Direkli Kilise – Aksaray

Kilisenin kapalı Yunan Haçı tipindeki planı, dört serbest direkli tasarlanmıştır. Manastır mekânlarını barındıran kayanın vadiye bakan cephesi dört paye ile üç bölüme ayrılmış, üstte kör kemerli bir frizle sınırlandırılmıştır. Batıdaki bölüm, giriş holü kapısını ve üzerindeki katın penceresini; ortadaki bölüm, kilise narteksinin girişini; doğudaki bölüm, kilisenin ikiz penceresini içermektedir. Orijinalde ahşap bir tavanla iki kata ayrılan holün güneyinde iki oda, doğusunda ise kilise ile şapel yer alır. Kilise dört serbest destekli kapalı Yunan Haçı tipinin bir temsilcisidir; merkezi pandantifli kubbe, haç kolları beşik tonozlu, köşe mekânları düz tavanlıdır. Basit korkuluk levhalarıyla sınırlanan üç apsis birer altar barındırır.

Güneyindeki beşik tonozlu şapelin zemininde ve güney duvarındaki nişte, ayrıca kilise ve şapelin nartekslerinin zemininde mezarlar görülür. Kuzey yan apsis ve ana apsisteki silmede yer alan kitabe yardımı ile freskolar İmparator II. Basileios ve VIII. Konstantinos’un birlikte hüküm sürdükleri 976-1025 arasına tarihlenmektedir. “(Senin) hizmetkârın (..bani adı..)’in (kurtulması) ve günahlarının affı için” – “(bu kilise) İmparator Basileios ve Konstantinos döneminde (inşa edilmiştir veya bezenmiştir).”

Ana apsis kubbesinde iki başmelek ve Petrus ile Paulus tasvirleriyle genişletilmiş bir Deesis; alttaki şeritte ortada Meryem Orans, iki yanında dörder piskopos; kuzey yan apsis kubbesinde Meryem ve Çocuk İsa, yanlarda Zekeriya, Yoakim ve iki melek; alttaki şeritte üç piskopos ve bir martir; zafer kemeri alınlığında İsa ve iki melek, iç yüzeyinde madalyonlar içinde peygamberler görülmektedir. Ayrıca duvar yüzeyleri ve payelerde aziz, martir ve martirelerin tasvirleri izlenmektedir.

Kaynak: Aksaray Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Kültür ve Turizm Envanteri (2012)

Aksaray Gezilecek Yerler