Doğru-Yanlış Soruları
Doğru-Yanlış Soruları
Doğru-yanlış soruları, ölçme ve değerlendirme araçları içerisinde sıkça kullanılan bir yöntemdir. Bu tür sorula- rın etkili bir şekilde hazırlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi öğrencilerin bilgi ve kavrayışlarının doğru bir şekilde ölçülmesini sağlar.
Hazırlanması
- Açık ve Netlik
Soruların açık ve net bir şekilde formüle edilmesi gerekir. Okuyucunun soruyu birden fazla şekilde yorum- lamasına yol açabilecek belirsizliklerden kaçınılmalıdır. Soruların açıkça ifade edilmesi, öğrencilerin soruyu yanlış anlamalarını önler ve daha adil bir değerlendirme sağlar.
5.4.3.1.1. Belirli Bir Bilgiyi Test Etmek
Her soru öğrencilerin belirli bir kavramı veya bilgiyi anladıklarını doğrulamak için tasarlanmalıdır. Sorular, öğrencilerin düşünme becerilerini ve konunun derinlemesine anlaşılmasını değerlendirecek şekilde hazırlan- malıdır. Basit yapıda ve sadece belleğe dayalı soru hazırlamak yerine; açıklama, karşılaştırma, yorumlama, genelleme ve uygulama gücünü ölçebilecek doğru-yanlış soruları hazırlanabilir.
5.4.3.1.2. Kapsamlılık
Bir doğru-yanlış sorusu, ölçülmek istenen öğrenme çıktısıyla doğrudan ilişkili olmalıdır. Sorular, öğrenme çıktılarını doğrudan yansıtmalıdır. Doğru-yanlış soruları genellikle basit bilgiyi test etmek için daha uygundur.
5.4.3.2. Uygulanması
- Dikkat Dağıtıcı Unsurlardan Kaçınma ve Eşit Ağırlıklı Dağılım
Sorular, öğrencilerin dikkatini dağıtabilecek gereksiz bilgiler içermemelidir. Sorunun odak noktasını bozabile- cek unsurların olmamasına dikkat edilmelidir. Doğru ve yanlış seçeneklerinin yaklaşık eşit dağılımı önemlidir. Doğru ve yanlış cevapların dengeli bir şekilde dağıtılması tahmin ederek doğru cevaba ulaşma şansını azaltır.
5.4.3.2.2. Adil Olma ve Kültürel Duyarlılık
Sorulara hem doğru hem de yanlış yanıtlar verme ihtimalinin olması gerekir. Soruların doğruluğu veya yanlışlığı, öğrencilerin önceden sahip oldukları bilgilere değil sunulan bilgilere dayanmalıdır. Soruların dil ve içerik olarak tüm öğrencilere adil olması gerekir. Sorular, kültürel ön yargılardan arındırılmalıdır.
5.4.3.1. Doğru-Yanlış Sorularının Puanlanması
- Objektiflik
Doğru-yanlış soruları objektif bir şekilde puanlanır. Her doğru yanıta belirli bir puan verilirken yanlış yanıtlar genellikle puan kaybına neden olmaz. Objektif puanlama öğrencilerin performansının daha adil bir şekilde değerlendirilmesine olanak sağlar.
5.4.3.1.2. Yanıltıcı Sorulara Dikkat
Eğer soru yanıltıcı ifadeler içeriyorsa bu durum puanlama kriterlerinde özel olarak ele alınmalıdır. Öğrencilerin soruları dikkatli okumaları ve yanıtlarken dikkatli olmaları teşvik edilmelidir.
5.4.3.1.3. Geri bildirim Sağlama
Öğrencilere yanıtlarının neden doğru veya yanlış olduğu konusunda geri bildirim sağlanmalıdır. Geri bildirim, öğrenme sürecini destekler ve öğrencilerin konuyu daha iyi anlamalarına yardımcı olur. Bazı eğitimciler, yanlış cevapların puan kırma yerine öğrenme fırsatları olarak kullanılmasını önerir.