Dönertaş – İzmir

Dönertaş mevkiinde, Anafartalar Caddesi ile Osmanzade Yokuşu’nun (945 Sokak) kesiştiği noktada bulunan “Dönertaş Sebili”, köşesindeki sütunun dönmesinden dolayı bu adı almıştır ve çevresi de bu isimle bilinmektedir. 19. yüzyıl başlarında yapılmış, tek kubbeli kare planlı bir yapıdır. Sebil, Türk barok ve rokoko üslubunun en güzel örneklerinden biridir. Mermer üzerine kabartma şeklinde yapılan süslemelerde Lale Devri’nin kendine has teması olan buketli vazo ve meyveli kase kompozisyonları dikkat çekicidir. Süsleme unsurları olarak bolca kullanılmış olan lale, gül gonca, yapraklar, dallar ve benzeri çiçek ve bitki motifleri Tük milletinin tabiata olan sevgisinin bir ifadesidir. Sebilin iki cephesinde külliye şeklinde tasvir edilmiş iki cami resmi bulunmaktadır.

Cami tasvirlerinde bir kutlama töreni, bir bayram yada kandil günü anlatılmaktadır. Kubbelerin ve minarelerin alemleri, minarelerin arasında hilal şeklinde ay ile minarelerin şerefelerine asılmış bayraklar bir coşkunun ifadesi olarak oldukça büyük yapılmıştır. Ayrıca iki minare arasına asılmış kandiller de göze çarpmaktadır. Sebilin her iki cephesinde okunaklı ve iri harflerle yazılan kitabeler hat sanatının güzel örneklerini teşkil etmektedir. Yapı, İzmir’in çeşme mimarisindeki en güzel sebillerinden biridir.