On Dokuzuncu Fırka Anıtı – Tekirdağ
19. Fırka Anıtı Çanakkale Savaşlarında 19.Fırka ve onun komutanı Mustafa Kemal Atatürk‘ün göstermiş oldukları kahramanlıklar anısına 2013 yılında yaptırılımıştır.
Yarbay Mustafa Kemal, beraberinde emir subayı ve emrine verilmiş olan Çerkeşli Hasan Çavuş’un mangasını alarak 2 Şubat 1915 günü Tekirdağ’a gelmiştir. Mustafa Kemal ve yaveri Tekirdağ’da ilk gecesini Ortacami Mahallesi Yunus Bey Caddesinde Bahriyeli Salih Bey’in evinde geçirmiştir. Atatürk Tekirdağ’da kaldığı müddetçe Askerlik şubesi yolu üzerindeki Musava kahveleri başlıca uğrak yerlerindendir. 19. Fırka’nın tamamlanması 25 Şubat’a kadar sürmüştür.
Fırka bugün Göğüs Hastalıkları Hastanesinin bulunduğu yerde “Sahil Kışlası” nda kurulmuştur. Yarbay Mustafa Kemal 19 .Fırkanın kuruluşunda çok sıkıntı çekmiştir. Çünkü bir yandan Çanakkale savaşı devam etmektedir, bir yandan her gün yüzlerce şehit ve gazi Tekirdağ’a getirilmektedir. Buna rağmen memleketin içinde bulunduğu zor durum karşısında Tekirdağ, Malkara, Çorlu, Hayrabolu’dan toplanan ve bir kısmı da depo alaylarından temin edilen 891 kişilik 57, 72, 77. alaylar kurulmuştur. Mustafa Kemal bu süre zarfında, kolordu Caddesi üzerinde o zamanlar Fitnat Hanım Konağı diye bilinen ve mülkiyeti Salih Zeki Bey’e ait olan ahşap evde (otelde) kalmıştır.
Evin son sahipleri Münir ve Hüseyin Soyuer’dir. Daha sonra yıktırılıp yerine yenisi inşa edilen bina, Yahya Soyuer apartmanıdır. 25 Şubat’ta kurulması tamamlanan 19. Fırka, ardından gelen bir emirle Maydos’a (Eceabat) geçmiştir. Mustafa Kemal Eceabat’ta emrine verilen yeni birliklerle beraber, Ece limanı, Morto Koyu, Arıburnu, Anafartalar ve civarını içine alan bir sahanın komutanı olmuştur.
Kaynak: Tekirdağ İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü