Sivas Köprü Projesi 4. İzleme Sınavı

Mustafa Kemal, Kütahya-Eskişehir Savaşlarındaki geri çekilme gerekçelerini şu şekilde açıklamaktadır:
“Düşman ordusuyla aramızda büyük bir açıklık bırakmak gerekir ki orduyu derleyip toparlamak ve güçlendirmek mümkün olabilsin. Bunun için Sakarya’nın doğusuna kadar çekilmek yerinde olur. Düşman bizi takip ederse kendi harekât üssünden uzaklaşacak ve yeniden menzil hatları kurmaya mecbur olacak, birçok güçlüklerle de karşılaşacak. Buna karşılık bizim ordumuz toplu bulunacak ve daha elverişli şartlara sahip olacaktır.’’

Buna göre Mustafa Kemal’in orduyu geri çekmesindeki asıl amaç;

I.    Ordumuzun zaman kazanıp toparlanmasını sağlamak.
II.  Yunan ordusunun oyalanıp vakit kaybetmesini sağlamak.
III. Ordumuzun taarruz için hazırlıklarını tamamlamak.

numaralanmış maddelerden hangileri olabilir?

Aşağıda Mustafa Kemal’in Maarif Kongresi’nde öğretmenlere yaptığı konuşmadan bir kesit verilmiştir.  “Silâhıyla olduğu gibi, aklıyla da mücadele mecburiyetinde olan milletimizin birincisinde gösterdiği kudreti ikincisinde de  göstereceğine asla şüphem yoktur. Milletimizin bugünkü durumu geri kalmışlık içindedir ve bu geri kalmışlığı gidermek için kendini geliştirmiş bireyler lazımdır. Fakat milletimizi yetiştirmek gibi mukaddes bir vazifeyi yerine getiren yüce heyetinizin içinde bulunduğumuz durumu dikkate alacağından ve her zorluğa göğüs gererek bu yolda yürüyeceğinden şüphem yoktur.” (Düzenlenmiştir.) 

Verilen metne göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?

Urfa’da Millî Mücadele’nin önde gelen isimlerinden olan Ali Saip Bey, “Kuvayımilliye Kumandanı Namık” imzasıyla Fransızlara şu uyarıda bulunmuştur: “Asırlardan beri hür ve bağımsız yaşamış bir millet, istila ve esareti kabul edemez. Urfa’daki misafirliğinize daha fazla müsaade etmemize imkân yoktur. Antlaşmaya aykırı işgalinizi şiddetle reddeder, 24 saat içinde Urfa’yı terk ve tahliye etmediğiniz takdirde kesin hareketlere başvurulacağını ve dökülecek kanların sorumluluğunun size ait olacağını üzüntü ile bildiririz. Hristiyan vatandaşlarımızın her türlü hakkı korunacaktır. Urfa’yı boşaltmaya onay verdiğiniz takdirde sınırımızın dışına kadar serbestçe gidebileceğinizi temin ederiz.”

Yukarıdaki metinde Ali Saip Bey’in yaptığı uyarı esas alındığında aşağıdakilerden hangisinin söylenmesi doğru olmaz?

“Ey insanlar! Malumunuz olsun ki, bütün kahraman askerlerim, bütün İslam’ın sırtını dayadığı yer, manevi gücün desteği olan Medine’yi, son fişengine, son damla kanına, son nefesine kadar korumaya ve kollamaya me’murdur. Bu asker, Medine’nin enkazı ve nihayet Ravza-ı Mutahhara’nın yeşil türbesi altında, kan ve ateşten dokunmuş kefenle gömülmedikçe, Medine-i Münevvere kalesinin burçlarından ve yeşil kubbesinden al sancağı alınmayacaktır. Ey  Osmanlı ordusunun yiğit subayları! Ey her cenkte cihanı tir tir titretmiş yiğit Mehmetçiklerim! Gelin hep beraber Allah’ın ve işte huzurunda huşu ve aşk içinde gözyaşları döktüğümüz Peygamber’in karşısında, aynı yemini tekrar edelim ve diyelim ki; ‘Ya Resulallah, biz seni bırakmayız!’” 

Fahrettin Paşa’nın konuşmasından yola çıkarak yapılan yorumlardan hangisinin doğru olduğu söylenemez?

Mustafa Kemal, silah arkadaşlarıyla birlikte Amasya Genelgesi'ni yayımlamış ve Sivas'ta ulusal bir kongre toplanması kararını vermişti. Mustafa Kemal, Erzurum Kongresi’ne katılmak için yola çıkmış ve kongre hazırlıklarını kontrol etmek için Sivas'a ilk kez gelmiştir. Bu ziyaretini ise Nutuk'ta şöyle anlatmaktadır: “Sivas şehrine girerken caddenin iki tarafı büyük bir kalabalıkla dolmuş, askeri birlikler tören düzenini almış bulunuyordu. Otomobillerden indik. Yürüyerek askerleri ve halkı selamladım. Bu manzara, Sivas’ın saygıdeğer halkının ve Sivas’ta bulunan kahraman subay ve askerlerimizin bağımsızlığa ne kadar düşkün olduğunu gösteren canlı bir tanık idi.”

Verilen metne göre Mustafa Kemal’in ulusal kongreyi Sivas’ta toplamak istemesinin nedeninin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?

Tekâlif-i Milliye Emirleri ile Türk halkı her türlü yoksulluğa karşın, elinde bulunan her şeyini fedakârlıkla ordusuyla paylaşmış, büyük bir dayanışma örneği göstermiştir. Ayrıca İslam halifeliğinin merkezi olan İstanbul’un, Hristiyan  ordularınca işgal edilmesi ve Yunanların İzmir yöresinde halka yaptıkları zulüm ve baskı, Müslüman dış dünyada tepkiler uyandırmıştır. Türkiye’ye yardım edebilmek için dünya Müslümanları arasında bir eğilim oluşmuştur. Ordu  ihtiyaçlarının karşılanmasında başka ülkelerden sağlanan yardımlar da önemli yer tutmuştur. Bu yardımların bir kısmı para olarak önemli kısmı ise silah ve cephane olarak yapılmıştır.

Verilen bilgilere bakılarak aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?

• Sınırların korunması ve iç güvenliğin sağlanması için gerekli askerin dışında Osmanlı ordusu terhis edilecektir.
• Bütün savaş gemilerine, taşıt, araç, gereç, silah ve cephanelere el konulacaktır. 
• İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit eden bir durum olursa herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecektir. (7. Madde) 
• Doğudaki altı vilayette (Sivas, Elâzığ, Diyarbakır, Bitlis, Erzurum, Van) karışıklık çıkarsa İtilaf Devletleri bu illeri işgal edilebilecektir. (24. madde)

Mondros’un verilen maddeleri ile İtilaf Devletlerinin amaçları eşleştirildiğinde;

I. İleride kurulması amaçlanan Ermeni devletine zemin hazırlamayı amaçlamıştır.
II. İşgallere karşı Türk milletinin birleşerek direnişe geçmesini engellemeyi amaçlamıştır.
III. Osmanlı topraklarının işgaline hukuki zemin hazırlamayı amaçlamıştır.
IV. Osmanlı Devleti’ni savunmasız hâle getirmeyi ve işgalleri kolaylaştırmayı amaçlamıştır.

verilen amaçlardan hangisi dışarıda kalır?

İtilaf Devletleri, I. İnönü Savaşı’nın Türk ordusu tarafından kazanılmasından sonra ortaya çıkan durumu görüşmek için Londra’da bir konferans düzenlediler. Konferansa, Türk milletini temsilen hem İstanbul Hükümeti’ni hem de
TBMM Hükümeti’ni davet ettiler. Londra Konferansı’na Osmanlı Hükûmeti’nin temsilcisi olarak katılan Sadrazam Tevfik Paşa ise söz sırası kendisine geldiğinde “Ben sözü Türk milletinin hakiki temsilcisi olan TBMM delegesine  bırakıyorum.” demiştir.

Yukarıdaki metne göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Milli cemiyetler ve mücadele ettikleri azınlık cemiyetleri haritası verilmiştir.

Verilen harita incelendiğinde aşağıdaki yorumlardan hangisinin kesin olarak doğru olduğu söylenebilir?

Mustafa Kemal Paşa Havza’ya ulaştıktan sonra halkla toplantı yapmış, toplantı sonunda Havza Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin açılmasını sağlamıştır. Mustafa Kemal Paşa, Havza’dan kolordu komutanlarına gizli bir telgraf  göndermiştir. Bu telgrafta, Anadolu’da yaşanan işgallerin mitingler yapılarak ve İtilaf Devletleri ile Osmanlı Hükümeti’ne telgraflar çekilerek protesto edilmesini istemiştir. Bu telgraftan sonra yurdun birçok yerinde mitingler düzenlenmiştir.

Verilen metne göre Mustafa Kemal’in; 

I. Teşkilatçılık
II. İleri Görüşlülük
III. Liderlik

özelliklerinden hangileri çıkarılabilir?