6. Sınıf 1. İzleme Sınavı – Sivas KÖPRÜ Projesi

Orta Asya’da Kök Türk Devleti yıkılmış, siyasi otorite boşluğu ortaya çıkmıştır. Bu siyasi boşluktan faydalanmak isteyen Araplar ve Çinliler Batı Türkistan için mücadeleye başlamışlardır. Abbasiler ve Çinliler arasındaki bu mücadele  Talas Savaşı’na (751) neden olmuştur. Abbasiler bu savaşta Çin’e karşı Türklerle ittifak kurmuş ve Türklerin desteği ile büyük bir zafer kazanmıştır. Zaferden sonra Araplar ve Türkler arasında başlayan dostluk ve iyi ilişkiler  sayesinde Türkler İslam dinini yakından tanıma fırsatı bulmuştur. Böylece Türkistan coğrafyasında İslamiyet’in yayılmasıyla Batı Türkistan Çin egemenliğine girmekten kurtulmuş ve Türk-İslam tarihi başlamıştır. Bununla birlikte  Müslümanlar kâğıt, matbaa, barut, pusula vb. buluşları Çinlilerden öğrenerek dünyaya yayılmasına aracılık etmişlerdir.

Verilen bilgilere göre yapılan yorumlardan hangisinin Talas Savaşı’nın sonuçlarından biri olduğu söylenemez?

• Her türlü doğal afette yurt içinde ve yurt dışında insanların yardımına koşar.
• Maddi zorluk çeken öğrencilere eğitim alanında fırsat eşitliği sağlar.
• Türkiye’de erozyonla mücadele etmek ve çevreyi ağaçlandırmak için çalışır.
• Selde, çığda, dağda ve kaybolma olaylarında faaliyette bulunur.

Yukarıda faaliyet alanları verilen sivil toplum kuruluşları eşleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır?

Bögü Kağan zamanında Uygurlar, Mani dinini benimsemiştir. Mani dini canlı öldürmeyi, et yemeyi vb. yasaklamıştır. Mani dini gereği yerleşik hayata geçen ilk Türk topluluğu olan Uygurlar zamanla hayvancılığı bırakmışlar ve  savaşçılık özelliklerini kaybetmişlerdir. 

Verilen metinden faydalanarak Uygurların Mani dinini benimsemeleri ile hayatlarında;

I. Dini
II. Askeri
III. Ekonomik

alanlarından hangilerinde değişiklik yaşadıkları söylenebilir?

I. Düğün törenleri
II. Bayramlar
III. Cenaze törenleri

Yukarıda verilen gelenek ve göreneklerimizden hangileri bizi bir araya getirip ortak duygularda buluşmamızı sağlar?

1. Durum: İşi gereği şehir içinde araba ile dolaşmak zorunda kalan Mustafa Bey, yolların bozuk olduğundan sürekli şikayet etmektedir. Etrafındaki arkadaşlarına yolların bozuk olması sebebi ile arabasının sürekli arızalandığını dile  getirmiştir. 

2. Durum: Fatma Hanım, bir mağazadan aldığı elektrikli süpürgenin çalışmadığını fark etmiştir. Süpürgenin bozuk olduğunu mağazaya bildirmesine rağmen mağaza yetkilileri Fatma Hanım’la ilgilenmemiştir. Fatma Hanım hakkını aramak için bir dilekçe ile Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurmuş, ödediği parayı geri almıştır. 

Yukarıda anlatılan iki olayla ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?

Cinsiyet Ayrımcılığı: Halkın bir cinsiyet üzerinde kalıplaşmış ve o cinsiyetin bazı işleri yapamayacağını düşünen kalıp yargılardır.

Verilen tanıma aşağıdaki durumlardan hangisi örnek olamaz?

Ortaokul 6. sınıf öğrencisi olan Mustafa sabah yatağından kalktı, yüzünü yıkadı, yatağını düzeltti. Annesi, babası, babaannesi ve küçük kardeşiyle kahvaltısını yaptıktan sonra okul servisine binip okula gitti, derse başladı. Okulun çevre koruma kulübünün faaliyetlerine üye olarak katıldı. 

Verilen metne göre Mustafa gün boyunca hangi rolü üstlenmemiştir?

Türk tarihinin ve edebiyatının ilk yazılı belgeleri olan Orhun Abideleri, Bilge Kağan, Kül Tigin ve Vezir Tonyukuk adına dikilmiştir. Kitabelerde Türklerin siyasi, sosyal ve ekonomik yaşayışları, bağımsızlıklarını kazanmak için  yaptıkları mücadeleler ve yönetim anlayışları anlatılmıştır. Devlet adamları ile halkın karşılıklı görevlerinden, vatan sevgisinden, yaşam tarzlarından, sanat anlayışları ve geleneklerinden bahsedilmiştir. Türk milletinin diğer  milletlerden gelecek tehlikelere karşı daima uyanık olmaları gerektiği vurgulanmıştır.

Verilen metne göre Orhun Abideleri’nde aşağıda verilen durumların hangisinden bahsedildiği söylenemez? 

Veda Hutbesi’nden Bazı Bölümler

• Ey insanlar! Kadınların haklarını gözetmenizi ve bu hususta Allah’tan korkmanızı tavsiye ederim. Sizin kadınlar üzerinde hakkınız, kadınların da sizin üzerinizde hakkı vardır.
• Mü’minler! Sözümü iyi dinleyiniz ve iyi belleyiniz! Müslüman Müslüman’ın kardeşidir ve böylece bütün Müslümanlar kardeştirler.
• Ey insanlar! ... Arabın Arap olmayana, Arap olmayanın da Arap üzerine üstünlüğü olmadığı gibi; kırmızı tenlinin siyah üzerine, siyahın da kırmızı tenli üzerinde bir üstünlüğü yoktur. Üstünlük ancak takvada, Allah’tan korkmaktadır.

Verilen metne göre, Hz. Muhammed’in tüm insanlığa vermek istediği mesaj aşağıdakilerden hangisi olamaz?

Bozkırda konargöçer hayat tarzını benimseyen Türkler, ekip biçme zamanını ve yazlık ile kışlık göç tarihlerini belirlemek için gökle ilgili olaylara bakarak 12 Hayvanlı Türk Takvimi’ni yapmışlardır. Bu takvimde her yıl bir hayvan ismi ile temsil edilmiştir. Asya Hunları, Kök Türkler ve Uygurlar da bu takvimi kullanmışlardır.

Verilen metne göre aşağıdaki yorumlardan hangisi doğrudur?