MEB Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Sayfa 121 Cevapları
Yerleşik yaşamın başlamasıyla küçük köy toplumlarını oluşturan insanlar arasında mesleğe dayanan iş bölümü başlamıştır. Çömlekçilik, madencilik, süs eşyası yapımı ve takıcı-
lık gibi meslekler (zanaatkârlık) ortaya çıkmıştır. İnsanların tarım ve hayvancılık yaparak üretici konumuna gelmesi ürün fazlalığını ortaya çıkarmıştır. Ürün fazlalığı ise değiş tokuş
sistemine dayanan ticareti beraberinde getirmiştir. Uzun mesafeli ticarete konu olan ilk mal, obsidiyendir. Özellikle İç Anadolu ile Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Toroslar ile Mezopotamya arasında yoğun olarak obsidiyen ticareti yapılmıştır. Ayrıca bakır da bu dönemde kullanılmaya başlanmıştır.
Anadolu’nun ilk yerleşim yerlerindeki temel geçim faaliyetleri ile ilgili kaynaklara ve yukarıda verilen metindeki bilgilere göre soruları ilgili alanlara cevaplayınız.
1. Anadolu’daki ilk yerleşim yerlerinde metinde yer alan mesleklerin ortaya çıkma sebepleri neler olabilir?
Anadolu’daki ilk yerleşim yerlerinde mesleklerin ortaya çıkma sebepleri, tarıma dayalı üretimin başlaması ve insanların yerleşik hayata geçmesiyle ilişkilidir. Tarım ve hayvancılıkla birlikte gıda üretiminin artması, toplumun ihtiyaçlarının çeşitlenmesine ve bu ihtiyaçlara yönelik uzmanlaşmış iş gücünün doğmasına yol açmıştır.
2. Anadolu’daki ilk yerleşim yerlerinde başka hangi meslekler yapılmış olabilir?
Anadolu’nun ilk yerleşim yerlerinde tarım, hayvancılıkla birlikte, tekstil üretimi (ipekçilik, keten dokuma), keramik yapımı, yiyecek hazırlama (şarküteri), inşaat işleri ve çeşitli el sanatları (deri işleme, ahşap oyma) gibi meslekler de yapılmış olabilir.
3. Obsidiyenden eşyaların yapıldığı yerleşim yerleri nerelerdir?
Obsidiyen, özellikle Anadolu’nun doğu kesimlerinde, özellikle Malatya, Elazığ, Bingöl ve çevresinde yer alan bölgelerde yoğun olarak bulunmuş ve işlenmiştir. Bu bölgelerde obsidiyen atölyeleri kurulmuş ve çeşitli eşyalar yapılmıştır.
4. Çömlekçilik yapılan yerleşim yerleri nerelerdir?
Çömlekçilik, Anadolu’nun birçok yerinde gelişmiştir; özellikle Çatalhöyük, Hacılar, Kültepe ve Kaman-Kalehöyük gibi yerleşim yerlerinde çömlek yapımına dair kalıntılar bulunmuştur. Bu bölgelerde, farklı teknikler ve estetik anlayışlarla çeşitli çömlekler üretilmiştir.
5. Madencilik yapılan yerleşim yerleri nerelerdir?
Anadolu’da madencilik, özellikle bakır, gümüş ve altın gibi madenlerin işlendiği yerleşim yerleri arasında Kızılırmak Vadisi, Ergani, Kayseri ve Çorum gibi bölgeler öne çıkmaktadır. Bu alanlarda maden ocakları ve işleme merkezleri bulunmuştur.
6. İnsanlar, uzak mesafelerdeki yerleşim yerleriyle nasıl bağlantı kurmuş olabilirler?
İnsanlar, uzak mesafelerdeki yerleşim yerleriyle bağlantı kurmak için ticaret yollarını kullanmış, mevsimsel göçler yapmış veya yerleşik alanlar arasında düzenli ticaret ilişkileri geliştirmişlerdir. Ayrıca, gezgin tüccarlar ve aracıları da bu bağlantılarda önemli rol oynamıştır.
7. İnsanlar, uzak mesafelere ticaret mallarını ve ham maddeleri nasıl taşımış olabilirler?
İnsanlar, ticaret mallarını ve ham maddeleri taşımak için çeşitli yöntemler kullanmışlardır. Bu yöntemler arasında hayvanların (at, katır, eşek gibi) kullanımı, yük taşıyan gemilerle su yollarının tercih edilmesi ve karayolu ile yapılan taşımalarda yürüyerek veya tekerlekli araçlar kullanmak bulunmaktadır. Ayrıca, bu süreçte yolların güvenliği ve ulaşım kolaylığı da önemli bir faktör olmuştur.