Sivas Köprü Projesi 6. İzleme Sınavı

Kütahya-Eskişehir Savaşları’nın kaybedilme nedenlerinden biri de ordunun silah, cephane ve araç-gereç bakı- mından yetersiz olmasıydı. Mustafa Kemal’in başkomutanlık yasası ile TBMM’ye ait yetkileri üç aylığına üzerine almak istemesinin nedenlerinden biri de yasama yetkisini kullanarak ordunun ihtiyaçlarını karşılamaktı. Mustafa Kemal, başkomutanlık yasama yetkisini kullanarak 7-8 Ağustos 1921’de Tekalif-i Millîye Emirlerini (Millî yükümlülükleri) yayımladı.

Verilen metne göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Erzurum Kongresi’nin ardından Sivas’a gelme hazırlığı yapıldığı sırada Mustafa Kemal’e: “Paşam galiba Sivas’ta manda meselesi bizi çok üzecek ve yoracak” diye söylenmiştir. Bu söz üzerine Mustafa Kemal: “Ahmaklar; memleketi  Amerikan mandasına, İngiliz himayesine terk etmekle kurtulacak sanıyorlar. Kendi rahatlarını temin etmek için bir vatanı ve tarih boyunca devam edip gelen Türk istiklalini feda ediyorlar.” şeklinde cevap vermiştir. (Nutuk)

Verilen metne göre Mustafa Kemal’in;

I. Milli Egemenlik
II. Milli Bağımsızlık
III. Ülke Bütünlüğü

kavramlardan hangilerine vurgu yaptığı söylenebilir?

Fransız İhtilali ile yayılmaya başlayan hürriyet, eşitlik, adalet gibi fikirlerden etkilenen ve Jön Türkler olarak bilinen aydınlar; devletin bütünlüğünü sarsan gayrimüslim isyanlarını önlemek için bazı çözümler önerdiler. Onlara göre gayrimüslimlerin isyan etmesinin temel nedeni padişahın ülkeyi tek başına yönetmesiydi. Jön Türklere göre bu isyanların önlenebilmesi için Avrupa’da olduğu gibi bir anayasa hazırlanmalı, meclis açılmalı, bu mecliste herkese temsil hakkı verilmeli ve padişah ülkeyi bu meclisle birlikte yönetmeliydi.

Verilen metne göre Jön Türkler;

I. Siyasi
II. Kültürel
III. Ekonomik

hangi alanlarda değişim olması gerektiğini savunmuştur?

Milliyetçilik; milletini sevmek, milletini yüceltme amacını benimsemek ve o yolda yürümektir. Atatürk’ün milliyetçilik ilkesi, millî birlik ve beraberlik temeline dayanır. Milliyetçilik, kendini aynı milletin üyeleri sayan kişilerin o milleti daha ileriye taşımak için çalışmalarıdır. Atatürk milliyetçiliğinde dil, mezhep, din farkı gözetilmeksizin kendisini Türk sayan herkes Türk’tür. Milliyetçilik; din ve ırk birliğini değil, birlikte yaşama arzusunu temel alır.

Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün milliyetçilik ilkesi ile ilişkilendirilemez?

TBMM’nin ayaklanmalara karşı aldığı önlemler şu şekildedir:

• İstanbul Hükûmeti ile tüm haberleşmeyi kesmiştir.
• Hıyanet-i Vataniye Kanunu ile TBMM’ye karşı isyan çıkaranların cezalandırılacağını duyurmuştur.
• İstiklal Mahkemeleri kurarak ayaklananları yargılamıştır.
• Millî Mücadeleyi destekleyen fetvalar yayınlamıştır.
• Damat Ferit’i vatan haini ilan ederek vatandaşlıktan çıkarmıştır.
• İsyancıların üzerine Kuvayı Millîye birliklerini sevk ederek ayaklanmaları bastırmıştır.

Alınan kararlara bakıldığında aşağıda verilen alanların hangisinde önlem alındığı söylenemez?

Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Türkiye Cumhuriyeti’nde eğitimin temel kanunu kabul edilmiş ve daha sonra çıkarılan kanunlara esas teşkil etmiştir. 1982 Anayasası’nda 174. maddeyle koruma altına alınmış “inkılap kanunlarından” bir tanesidir. Türkiye’de eğitim alanında reform yapabilmek; millilik, laiklik, modernlik esaslarını uygulayabilmek için eğitim kurumlarının birleştirilmesine ihtiyaç duyulması sebebiyle hazırlanan kanun; ülkenin eğitim işlerinde birlik ve beraberliği sağlamıştır.

Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile ilgili verilen bilgilere bakılarak;

I. Eğitimde birliği sağlamıştır.
II. Anayasa tarafından koruma altına alınmıştır.
III. Milli ve çağdaş eğitim anlayışı benimsenmiştir.

çıkarımlardan hangileri yapılabilir?

Cumhuriyetin ilanından sonra 1921 Anayasası’na “Türkiye Devleti’nin idare şekli cumhuriyettir.” maddesi eklendi. Cumhuriyetin ilanı ile rejim tartışmaları sona erdi. Hükûmet kurmada kabine sistemine geçildi. Hükûmet üyeleri tek tek değil, topluca güvenoyuna sunulmaya başlandı. Meclis başkanlığı ile hükûmet başkanlığı birbirinden ayrıldı. Gazi Mustafa Kemal cumhurbaşkanı seçildi. İsmet Paşa başbakan, Fethi Bey de meclis başkanı oldu. Böylece güçler  ayrılığı yolunda önemli adımlar atıldı.

Verilen metne göre yapılan yorumlardan hangisinin doğru olduğu söylenemez?

Verilen görseller incelendiğinde aşağıdakilerden hangisine kesin olarak ulaşılamaz?

Kazanılan Sakarya Meydan Savaşı sonrasında TBMM ile Fransa arasında 20 Ekim 1921 tarihinde Ankara Antlaşması imzalandı.

Bu antlaşmaya göre;

• Fransızlar, Hatay hariç işgal ettiği bölgelerden çekilecektir.
• TBMM ile Fransa arasında savaş son bulacaktır.
• Suriye’de bulunan Caber Kalesi Türk toprağı sayılacaktır.

Verilen bilgilere bakılarak aşağıdaki çıkarımlardan hangisini yapmamız doğru olmaz?

Mustafa Kemal, Picardie askerî manevralarına katılmak üzere Fransa’ya giderken tren Belgrad istasyonunda mola vermişti. Yanında arkadaşı Binbaşı Selahattin Bey de vardı. İstasyonda bulunanlar, başında kırmızı fes olduğu için Selahattin Bey’e karşı küçümseyici bir tavırla yaklaşmışlardı. Bu olay Mustafa Kemal’i çok üzmüştü.

Verilen metinde vurgulanan sorun Cumhuriyet döneminde hangi inkılap ile çözüme kavuşturulmuştur?