Şanlıurfa MEM LGS Deneme Sınavı 3 (Şubat)

Mustafa Kemal, Mondros Ateşkesi ile ilgili Sadrazam Ahmet İzzet Paşa’ya gönderdiği telgrafında: “...Pek ciddi ve samimi olarak arz ederim ki ateşkes şartları arasında yanlış yorum ve anlamayı ortadan kaldıracak önlemler alınmadıkça, orduları terhis edecek ve İngilizlerin her dediğine boyun eğecek olursak ihtirasların önüne geçmeye imkân kalmayacaktır…” demiştir. Ama işgal kuvvetleri türlü bahaneler ile emellerini gerçekleştirmeye devam edeceklerdir.
(Kocatürk, 2007, 116)

Verilen parçada Mustafa Kemal’in;
I. Askeri dehası,
II. Çok cepheliliği,
III. İleri görüşlülüğü
kişilik özelliklerinden hangilerine değinildiği söylenebilir?

“…Artık yeni Türkiye Devleti’nin başkentini bir kanunla tespit etmek gerekiyordu. Bütün düşünceler, Yeni Türkiye’nin başkenti Anadolu’da ve Ankara şehri olarak seçme lüzumunda birleşiyordu. Bu seçimde, coğrafî durum ve askerî strateji en büyük önemi taşıyordu. Devletin başkentini bir an önce tespit ederek, içten ve dıştan gelen kararsızlıklara bir son vermek şarttı. Gerçekten de, bilindiği üzere, başkentin İstanbul olarak kalacağı veya Ankara olacağı konusunda öteden beri içeride ve dışarıda kararsızlıklar görülüyor, basında demeçlere ve tartışmalara rastlanıyordu.”
( Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk)

Ankara’nın başkent olması ile ilgili Mustafa Kemal Atatürk’ün söylediklerinden aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

Hıyanet-i Vataniye Kanunu

• Madde 2: Bilfiil vatan hainliği yapanlar idam edilir.
• Madde 4: Olağanüstü ve aceleyi gerektiren durumlarda zanlının yakalandığı yerdeki ceza mahkemesi de yargılama yapmaya ve karar vermeye yetkilidir.
• Madde 10: İsyanlara katılmayanlar hakkında kasten suçlamalarda bulunanlar, iddia ettikleri suçun cezası ile cezalandırılır.

Hıyanet-i Vataniye Kanununun verilen maddelerine bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

I. Mustafa Kemal’in Başkomutanlığa Getirilmesi
II. Kütahya-Eskişehir Savaşları
III. Birinci İnönü Savaşı
IV. İstiklal Marşı’nın Kabulü

Yukarıdaki olayların kronolojik sıralaması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Bekir Sami Bey, Londra Konferansı’nda İngiliz, Fransız ve İtalyan temsilcilerle ayrı ayrı görüşerek antlaşmalar imzalamıştı. Buna göre Sevr Antlaşması’nda belirtilen sınırlar üzerinde Türkiye lehine bazı değişiklikler yapılacaktı. İtalya ile yapılan antlaşmayla da İtalya, İzmir ve Trakya’nın Türkiye’ye geri verilmesini Konferans’ta sunacaktı. Buna karşılık İtalya’ya İzmir dışında, batı ve güney Anadolu şehirlerinde iktisadi ayrıcalıklar verilecekti. Bekir Sami Bey bu antlaşmaları TBMM hükümetinin onayı olmadan imzalamıştı. Türkiye’nin çıkarlarına ters düşen ve ulusal bağımsızlığa aykırı olan bu antlaşmaları imza ettiği için Mustafa Kemal ve meclis tarafından onaylanmadı.

Verilen bilgiye göre;

I. İtilaf Devletleri gerektiğinde Sevr Antlaşması’ndan taviz verebilmektedir,
II. Bekir Sami Bey tam bağımsızlık duygusuyla hareket etmiştir.
III. Londra Konferansından sonuç alınamamıştır.

çıkarımlarından hangisi ya da hangileri yapılabilir?

Mustafa Kemal Paşa’nın Sakarya Meydan Savaşı’nda söylediği “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanı ile ıslanmadıkça terk olunamaz.” Sözünden hareketle Mustafa Kemal’in

I. Topyekûn savaş,
II. Bölgesel mücadele,
III. Milli bağımsızlık,
IV. Kararlılık

kavramlarından hangilerine önem verdiğine ulaşılabilir?

- "Bir gün Makedonyalı Yüzbaşı, Kıt'a çavuşlarından birini bölük kumandanlığı odasına çağırdı. … Çavuş sağlam yapılı ve yakışıklı bir Türk delikanlısı idi. Yüzbaşı, gencin onurunu kıracak şekilde azarlamaya başladı. Daha ziyade mensup olduğu ırka hücum ediyordu… -Sen, diyordu, nasıl olurda necip Arap kavmine mensup bu çocuklara sert davranır, ağır sözler söylersin?

Dayanamadım. - "Yüzbaşı efendi susunuz!" diye bağırdım, birden şaşırdı, sözlerin bizden onay görme sini beklediği anlaşılıyordu.

- "Yoksa fena bir şey mi söyledim?"

- Evet, çok fena hareket ettiniz, buna hakkınız yok, bu erlerin bağlı bulunduğu Arap kavmi birçok bakımdan necip olabilir, fakat senin de benim de, çavuşun da mensup olduğumuz kavmin de büyük ve asil bir millet olduğu asla inkâr edilemez bir gerçektir.  (Cebesoy, Sınıf Arkadaşım Atatürk)

Buna göre Osmanlı Devleti’ni dağılmaktan kurtarmak için ortaya atılan fikir akımlarından hangisinin Mustafa Kemal üzerinde etkili olduğu söylenebilir?

Erzurum Kongresi
• Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, birbirinden ayrılamaz.
• Kuvayımillîye’yi etkin, millî iradeyi hâkim kılmak esastır.
Sivas Kongresi
• Bütün cemiyetler, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleştirilecektir.
• Temsil Heyeti sadece doğu illerini değil tüm yurdu temsil edecektir.

yukarıdaki kongre kararlarına göre;

I. Birlik ve beraberliği sağlamaya dönük kararlar alındığı,
II. Manda ve himayenin reddedildiği,
III. Halk egemenliğine dayalı bir yönetimin hedeflendiği

durumlarından hangilerine ulaşılabilir?

“Hemen hemen her konudaki Türk ulusal istekleri, Lozan’da müttefikler tarafından kabul edilmiştir. Ve dünya tarihte eşi olmayan bir olayla karşılaşmıştır. Yenilmiş, parçalanmış bir ulusun bu harabe içinden ayağa kalkması ve dünyanın en büyük ulusları ile tam eşit koşullar içinde karşı karşıya gelmesi ve büyük savaşın bu galiplerini dize getirerek her isteğini kabul ettirmesi şaşılacak bir şeydir”
(Arnold Toynbee)

Lozan Antlaşması’nın aşağıdaki maddelerinden hangisi ünlü İngiliz tarihçinin Lozan’ı değerlendiren düşünceleriyle çelişmektedir?

Tevfik Fikret, Mustafa Kemal’in en çok etkilendiği Türk edib ve düşünürlerinden birisidir. O; “Ben inkılâp ruhunu ondan aldım”, “Tevfik Fikret’i tanıyanlar, benim ne yapmak istediğimi kavrayacak kimselerdir” sözleriyle, ilham aldığı kişilerin başında, Fikret’in geldiğini vurgulamıştır. Hatta o kadar ileri gidilebilir ki, Tevfik Fikret: “Ey fezayı ferdanın küçük güneşleri; artık birer birer uyanın” diye seslenirken, gelecekte Mustafa Kemal Atatürk gibi bir Türk evladının doğmasını istemiş ve Mustafa Kemal; Fikret’in dediklerini ve davranışlarını doğrulayan Türk genci olmuştur demek, hiç de mübalâğa olmaz.
M. VEHBİ TANFER

Tevfik Fikret’in, “Ey fezayı ferdanın küçük güneşleri; artık birer birer uyanın” sözüyle aşağıdakilerden hangisini işaret ettiği söylenemez?