7. Sınıf 1. İzleme Sınavı – Sivas KÖPRÜ Projesi

Osmanlı Devleti fethedilen topraklarda kalıcı olmak için “İstimâlet Politikası” (Hoşgörü) uygulamıştır. Bu politikanın amacı fethedilen topraklardaki insanların devlete olan bağlılıklarını güçlendirmektir. Osmanlı Devleti bir yandan fetihleri gerçekleştirirken bir yandan da İstimâlet Politikası ile farklı millet ve kültürleri bir arada yaşatmayı başarmıştır.

Verilen metne göre aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin İstimalet Politikası’na örnek olamaz?

Yasemin Öğretmen, hayatında en heyecan duyduğu anlardan birini yaşıyordu. Biraz sonra kendisini bekleyen öğrencilerin karşısına çıkacaktı. Mesleğinin ilk günü ve ilk dersiydi. Sınıfa girdi, kendisini meraklı gözlerle süzen öğrencilerin karşısında derin bir nefes aldı, kendisini tanıttı ve derse başladı. Acele etmeden aynı ses tonu ile yavaş yavaş dersi anlatıyordu. Ancak bir sorun vardı. Yasemin Öğretmen’in söylediği bazı kelimeleri öğrenciler anlamlandıramıyordu. Bir süre sonra sınıfta öğrenciler arasında konuşmalar başladı, öğrenciler artık Yasemin Öğretmen’i dinlemiyordu.

Yukarıda anlatılan olayda Yasemin Öğretmen; 

I. Aynı ses tonu ile sıkıcı konuşma
II. Dinleyicilerin seviyesine uygun konuşmama
III. Dinleyicilere karşı ön yargılı olma

Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi’nde çocukların kitle iletişim özgürlüğünden doğan haklarının korunmasını sağlayan maddeler vardır. 

Madde 12: Çocuklar kendilerini ilgilendiren konularda görüşlerini serbestçe ifade etme hakkına sahiptir. 
Madde 13: Çocuklar düşüncelerini sözlü, basılı, sanatsal veya çocuğun seçeceği herhangi bir araçla açıklayabilir. 
Madde 17: Çocukların kitle iletişim araçlarından toplumsal, bedensel ve zihinsel sağlığını geliştirmeye yönelik bilgi edinmesi sağlanır. 

Verilen maddelere bakılarak aşağıdakilerden hangisinin çocuk hakları sözleşmesine uygun bir durum olduğu söylenemez?

İletişim araçlarından yararlanırken sahip olduğumuz haklar olduğu gibi sorumluluklarımız da vardır. İletişim araçlarıyla
düşüncelerimizi özgürce açıklarken başkalarının yaşam alanına müdahale edemeyiz. Başkalarının özel bilgi, resim ve
yazılarını izinsiz kopyalayamayız. Bize ait hak ve özgürlüklerin tüm bireyler içinde geçerli olduğunu unutmamalıyız.
Verilen metne göre iletişim araçlarını kullanırken;
I. Düşünce ve ifade özgürlüğü
II. Özel hayatın gizliliği
III. Tekzip ve düzeltme hakkı

Yukarıdaki hak ve özgürlüklerden hangilerine dikkat etmeliyiz?

Osmanlı Devleti’nin, İstanbul’u fethetme nedenleri arasında;
• Anadolu ve Rumeli toprakları arasında bütünlüğü sağlamak.
• Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in hadisini gerçekleştirerek İslam dünyasında itibar görmek.
• Boğazlardan geçen gemilerden alınan vergi gelirlerine sahip olmak.
• Bizans’ın kışkırtmalarına ve entrikalarına son vermek gibi etkenler yer alır.

Verilen nedenler ile aşağıdaki alanlar eşleştirildiğinde hangisi dışarda kalır?

Osmanlı Devleti, kuruluş sürecinde Anadolu’daki Türk beylikler ile savaşmayarak barışçı yollarla toprak kazanmaya çalıştı. Buna karşılık siyasi birlikten yoksun küçük devletlerin olduğu Rumeli’de fetihler yapmaya ağırlık verdi.  Fethedilen Rumeli’ye Anadolu’dan getirilen Türkler iskân edildi (yerleştirildi). Osmanlı Devleti, “İskân Politikası” adı verilen bu yöntemle fethettiği yerlere Türk nüfusunu yerleştirdi. Göç edenlerden belirli bir süre vergi almayarak da Rumeli’ye göçü teşvik etti. Bölgede yaşayan gayrimüslim halkın geleneklerine, diline, inancına müdahale etmedi. Gayrimüslimler Osmanlı idaresi altında düzenli ve adil bir yönetime kavuştu. 

Verilen metne bakılarak yapılabilecek en kapsamlı yorum aşağıdakilerden hangisidir? 

Osman Bey döneminde beyliğin kurulduğu bölgenin bazı özellikleri şu şekildedir:
I. Bir uç beyliği olarak kurulmuştur.
II. Kurulduğu bölgede Hristiyan halk çoğunluktadır.
III. Moğol baskısından uzak konumdadır.
IV. Kurulduğu bölge önemli ticaret yolları üzerindedir.

Bu özelliklerden hangilerinin Osmanlı Beyliği’nin kısa sürede büyümesi için olumlu olduğu söylenebilir?

Kösedağ Savaşı’nda (1243) Türkiye Selçuklu Devleti, Moğollara karşı ağır bir yenilgi aldı ve yıkılış sürecine girdi. Ortaya çıkan bu iktidar boşluğu Anadolu’nun çeşitli bölgelerine yerleştirilen Türkmen boylarının bağımsızlıklarını ilan etmesine yol açtı. Böylece Anadolu’da İkinci Beylikler Dönemi başladı.

Verilen metne ve görsele bakılarak yapılan yorumlardan hangisinin doğru olduğu söylenemez?

Verilen görsele göre Barbaros Hayrettin Paşa ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

İnsanın kendisini karşısındakinin yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamaya çalışmasına “empati” denir.

Verilen metne bakarak aşağıdaki durumlardan hangisi empatiye örnek gösterilebilir?