa, italya temsilcileri ile ismet Paşa’nın katıldığı görüşmeler sonunda istanbul, Boğazlar ve Doğu Trakya savaşılmadan kurtarıldı.
Bu antlaşma Türk vatanını paylaşma tasarılarını sonuçsuz bıraktı.
2. Lozan Barış Antlaşması
8 ay süren barış görüşmeleri isviçre’nin Lozan kentinde yapıldı. ingiltere, Fransa, italya, Japonya, Yunanistan, Romanya ve Yugoslavya ile Türkiye temsilcileri katıldı. Dış işleri Bakanı ismet Paşa Türkiye’yi temsil etti.
24 Temmuz 1923’te imzalanan antlaşmaya göre;
• Yunanistan ile Meriç Irmağı sınır olacak,
• Bozcaada ve Gökçeada Türklere verilecek,
• Ege adaları silahtan arındırılacak,
• Yunanistan savaş tazminatı olarak Karaağaç’ı verecek,
• Boğaz geçişleri Boğazlar Komisyonu tarafından denetlenecek,
• Suriye sınırı Ankara Antlaşmasındaki gibi olacak,
• Kapitülasyonlar kaldırılacaktı.
Bu antlaşma Türk tarihinde bir dönüm noktasıdır. Bütün dünya devletleri yeni Türk devletini ve bağımsızığını resmen tanıdılar.
Irak sının hariç Misakımillî gerçekleşti.