Laal Paşa Camii – Mersin

Bu Camiyi yapan Laal Paşa, Karamanoğlu Alâeddin Beyin kölelerinden biridir. Alâeddin Bey kölesini sevdiğinden onu okutup yetiştirmiştir.. Laal Ağada gördüğü kabiliyeti takdir eden Alâeddin Bey, onu azat edip, kölelikten çıkarmış ve hür bir insan haline getirmiştir. Özel ve resmi devlet işlerinde gösterdiği yüksek başarıdan dolayı kendisini Niğde Kalesi dizdarı yapmıştı. Mut’ta bulunduğu sırada kasabanın içine cami, medrese, hamam yaptırmış. Bunların yaşamaları için vakıf gelirler koymuştu. Laal Paşa’nın her kölede olduğu gibi doğum tarihi ile Karamanoğullarına nasıl intisap etmiş olduğu belli olmadığı gibi mezarı ve ölüm tarihi belli değildir. Cami avlusu duvarı ile Çınarlı parkın duvarları arasından çarşı caddesi geçer. Bu cadde, ilçenin ikinci işlek caddesidir. (Birinci işlek cadde ise Mut-Karaman yolunun ilçe içinden geçen kısmıdır.) Mut İlçesinin en muhteşem yeri de burasıdır. Burada kısmen enkaz haline gelmiş kale burçları ve surları ile çevrilen iç kale, tek kubbeli ve revaklı minareli Laal Paşa Cami, iki tane sivri külahlı Selçuk ve Karamanoğlu beyliğine ait türbe, yine kale içinde Ortaokul binası, çarşıya yaslanan ufak belediye sarayı ile beş tane azametli çınar, bu çınarların altından havuzdan havuza akıp ufak bir şelale ile Mut deresine boşalan bol sulu Kale Pınarı ki, işte eşine rastlanamayan ulu olduğu kadar, ruhları gönülleri kendine çeken asil bir topluluk Kale Pınarının suyundan bir defa içen, yedi sene sonra tekrar gelip bir daha içermiş. Cami, dikdörtgen bir kaide üzerine kurulmuştur. Aslında minaresi yoktu. Caminin revakı yapılırken batıdaki revak kemeri üzerine çok zarif bir ezan kulesi yapılmış. 1915 yılında revak ile beraber yıkıldı.

Caminin doğu, batı, güney cephelerinde Karamanoğlu mimari tipine uygun iki sıra üzerine dörder penceresi vardır. Üstteki pencereler ufak, alttaki pencere geniştir. Kuzey cephesinde ise ortadaki cami kapısı, yanlarda kapıdan daha büyük ve yüksek sağlı sollu ikişer pencere var. Bu kapı ve pencereler Osmanlı mimari tipindedir. Osmanlılar devrinde yapılan tamir yüzünden bu şekli aldığı tahmin edilebilir, Laal Paşa camisinin giriş kapısı kuzey cephededir. Doğu cephesindeki ufak kapı doğu köşeye daha yakındır. Camiye buradan da girilip çıkılır. Bu ufak kapıdan içeri girildiğinde kapı önünde rastlanan tahta merdivenle kadınlar mahfili dediğimiz ahşap ikinci kata çıkılır, Laal Paşa camiinin bu iki kapıdan başka kapısı yoktur. Laal Paşa Camiinin 1752 yılında tamiri yapılmıştır. Kaynak: Neşri ATLAY tarafından kaleme alınan “MUT TARİHİ” kitabından seçme bölümleri kapsamaktadır.