Milli Varlığa Düşman Olan Zararlı Cemiyetler
Milli Varlığa Zararlı Cemiyetler
Türkler ve Müslümanlar tarafından kurularak İngiltere himayesi altında bütünleşmeyi amaçlamışlardır. Yabancı bir ülkenin desteğiyle faaliyetlerini açık veya gizli bir şekilde kendi çıkarlarını düşünerek yürütmüşlerdir. Zamanla Hürriyet ve İtilaf Fırkası altında toplanmışlardır.
Kürt Teali Cemiyeti
Kendilerine Wilson İlkeleri’ni siper yapmışlardır ve Kürt nüfusunun çok olduğu şehirlerde bir Kürdistan kurulması çalışmalarına katılmışlardır. Bu şehirler genel olarak; Bitlis, Elazığ, Van, Erzurum ve Van’dır. Bu cemiyet ayrıca Milli Mücadele faaliyetlerine de engel olmaya çalışmış, bu amaçla İngilizler ile iş birliğine girmiş ancak tüm çabalarına rağmen Milli Mücadele’ye engel olamamışlardır.
İlk başta İstanbul’da kurulmasına rağmen daha sonra Diyarbakır’da, Elazığ’da ve Bitlis’te ofisler açmış, ancak halk tabanından destek görmeyince kısa sürede kapatılmışlardır.
İslam Teali (Yüceltme) Cemiyeti
Genel çalışma prensipleri, halkın dine olan sevgisini kullanarak onları Milli Mücadele’ye karşı kışkırtmak olmuştur. Bu amaçla bazı medrese görevlilerini de kendi saflarına çekmekten çekinmemişlerdir. İngilizler’in desteğiyle Konya’da bir şube açarak çalışmalar yürütmüşler ve Konya İsyanı’nı çıkarmışlardır.
İngiliz Muhipleri (Sevenleri) Cemiyeti
En büyük destekçilerinden birisi Rahip Frew’dir. Türk Bağımsızlık Mücadelesi’ni engellemek amacıyla kurulmuştur. İlk başta yardım örgütü gibi çalışmış, İstanbul’daki fakir halka yiyecek, gıda vb. yardımlar yaparak işe koyulmuştur.
İngiliz himayesinde yaşamayı isteyenler kurmuştur.
Wilson Prensipleri Cemiyeti
Savundukları genel düşünce, Amerikan Mandacılığı’na girmekti. Türk Milleti’nin kendi özgür ve bağımsız bir devleti kurabileceğine inanmıyorlardı. Katıldıkları Sivas Kongresi’nde de bu görüşlerini bizzat savunmuşlardır. Mustafa Kemal bunun üzerine kürsüye çıkmış ve o meşhur “Ya İstiklal Ya Ölüm” konuşmasını yapmıştır.
Sulh ve Selameti Osmaniye Fırkası
Damat Ferit Paşa destekçileri tarafından kurulmuştur. Milli Mücadeleye karşı çıkmıştır. Damat Ferit Paşa hükümetinin devam etmesini amaçlamıştır.
Hürriyet ve İtilaf Fırkası
İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne karşı çıkan kişiler tarafından kurulmuştur. Mondros Ateşkes Antlaşması sonucu kendine çalışma alanı bulmuştur. Milli Mücadele’nin başarısızlığa uğraması amacıyla, azınlık cemiyetleri ile bile iş birliğine girmekten kaçınmadı.