İyiki Var Konu Özeti

[sınıf]

“İYİ Kİ VAR” ÜNİTE ÖZETİ
1. Çevremizdeki Teknoloji Ürünleri
İnsan, varoluşundan bu yana sürekli yeni araç ve gereçler ortaya çıkarmıştır. Kültürel ve bilimsel gelişmeler, enerji ve makine kullanımını artırmıştır. Bu gelişmeye teknoloji diyoruz. Bilim ve teknoloji sonucu yeni, yeni, ürünler ortaya çıkmıştır. Devamlı yenilenen ve gelişen bu araç ve gereçler insanların yaşamını kolaylaştırır. Evimizdeki televizyon, buz¬dolabı, telefon gibi eşyalar birer teknoloji ürünüdür.

İyi ki var dediğimiz bu ürünleri; sınıflandıralım;

* Eğitim alanında kullanılanlar.
* Sağlık alanında kullanılanlar.
* Ulaşım alanında kullanılanlar.
* İletişim alanında kullanılanlar.
* Ev aletleri ve özel eşyalarımız içinde kullanı¬lanlar.
* Eğlence alanında kullanılanlar
* Üretim alanında kullanılanlar(Sanayi, tarım)
UYARI
Teknoloji ürünleri, her alanda günlük yaşantımızı içinde bulunur ve kullanılır.

Alanlarını belirlediğimiz teknoloji ürünlerinden bazıları;
* Buz dolabı
* Çamaşır makinesi
* Ütü
* Bilgisayar
* Radyo, müzik seti
* Televizyon
* Telefon
* Cep telefonu









Dışarıda gördüklerimiz;
* Otobüs
* Otomobil
* Metro
* Gemi
* Trafik ışıkları
* Tren
* Uçak
* Motosiklet
* Kamera
* İnşaat makineleri
* Yürüyen merdiven





Okulda gördüklerimiz;
* Fotokopi makinesi
* Projektör
* Hoparlör
* Mikroskop
* Faks
* Tepegöz
* Slayt
* Mikrofon
* Mikroskop



Kazanım: Çevresindeki teknolojik ürünleri, kul¬lanım alanlarına göre sınıflandırır.

Teknoloji insanlara hizmet sunar. Teknoloji ürünleri insan yaşamını kolaylaştırır. Her alanda ça¬lışan insan işlerini daha rahat yapar. Çok kısa sü¬rede daha çok iş yapılabilir. Üretim artışı sağlanır, bundan bütün insanlar yararlanır.
Eskiden büyük babalarımız ve onların babala¬rı günümüz teknoloji araçlarından yoksundu. Belki onların televizyonları, telefonları yoktu. Büyük an¬nelerimiz çamaşırı, bulaşığı elde yıkadılar. Ulaşım araçları bu kadar yaygın ve gelişmiş değildi. Bunla¬rın yokluğu bile bizi düşündürüyor. Öyleyse; iyi ki teknoloji var. İyi ki, teknolojik ürünler var.




2. Zaman Ölçme araçları

İnsanlar ilk çağlardan beri zamanı ölçmeye çalıştılar. Önemli olayları başlangıç yaparak geçen süreyi hesapladılar. İlk takvim çalışmaları İlk Çağ'da Mısır'da yapıldı. Tarım faaliyetlerini düzen¬lemek, Nil Nehri'nin taşma zamanını belirlemek için yılı dörder aylık mevsimlere ve otuzar günlük aylara böldüler. Taşma, ekme, biçme gibi zamanları be¬lirlediler.

* Takvim zamanı yıllara, aylara, günlere ayırma yöntemidir.
* Dünyanın kendi etrafında dönmesiyle geçen zamana gün denir.
* Ay'ın dünyanın çevresindeki dönüşünü ta¬mamlamasıyla geçen zamana ay denir.
* Dünya'nın Güneş çevresinde dönüşünü ta¬mamlamasıyla geçen süreye yıl denir.

UYARI
Yüz yıllık süreye yüz yıl veya asır denir(Y.Y).

*Tarihi olayları, o olayın geçtiği günü, ayı ve yılı belirterek ortaya koymak gerekir. Gün ve ay bi¬linmiyorsa sadece yıl, yıl da bilinmiyorsa yüzyıl be¬lirtir.

TAKVİM
Mısır'da bulunan takvim güneş yılı esasına dayanıyordu. Bu takvimi Romalılar alarak geliştir¬diler. Roma'dan da Yunanlılara geçerek yaygınlaş¬tı. Mezopotamya'da Sümerlilerin bulduğu takvim ise ay yılı esasına dayanıyordu.
Her millet kendine özgü bir takvim geliştirdi. Takvim başlangıçları o toplumu en çok etkileyen olaylar olmuştur.

* Romalılar, Roma şehrinin kuruluşu olan M.Ö 753 yılını

* Yunanlılar ilk olimpiyatların yapıldığı M.Ö 776 yılını

* Hristiyanlar Hz. İsa'nın doğumunu(Milat = 0)

* Müslümanlar Hicretin yapıldığı yılı(M.S 622)
takvim başlangıcı kabul ettiler.

UYARI
Güneş yılı, Dünya'nın Güneş etrafında bir tur atmasıyla geçen süreye denir.
Ay yılı, Ay'ın Dünya etrafında 12 tur atmasıyla geçen süreye denir.

 

[sınıf]

İyiki Var Konu Özeti

“İYİ Kİ VAR” ÜNİTE ÖZETİNİN DEVAMI



TÜRKLERİN KULLANDIĞI TAKVİMLER
A. 12 Hayvanlı Türk Takvimi
islamiyet öncesi, Türkler'in kullandığı en eski takvimdir. Güneş esasına göre düzenlenmiştir. Yıl¬lar sayı yerine hayvan ismiyle anılmıştır. Yıl 365gün 5 saat olarak hesaplanmıştır.
B. Hicri Takvim
Türkler islamiyet'i kabul ettikten sonra bu tak¬vimi kullanmışlardır. Ay yılı esas alınmıştır. Hicreti başlangıç kabul eder. (622) ilk defa Hz. Ömer za¬manında resmen kullanılmasıyla başlanmıştır. (639)
Yıl 354 gün olduğu için her yıl 11 gün geri kalır.
UYARI
Dini bayramlar her yıl 11 gün önce başlar.
C. Celâli Takvim
Büyük Selçuklu Hükümdarı Celaleddin Melikşah düzenlettirdiği için adını almış ve 1079 dan itibaren kullanılmaya başlanmıştır. Yılbaşı 21 Mart olup Güneş yılı esasına göre hazırlanmıştır. Melikşah'ın ölümünden sonra kullanılmamıştır.
D. Rumi Takvim
Osmanlılar tarafından resmi işlerde kullanıl¬mak üzere yapılmıştır. Hicreti başlangıç alır fakat, Güneş yılı esasına göre düzenlenmiştir. 1 Mart tak¬vim başlangıcı olmuştur. (Malî yılbaşı)


Osmanlılarda Hicri takvimdeki yıl eksikliği mali işleri aksatıyordu. Bu nedenle vergilerin düzenli toplanması için rumî takvim düzenlenmiştir.

E. Miladî Takvim
Güneş yılı esasına dayanır. Başlangıcı Hz. isa'nın doğumu (O) esas alınarak 1 Ocak yılbaşı kabul edildi. Yıl 365 gün 6 saattir.


Şubat ayı her 4 yılda bir defa 29 çeker. Bu da 6 saatlik fazlalıktan kaynaklanmaktadır. Bu yıla ar¬tık yıl adı verilir.

Türkiye Cumhuriyeti, 26 Aralık 1925'te kabul edilen Milâdi takvimi 1 Ocak 1926 tarihinden itiba¬ren kullanmaya başlamıştır.

SAAT
İnsanlar zamanı takvimle belirlediler ama da¬ha kısa süreli zaman dilimlerini ölçmek istediler. Sürekli çalıştılar, eski kullandıkları yöntemleri geliş¬tirdiler. Takvimde olduğu gibi Güneşi kullandılar. Kum saatini yaptılar. Teknik gelişmelere göre ku¬rulu saatler geliştirdiler. Her şehir meydanında bü¬yük saat kuleleri görülmeye başladı. Daha sonra evlerde kullanılan, cephelerde taşınan, kollara ta¬kılan saatler geliştirildi. Günümüzde pille çalışan elektronik saatler yaygındır.

3. Teknolojik Ürünlerin Gelişimi
İnsanların bilgi birikimi ve deneyimleri arttıkça gelişmeler hızla devam etmiştir. Bilgi birikimi, bilim¬sel ve kültürel gelişime bağlıdır. Bunları yapabilmek için toplumların ekonomik rahatlığı ve sermaye biri¬kimi de gereklidir.
Teknolojik gelişme, bilimle uğraşan insanların buluşları ve çalışmaları ile devam edebilmiştir.

A. Ulaşım Teknolojisindeki Gelişmeler



Tekerleğin icadı ulaşımın temelini oluşturdu.

* At arabası ----- Yaylılar, faytonlar
* Bisiklet ----- Vitesli ve daha hızlı
* İlk Tren (Buharlı) ----- Hızlı Tren (Elektrikli), metro
* İlk otomobil (60 km/s hız) ----- Son otomobil
(300 km/s hız)
* ilk Otobüs(Kolla çalışan, ağır, hantal) --- Çok yolcu taşıyan, hızlı, konforlu
* ilk Uçak (1903'de 12 saniye uçtu) son uçak (500 yolcu taşıyan, kıtalararası uçan, konfor¬lu)
* Sal - Tekne - Yelkenli - Buharlı Gemiler -Sıvı Yakıtla işleyen Vapurlar - Nükleer ya¬kıtla çalışan vapurlar.

B) İletişim Alanında Teknolojik Gelişme
İnsanlar arasında haber alma, haber gönder¬me, duygu, düşünce ve bilgi alışverişine iletişim denir. Eski çağlardan beri insanlar pek çok yöntem kullanarak haberleştiler.


Bazı buluşlar insanlığa çok büyük adım olmuş¬tur. Elektriğin üretilmesi pek çok iletişim aracının kullanımını sağlamıştır.
Telgraf, telefon, radyo, televizyon gibi buluşla¬rı yapan bilim adamları tüm insanlığa hizmet et¬mişlerdir.
İCATLAR VE MUCİTLER
* Telgraf 1844 Samuel Morse
* Telefon 1876 Aleksander Graham Bell
* Radyo 1901 Marconi
* Televizyon 1925 John Logie Baird

4. Geçmiş ve Bugün
Anlaşılıyor ki insanlık uzun ve zor bir yolda ilerliyor. Bu yolculukta herkes kendi payına düşeni yapmalı. Ortaya çıkarılan gelişmelerden tüm in¬sanlar payını alıyor. Geçmişte yapılan çalışmalar geleceğe ışık tutuyor. Buluşlar birikim sonunda ürüne dönüşüyor.
Elektrik bulunmasaydı teknolojide bu günkü ürünleri kullanamazdık. Telgraf, telsiz geliştirilmeseydi radyo, televizyon gündeme gelmezdi. Günü¬müzde gerekli olan ve kullandığımız aletlerde geç¬mişin çalışmaları yatar.
Bugün bu rahatlık içindeysek, bunun nedeni bizden önceki yaşamın daha zor olmasıdır. Geçmi¬şe gittikçe, sıkıntılar artmaktadır. Şimdi, her evi bı¬rakın, çocuklara kadar herkesin elinde telefon var. Büyüklerimiz belki evlerinde telefonla hiç tanışma¬dılar. Babalarımız ilk televizyonlarının siyah - be¬yaz olduğunu anlatır. Onların dedeleri de, radyoda ilk haberi nasıl dinlediğini anlatmış.
Yazı geçmişte kil tabletlere yazılmış. Resmi belgeler, yasalar böyle saklanmış. Papirüs ve cey¬lan derilerine yazanlar, belki daha az yoruldular. Çinliler kağıdı kullanarak bütün dünyaya yayılması¬nı sağladılar. Ya kağıt bulunmasaydı da okula kilo¬larca ağır kil tabletleri taşımak zorunda kalsaydık.

5. Biz de Üretici Olalım
Bizim mutluluğumuz için başkaları çok çalıştı. Yüzyıllardır birileri yeni buluşlar için uğraşıyor. Kullandığımız kalem, gözümüzdeki gözlük, müzik dinlediğimiz kulaklık için kimbilir kaç kişi gece gün¬düz uyumadan beynini, bedenini, ruhunu verdi.
Geleceğin umudu olan bizlerin, yeni bir mucit olmayacağını kim söyleyebilir? O halde çevremizle ilgili sorunları araştırmak bizim görevimiz olmalı. Yakınlarımızı ve tüm insanları mutlu etmek amacı¬mız olmalı.


Bilimsel ve teknolojik alandaki yeni buluşlarla ilgilenen kurum TÜBİTAK’dır.
6. Teknolojik Ürünleri Nasıl Kullanalım?
* Kullanım kılavuzunu mutlaka okuyalım.
* Elektrikle çalışan ürünleri dikkatli kullanalım.
* Televizyon, bilgisayar gibi aletleri uzun süreli kullanmayalım.
* Pil, batarya gibi kimyasal madde içeren mal¬zemeyle çevre kirliliğine neden olmayalım.
* Geri dönüşümü olan malzemeyi değerlendire¬lim.

Kazanım: Teknolojik ürünleri kendisine, başkala¬rına ve doğaya zarar vermeden kullanır.
Önemli Telefon Numaralan
Acil Yardım, Ambulans 112
İtfaiye 110
Polis İmdat 155
Jandarma İmdat 156
Bilinmeyen Numaralar 118
Trafik Polisi 154


***EK BİLGİLER***

Sümerler: Mezopotamya medeniyetinden olan Sümerler,Asya kökenli bir kavim olup MÖ. IV.binde ön Asya’ya gelerek Aşağı Mezopotamya’ya yerleştiler. Sümerler yazıyı ilk olarak kullanan uygarlıktır. Bu yazıya işaretleri çiviye benzediği için “çivi yazısı” denilmiştir. Bu yazı Asurlu tüccarlar vasıtasıyla Anadolu’ya yayılmıştır.

Mısırlılar: Mısır,kısa süren işgaller dışında devamlı ve uzun bir tarihe sahiptir. Etrafının denizler ve çöllerle çevrili olması,bu ülkeyi istilalardan korumuştur. Bu yönden diğer medeniyetlerden farklılık gösterir. Tarihin ilk yazılı antlaşması olan Kadeş Antlaşması ( MÖ.1280)’nı Hititlerle imzalamışlardır. MÖ.333’te Makedonyalı Büyük İskender tarafından yıkılmıştır.
Mısırlılar, MÖ.IV. binin sonlarında hiyeroglif yazısını kullanmaya başlamışlar ve bu yazı zamanla 24 harflik bir yazı sistemine dönüşmüştür. Yazı malzemesi olarak papirüsü kullanmışlardır. Mısır yazısı Fenike alfabesine öncülük etmiştir.