Kişiler Arasındaki İletişimi Etkileyen Faktörler
Kişiler arasındaki iletişimi etkileyen faktörler, iletişimin kalitesini, verimliliğini ve etkinliğini belirleyen unsurlardır. Bu faktörler, iletişimi olumlu veya olumsuz yönde etkileyebilir. İletişimi etkileyen faktörler arasında dil ve kültür, iletişim ortamı, iletişim aracı, kişisel özellikler, iletişim becerileri ve iletişim amacı yer almaktadır.
İletişimi olumlu yönde etkileyen faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Empati kurmak: Empati, karşımızdaki kişinin duygularını anlama ve onlara karşı anlayışlı olma becerisidir. Empatik olmak, iletişimde karşı tarafı daha iyi anlamaya ve doğru tepki vermeye yardımcı olur.
- Etkili dinlemek: İletişimde etkili dinleme, karşımızdaki kişinin söylediklerini anlama ve onların ne dediğini ve neden söylediğini anlamaya çalışma sürecidir. Etkili dinleme, iletişimin daha verimli ve olumlu olmasına yardımcı olur.
- Farklılıklara saygılı olmak: İnsanlar arasında farklılıklar vardır. İletişimde, karşı tarafın farklılıklarına saygı göstermek, onları kabul etmek ve anlamak önemlidir.
- Kendini doğru ifade etmek: Kendini doğru ifade etmek, karşı tarafın seni anlamasına ve seninle daha iyi bir şekilde iletişim kurmasına yardımcı olur. Doğru ifade etmek için net ve anlaşılır bir dil kullanmak önemlidir.
- Göz teması kurmak: İletişimde göz teması, karşı tarafın seni daha iyi anlamasına ve güven duymasına yardımcı olur. Göz teması kurmak, iletişimdeki samimiyet ve güven hissini arttırır.
- Gülümsemek (tebessüm etmek): Gülümsemek, iletişimde karşı tarafın sana yakın hissetmesine ve pozitif bir atmosfer yaratmaya yardımcı olur.
- Dikkatini karşısındaki kişiye vermek: İletişimde dikkatini karşı tarafın söylediklerine vermek, onları dinlediğini gösterir ve iletişimdeki karşılıklı saygıyı arttırır.
- Etkili reddetmek: Reddetmek, bazen gerekli olabilir. Ancak, bunu yaparken karşı tarafın duygularına ve ihtiyaçlarına saygı göstermek ve nazik bir şekilde ifade etmek önemlidir.
- Ben dili: Ben dili, karşı tarafa açık ve net bir şekilde iletişim kurmaya yardımcı olan bir tekniktir. Bu teknik, sorumluluğu almaya ve karşı tarafa saldırgan bir şekilde davranmaktan kaçınmaya yardımcı olur.
- Kavlî leyyin: Yumuşak söz demektir. Kur’an’da Hz. Musa ve Hz. Harun’un Firavun’a gönderilmesi sırasında Allah’ın onlara verdiği bir emirdir. Firavun’a yumuşak bir dille konuşmalarını, belki akıllanır veya korkar diye buyurmuştur.
İletişimi olumsuz yönde etkileyen faktörleri ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- Ön yargılı olmak: Önyargılı olmak, iletişimi olumsuz etkileyen bir faktördür. Önyargılı davranmak, karşı tarafın sana güvenmesini ve açık bir şekilde iletişim kurmasını engeller.
- Emir vermek: Emir vermek, iletişimdeki eşitlik ilkesine aykırıdır. Emir vermek, karşı tarafı kontrol etmek veya baskı altına almak olarak algılanabilir ve iletişimde olumsuz bir atmosfer yaratır.
- Mesaj ile ilgili olumsuzluklar: Mesajın içeriği, tonu, anlamı veya amacı ile ilgili olumsuzluklar, iletişimin kalitesini düşürür ve yanlış anlamalara veya çelişkilere yol açar.
- Duygusal sıkıntılar: Duygusal durumun etkinliği, etkili bir iletişim ve anlaşma sürecini engeller. Öfke, korku, üzüntü, stres gibi duygular, iletişimi olumsuz etkiler.
- Beden dili kullanımı: Beden dili, jest, mimik, göz teması, duruş, temas gibi unsurlardan oluşur ve sözel iletişimi tamamlar, destekler veya çelişir. Beden dilini doğru kullanmak, iletişimin etkili, sağlıklı ve verimli olmasını sağlar. Beden dili hatalı kullanıldığında karşıdaki kişinin yanlış anlamasına sebep olur.