Ruzbe Hanı – Konya

Ruzbe Hanı Selçuklu ilçesi sınırları dahilinde ve Konya Ankara karayolu üzerindedir; halihazırda turistik tesis olarak kullanılmaktadır. Kuzey-batı güney-doğu yönünde uzanan dikdörtgen planlı bir oturum alanı üzerine inşa edilmiş̧ yapının ana cephe haricindeki yan cephelerinde, simetrik olarak yerleştirilmiş̧ ve cephe kotuna kadar yükselen çokgen ve yarı dairesel planlı dört ve arka cephesinde de kare planlı iki payanda bulunmaktadır; yan ve arka cephelerin birleştiği köşelerde ise çokgen prizmal formlu birer köşe kulesi yer alır. Hanın güney-doğu cephesinin ortasında ve cepheye sivri kemer gözü̈ halinde açılan taç kapısı, dışa taşan ve cephe kotunu aşarak yükselen dikdörtgen bir prizmal kütle halinde tasarlanmıştır; silindirik birer sütunca üzerine oturan taç kapı kemerini, işlenmeden yalın olarak bırakılmış̧ profilli bordür ve silmeler yanlardan ve üstten düşey dikdörtgen bir çerçeve içine alırlar.

Kemer kavsarasının bulunduğu düz alınlık üzerinde beyaz mermerden bir kitabelik mevcut ise de üzeri islenmemiştir. Taç kapının basık kemerli kapı açıklığından dahil olunan kapalı/barınak bölümü, sivri kemerlerle birbirlerine ve duvarlara bağlanan kare planlı ayaklarla derinlemesine doğrultuda ve sivri beşik tonozlarla örtülü̈ beş̧ sahna taksim edilmiştir; orta sahın daha yüksektir. Söz konusu mekânın merkezindeki kare planlı alan, tuğla örgülü̈ bir kubbeyle örtülüdür; kubbe, çatı kotunda yükselen çift katlı ve sekizgen bir kasnağın içine gizlenmiş̧ olup, sekizgen bir piramidal külahla örtülmüştür.

1970’li yıllarda yapılan kazı ve onarım çalışmaları sırasında, hanın güney-dogu cephesi üzerinde avlu duvarlarına ait bazı temel kalıntılarına rastlanmıştır. İnşaatında düzgün kesme taşlar kullanılmıştır; kapalı bölümdeki ayak, kemer ve duvarların çeşitli yerlerinde grafiti taşçı işaretleri bulunmaktadır. Hanın kitabesi yoktur; banisinin, Selçuklu Sultanı II. Gıyasettin Keyhüsrev’in Camedârı ve II. İzzeddîn Keykâvus’un Atabeyi Emir Esedüddin Ruzbe olduğu ve 1246-1249 yılları arasında inşa edildiği kabul edilir.

Kaynak: Konya Selçuklu Belediyesi