5 Denizlerdeki Gelişmeler

Verilen diyagramda “?” ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

Aşağıdakilerden hangilerinin fethi, Karadeniz’de ticaretin Osmanlıların denetimine girmesini sağlamıştır?

I- Amasra

II- Kıbrıs

III- Trabzon

Fatih Sultan Mehmet;

• Cenevizlilerden Amasra’yı almış,

• Trabzon İmparatorluğu’na son vermiş,

• Kırım’ı Osmanlı’ya bağlamıştır.

Fatih Sultan Mehmet’in bu faaliyetleri, Osmanlı Devleti’nin en çok hangi alanda gelişmesine katkı sağlamıştır?

Osmanlı Devleti; Anadolu, Suriye ve Mısır bölgelerine egemen olduğunda, bu bölgeler için stratejik ve merkezî bir üs konumunda olan Kıbrıs Adası, Venedik’in idaresinde bulunuyordu. Bu yıllarda ada, Doğu Akdeniz’de Hristiyanların kalesi durumundaki tek yerleşim yeriydi. Ayrıca Kıbrıs kralı zaman zaman, Osmanlı aleyhine kurulan ittifaklara da yardımlarda bulunuyordu.

Verilen bilgiden hareketle Kıbrıs’ın fethinin, Osmanlı Devleti’ne;

I- dinî           II- iktisadi         III- siyasi         IV- askerî

alanların hangilerinde katkı sağladığı söylenebilir?

Sinop Osmanlı Devletinin Karadeniz’de yaptığı seferlerde üs olarak kullanılıyordu. Rusya 1853’te ani bir baskınla Osmanlı donanmasını ve tersanesini yakmıştır.

  Rusya’nın bu şekilde davranmasının amacı aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir?

Rusya 1770 yılında Çeşme'de, 1827 yılında Navarin'de, 1853 yılında da Sinop'ta Osmanlı donanmasını yakmıştır.

  Bu bilgiye dayanarak;

I. Rusya Osmanlı Devleti'nin denizlerdeki üstünlüğünü zedelemiştir.

II. Osmanlı donanması zarara uğramıştır.    

III.Osmanlı Devleti Rusya ile yaptığı savaşları kaybetmiştir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Fatih Sultan Mehmet 1453’te İstanbul’un fethini tamamladıktan sonra Karadeniz ve İpek Yolu ticaretinde söz sahibi olmak için Cenevizlilerden Amasra’yı almış; Trabzon Rum İmparatorluğuna son vermiş ve Kırım’ı  ele geçirmiştir.

Buna göre Fatih’in aşağıdakilerden hangisini hedeflediği söylenebilir?

Venediklilerle yapılan uzun bir savaş (1463-1479) döneminden sonra Venedikliler, İşkodra ve Akçahisar kaleleriyle Limmi ve Eğriboz adalarını Osmanlı Devleti'ne bırakmayı ve el­de ettikleri ticaret serbestliği karşılığında Os­manlı Devleti'ne her yıl 10.000 altın ödemeyi kabul etti.

Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi­ne ulaşılamaz?

Osmanl Devleti’nin Yükselme Dönemi’yle ilgili aşağıdaki gelişmelerden hangisi, denizcilik ve donanma faaliyetlerini geliştirici etkiye sahip değildir?

       - Amasra'nın alınması

       -Candaroğullarına son verilmesi

       -Trabzon Rum imparatorluğunun yıkılması

       -Kırım'ın fethedilmesi

Fatih Sultan Mehmet'in yaptığı bu fetihler,

I.  Balkanlardaki fetihleri kalıcı kılmak

II. Karadeniz'de Türk egemenliğini sağlamak

III.Ticaret gelirlerini artırmak

amaçlarından hangileri için yapılmıştır?

Ticaret yollarının değişmesinden önemli oranda zarar gören Osmanlı Devleti, Hintli Müslümanlar'ı Portekiz baskısından kurtarmak ve Baharat Yolu'nu yeniden denetim altına almak amacıyla Hint Deniz Seferleri'ni düzenlemiştir.

Buna göre Hint Deniz Seferleri' nin başlamasında aşağıdakilerden hangileri etkili olmuştur?

Akdeniz'de Osmanlıların denetiminin artması üzerine Papalık, Venedik, Ceneviz, Malta, İspan­ya ve Portekiz gemilerinden oluşan bir Haçlı do­nanması kurulmuştur. Bu donanma 1538'de Preveze Deniz Savaşı'nda Osmanlı donanması ile karşılaşmış yapılan savaşı Osmanlılar kazan­mıştır.

Bu bilgilere dayanarak aşağıdakilerden han­gisine ulaşılamaz?

Kanuni Sultan Süleyman zamanında;

I.  Cezayir ve Trablusgarp fethedilmiştir.

II. Avrupalılara Preveze Deniz Savaşı'yla Akdeniz'de darbe vurulmuştur.

III. Rodos ve Cerbe adaları alınmıştır.

Yukarıdaki bilgilere bakılarak Osmanlı Devleti ile ilgili olarak öncelikle hangi bilgiye ulaşılabilir?

Fatih; Ege, Akdeniz ve Karadeniz ticaret yolla­rına egemen olmak istemiş, çeşitli yerlerde gemi yapımı ve tamiri için tersaneler kurmuş­tur. Oluşturduğu donanma ile denizlerde çok güçlü olan Venedik ve Cenevizlilerle mücadele edecek duruma gelmiştir. Onları Ege ve Karadeniz kıyılarından uzaklaştırmaya çalışmıştır.

Yukarıda verilen bilgilere göre, aşağıdaki­lerden hangisi Fatih'in denizciliğe önem vermesinin nedenlerinden bir değildir?

XVI. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde,

I.  Kaptan-ı Derya'nın Divan'a katılması,

II. Fransız ticaret gemilerine bazı imtiyazlar verilmesi,

III.Tersane sayısının artırılması

gelişmelerinden hangileri bu dönemde deniz gücüne verilen önemin arttığını göstermektedir?

İnebahtı bozgunu, Venediklilerin Osmanlılardan Kıbrıs Adası’nın öcünü alması olayıdır. Bir yıl sonra Osmanlı Devleti, yeniden donanma kurmuş; Venedik ile bir antlaşma yaparak bu devleti vergiye bağlamıştır.

Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

16. yüzyılda denizlerdeki fetihle­ri çok kısa sürede gerçekleştiren hatta haçlı donanmalarını bile yok eden  Osmanlı Devleti 17. yüzyılda Girit'i 25 yıllık bir kuşatmadan sonra alabilmiştir.

Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?

Osmanlı Devleti'nde;

- Fatih döneminde Kırım Hanlığı Osmanlılara bağlanmış,

- Yavuz döneminde Memlükler’e son verilerek Mısır ele geçirilmiş,

- Kanuni döneminde Hint Deniz Seferleri düzenlenmiştir.

Bu gelişmelerin üçünün de hangi amaca yönelik olduğu savunulabilir?

Kıbrıs Adası’nın fethiyle Osmanlı Devleti;

• Anadolu, Mısır, Suriye arasındaki güvenliği sağlamıştır.
• Venedik’in Doğu Akdeniz’deki ticari etkinliğini kırmıştır.

Kıbrıs Adası’nın hangi özelliği Osmanlı Devleti’ne  bu kazançları sağlamıştır?

Fatih Sultan Mehmet döneminde;

- Venediklilere kapitülasyonlar verilmesi

- Ege Adalarının önemli bir bölümünün ele geçirilmesi

gibi çalışmalarının ortak amacı olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?