5. Sınıf 2. Ünite Sözlüğü
5. Sınıf 2. Ünite Kavramlar Sözlüğü
Anal: Hititlerin yıl içinde olan bütün olayları tarafsız bir şekilde yazdıkları yıllıklar.
Antik: Eski Yunan uygarlığı başta olmak üzere İlk Çağ’daki uygarlıklara ait olan tarihi eserler veya düşünceler.
Antlaşma: İki devlet veya devletlerarasında yapılan yazılı sözleşmedir
Astronomi: Yıldızlar ve yıldızların hareketlerini inceleyen bilim.
Astronomi: Gök cisimlerinin konumlarını, hareketlerini, birbirlerine olan uzaklıkların ölçülmesini, bunların fizik ve kimya bakımından yapılarını anlatan bilim, gök bilimi.
Ay Takvimi: Ayın dünya etrafında dönüşüne göre yapılan takvimdir.
Başkent: Bir devletin yönetim merkezi olan şehir, hükûmetin merkezi,
Çağ: Kendine özgü bir özellik taşıyan zaman parçası, dönem, devir.
Çini: Duvarları kaplayıp süslemek için kullanılan, bir yüzü sırlı ve genellikle çiçek resimleriyle bezeli, pişmiş, balçık levha, fayans.
Çivi Yazısı: Mezopotamya’da Sümerler tarafından geliştirilen ve ıslak kile, çiviye benzer uçla bastırarak yazılan yazı sistemine verilen ad.
Değişim: Bir zaman dilimi içinde çeşitli alanlardaki değişikliklerin tümü
Dini Bayram: Dini kurallar çerçevesinde belirli zamanlarda kutlanan dinsel bayram
Doğal: Doğada bulunan. Doğada rastlandığı gibi, doğaya uygun olan, doğa güçlerine, kurallarına uyan, tabii, natürel.
Doğal Varlık: Doğada insan eli değmeden oluşan ve gezilip görülebilecek özelliği olan unsurlar
Dünya Miras Listesi: Tüm dünya için önemli bir değer taşıdığı UNESCO’ya bağlı Dünya Miras Komitesi tarafından belirlenmiş ve bulundukları ülkenin devleti tarafından korunması garanti edilmiş doğal ve kültürel varlıkların listesidir.
Efsane: Eski çağlardan beri söylenegelen, olağanüstü varlıkları, olayları konu edinen hayalî hikâye, söylence.
Fibula: Friglerde kullanılan çengeli iğne.
Figür: Bir dansı oluşturan, ölçülü adımlarla beliren zincirleme hareketlerden her biri.
Hammurabi Kanunları: Babil hükümdarı Hammurabi tarafından kısasa kısas özellikte olan yazılı kanunlar.
Höşmerim: Balıkesir çevresinde tuzsuz taze peynir, nişasta, pirinç unu konularak yapılan bir tatlı türü.
İlk Çağ: Yazının icadıyla başlayıp Kavimler Göçüyle sona eren dönemdir
Kalıntı: Bir kentten veya mimarlık eserinden artakalan bölüm, yıkıntı harabe, enkaz.
Kına Gecesi: Genellikle düğünden birkaç gece önce gelin evinde geleneksel yöntemlerle yapılan eğlence.
Kısas: Bir suçluyu başkasına yaptığı kötülüğü aynı biçimde aynı şekilde uygulayarak cezalandırma.
Kibele: Friglerde bereket tanrıçası.
Kültür: Bir toplumda nesilden nesile aktarılan, yaşatılan gelenek, görenek, inanış, düşünce ve sanat varlıklarının tümü.
Kültürel Değişim: Bir toplumda nesilden nesile aktarılan, yaşatılan gelenek, görenek, inanış, düşünce ve sanat varlıklarının tümü.
Kültürel Etkileşim: Farklı milletlerin kültürel olarak birbirinden etkilenmeler.
Kültürel Süreklilik: Kültürel unsurların zaman içinde değişime uğramadan önemini koruması.
Künefe: Sıcak yenilen, peynirli bir tür tel kadayıf.
Mağara: Bir yamaca ya da kaya içine doğru uzanan genişçe kovuk, in.
Manastır: Rahiplerin ve rahibelerin dünya ile ilgilerini keserek yaşadıkları yapıdır.
Medeniyet: Bir ülkenin, bir toplumun, maddi ve manevi varlıklarının, fikir, sanat çalışmalarıyla ilgili niteliklerinin tümü, uygarlık
Medeniyet: Tarihte Fırat ve Dicle nehirleri arasında olan bölgeye verilen isim.
Milat: Tarih hesaplamalarında Hz. İsa’nın doğduğu kabul edilen gün.
Milli Kültür: Her devletin kendine has maddi, manevi öğelerini kapsayan bütünüdür.
Ninni: Bebeklerin uyumasına yardımcı olmak için söylenen türkü
Oymacılık: Tahta, mermer, metal vb. maddelerin yüzeylerini özel araçlarla oyarak veya delerek önceden tasarlanan şekil, motif veya cisimleri işleme sanatı.
Polis: Eski Yunanda kent devletlerine verilen isim.
Rasathane: Uzaydaki her çeşit değişikliği gözlemlemek, veriler toplamak, incelemek için yapılan yer.
Seramik: Yüksek ısıda pişirilmiş toprak
Süreklilik: Sürekli olma, kesintisiz olarak sürüp gitme durumu,
Tablet: Eski medeniyetlerden kalma, pişmiş veya güneşte kurutulmuş kilden yapılmış, üzerinde çivi yazısı ile metin yazılı belge.
Tantuni: Kuşbaşından daha küçük et parçalarının soğan, biber, maydanoz, domates vb. ile bir sac üzerinde pişirilmesi sonunda hazırlanan kebap türü.
Tapates: Friglerin kendilerinin dokumuş olduğu ve kendilerinin kullandıkları bir tür kilimin adı.
Tapınak: İçinde ibadet edilen, tapınılan yapı, mabet, ibadethane, ibadetgâh.
Tarihi Eser: Geçmiş uygarlıklardan kalan kalıntı ve eserlere verilen genel bir ad.
Tarihi Nesne: Geçmişten kalan ve tarihi değeri olan eşya.
Tarihi Yapı: Eskiden zamanlardan günümüze kalan ve günümüzde tamamı ya da belli bir bölümü ayakta kalmış olan yapılar.
Traverten: Genellikle sıcak su kaynaklarının yakınında ve kalsiyum karbonatlı suların yayılarak aktığı alanlarda, kirecin çökelmesi ile oluşan basamaklardır. En güzel örnekleri Denizli-Pamukkale’dedir.
Tulum: Gövdesi deriden yapılmış üflemeli çalgı
Tümülüs: Yığma toprak tepeden oluşan, içerisinde mezar odası bulunan tepe mezar.
UNESCO: Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu. Birleşmiş Milletler tarafından milletlerarasında eğitim, bilim, kültür alanlarında işbirliğini gerçekleştirip, yakınlaşmayı sağlamak amacı ile kurulan örgüt.
Ziggurat: Mezopotamya’da Sümerler, Babiller ve Asurlar tarafından ibadet amacı ile piramit şeklinde yapılan tapınak.
Diğer Ünitelere Ait Sosyal Bilgiler Kavram Sözlüğü