TEMEL YAŞAM BECERİLERİ DERSİ

Yazar Erkan İsanmaz Tarih Ara 12, 2023

KAZANIM VE AÇIKLAMALARI
TYB.1.1. ÜNİTE: İLETİŞİM
Bu ünitede öğrencilerin dinleme, anlama, ifade etme becerilerini geliştirerek iletişim kurmayı
öğrenmeleri, sözsüz iletişim becerilerini bilmeleri ve kişiler arası sağlıklı iletişim kurma becerilerini
edinmeleri amaçlanmaktadır.
TYB.1.1.1. İletişim sürecini açıklar.
a) Kaynak, mesaj, kodlama, kanal/araç, alıcı, geri bildirim ve bağlam ögelerini tanımaları
sağlanır.
b) Kişiler arası iletişim uygulamaları yapmaları sağlanır. Ben dili ve sen dili örneklerine değinilir.
TYB.1.1.2. Etkili iletişimin unsurlarını açıklar.
Etkili iletişim unsurlarından kendini tanıtmak, karşımızdakini etkili ve ilgili dinlemek, empati
kurabilmek, eleştirilere karşı açık olmak, göz kontağı, hitap, ses tonu vb. beden dilini
kullanabilmek unsurlarına değinilir.
TYB.1.1.3. İletişimde dinlemenin önemini açıklar.
Etkin dinleme becerisi üzerinde durulur.
TYB.1.1.4. İletişimde dönüt vermenin gereğini sorgular.
TYB 1.1.5. İletişimde beden dilinin önemini açıklar.
Hz. Muhammed’in (sav) beden dilini etkili bir şekilde kullanmasına ilişkin örneklere (konuşurken
tüm bedeniyle muhatabına dönmesi, küçük çocuklarla konuşurken onların göz hizasına inmesi
gibi) yer verilir.
TYB.1.1.6. Sözsüz iletişim becerilerini kullanır.
Sunum yapması sağlanır. Sunum sırasında düşüncelerini akıcı olarak aktarması, beden dili ve
sözsüz iletişim becerilerini etkili kullanması ve dönüt vermesi konusunda teşvik edilir.
TYB.1.1.7. Kişiler arasındaki iletişimi etkileyen faktörleri açıklar.
a) Saygı, doğruluk, empati ve kavlî leyyin (yumuşak dil kullanma) kavramlarının iletişim
üzerindeki etkisine vurgu yapılır.
b) Olumlu ve olumsuz iletişim türlerine değinilir.
c) Kültür ve medeniyetimizde kötü söz söylemenin zararlarına vurgu yapılır; ayet, hadis,
atasözü ve vecizelerden örnekler verilir.
TYB.1.1.8. İletişimde karşılıklı güvenin önemini ifade eder.
TYB.1.1.9. Kişiler arası ilişkileri yönetmenin önemini tartışır.
Kısa film, fotoğraf, örnek olay vb. üzerinden kişiler arası ilişkileri yönetmenin önemi üzerinde
durulur.
TYB.1.1.10. İletişim engelleri ve çatışmaları ile ilgili kavramları ayırt eder.
TYB.1.1.11. İletişim engellerinin ve çatışmalarının iletişim üzerindeki etkisini değerlendirir.
TYB.1.2. ÜNİTE: SORUMLU OLMA
Bu ünitede öğrencilerin yaşama dair sorumluluklarını kavramaları, bu sorumlulukları yerine
getirmeleri amaçlanmaktadır.
TYB.1.2.1. Sosyal hayatındaki sorumluluklarını ifade eder.

Okuldaki, evdeki sorumluluklarını listelemeleri ve listelerini birbirleri ile paylaşmaları sağlanır.
TYB.1.2.2. Çalışmalarda sorumluluk almanın önemini açıklar.
TYB.1.2.3. Sorumluluğunu aldığı işi vaktinde bitirmenin önemini örneklerle açıklar.
TYB.1.2.4. Sorumluluklarını yerine getirmediğinde doğabilecek problemleri ifade eder.
TYB.1.2.5. Çevresine ve çevresindeki canlılara karşı sorumluluklarını açıklar.
a) Varlık âlemi içerisindeki insanın, çevresine karşı emanet şuuru ile davranması gerektiği
vurgulanır.
b) İnsanın doğaya, insanlara, hayvanlara ve bitkilere karşı sorumlulukları üzerinde durulur.
TYB.1.2.6. Sorumluluğunu yerine getirmenin kendisine hissettirdiklerini açıklar.
TYB.1.2.7. Sorumlu davranmayı; adil olma, saygı ve başarı ile ilişkilendirir.
İnsan olmanın başlı başına bir sorumluluk gerektirdiği vurgulanır. Sorumluluk bilinci edinilmesi
kısa film veya yaşanmış hayat hikâyeleriyle desteklenir.
TYB.1.3. ÜNİTE: ÖĞRENMEYİ ÖĞRENME
Bu ünitede öğrencilerin öğrenme yöntemlerini tanımaları, bu yöntemleri kullanmaları, öğrenme
stratejileri geliştirmeleri ve öğrendiklerini gündelik hayatta kullanmaları amaçlanmaktadır.
TYB.1.3.1. Öğrenme stratejilerini ayırt eder.
Dikkat, tekrar, anlamlandırma, yürütücü biliş ve duyuşsal stratejilere değinilir.
TYB.1.3.2. Kendine uygun öğrenme stratejisini seçer.
TYB.1.3.3. Kendine uygun öğrenme stratejilerini test eder.
TYB.1.3.4. Çalışma ve öğrenme taktiklerini etkin olarak kullanır.
TYB.1.3.5. Öğrendiği yeni bilgi ile önceki bilgilerini ilişkilendirir.
TYB.1.3.6. İhtiyaç duyduğu bilgiye ulaşmanın yollarını sunar.
İslam dininin ilk emrinin “Oku” olduğu vurgulanıp bilgiye verdiği önem belirtilir.
TYB.1.3.7. Ulaştığı bilgileri günlük hayatta kullanır.
a) Güncel haberleri takip ederek, ülkemizdeki ve dünyadaki olaylar hakkında bilgi sahibi
olmanın günlük hayattaki etkisine değinilir.
b) Harita okuma, alışverişte fiyat karşılaştırması yapma ve toplu taşıma sistemini kullanma
becerilerinin önemi üzerinde durulur.
TYB.1.3.8. Bilginin doğruluğunu teyit etmede bilgi iletişim teknolojilerinin önemini tartışır.
a) Bilgi iletişim teknolojilerinde doğru bilgiye ulaşma şekilleri üzerinde durulur.
b) Genel ağ üzerindeki her bilginin doğru olmadığı, doğrulanabilir ve resmi kaynaklardan bilgi
edinmenin önemi üzerinde durulur.
c) Doğru ve güvenilir bilginin hayata etkileri ile ilgili ayet, hadis, atasözü ve vecizeler üzerinde
durulur.
TYB.1.3.9. Bilgi iletişim teknolojilerini kullanarak problemlere farklı çözümler üretir.
TYB.1.3.10. Kendi öğrenme şeklini keşfeder.
Öğrenme şeklinin kişiden kişiye farklılık gösterdiği bilgisi üzerinde durularak öğrencilerin kendi
öğrenme şekillerini keşfetmeleri desteklenir.

TYB.1.4. ÜNİTE: PROBLEM ÇÖZME VE KARAR VERME
Bu ünitede öğrencilerin problemleri tanımlamaları, bu problemlere çözüm yolları üretmeleri,
olaylara farklı perspektiflerden bakabilmeleri, problemlere alternatif çözüm yolları geliştirebilmeleri ve
karar verebilme becerilerini geliştirmeleri amaçlanmaktadır.
TYB.1.4.1. Günlük yaşam içinde karşılaşılan problemleri tanımlar.
TYB.1.4.2. Günlük yaşamda karşılaşılan problemlere ilişkin bilgi toplar.
TYB.1.4.3. Günlük yaşamda karşılaşılan problemlere yönelik alternatif çözüm yolları belirler.
TYB.1.4.4. Problemlere bulduğu çözümlerin avantaj ve dezavantajlarını değerlendirir.
TYB.1.4.5. Problemlere bulduğu çözümlere karar verme sürecinde dikkat edilmesi gereken unsurları
belirler.
TYB.1.4.6. Problemlere bulduğu çözümlere yönelik karar verme sürecindeki riskleri, sonuçları
bakımından değerlendirir.
TYB.1.4.7. Çözüm yolları arasından uygun çözümü seçer.
TYB.1.4.8. Problem çözümüne yönelik karar verme sürecinde ön yargı ve yanılgıları ayırt eder.
TYB.1.4.9. Problem çözümüne yönelik alınan kararların olası sonuçlarını fark eder.
TYB.1.5. ÜNİTE: ELEŞTİREL DÜŞÜNME
Bu ünitede öğrencilerin yeni fikirler üretebilmesi, mevcut fikirlere yeni açılardan bakabilmesi, kendi
düşüncelerini ve başkalarının fikirlerini eleştirilebilir bakış açısı ile inceleyebilmesi amaçlanmaktadır.
TYB.1.5.1. Farklı düşünme biçimlerini örneklerle açıklar.
Analitik, bütünleştirmeci, eleştirel, empatik düşünme biçimleri üzerinde durulur.
TYB.1.5.2. Düşünmeyi etkileyen bilişsel ön yargıları fark eder.
TYB.1.5.3. Eleştirel düşünmeyi tanımlar.
TYB.1.5.4. Eleştirel düşünmenin önemini tartışır.
a) İslam dininin eleştirel düşünmeye verdiği değer, akletme, tefekkür gibi kavramlar üzerinden
açıklanır.
b) Türk İslam tarihinden konu ile ilgili örneklere yer verilir.
TYB.1.5.5. Eleştirel düşünmenin temel ilke ve yöntemlerini açıklar.
TYB 1.5.6. Eleştirel düşünmede akıl yürütme yöntemlerini kullanır.
Tümdengelim, tümevarım gibi yöntemler ele alınır.