Yabancı Okullar Meselesi
Lozan Barış Antlaşmasından sonra Türk Hükûmeti’ni uğraştıran sorunlardan biri de yabancı okulların durumudur. Türkiye’de yabancı okulların uyacakları esaslar Lozan’da karara bağlanmıştı. Buna göre bu okullar, Türk kanunlarına ve Türk okullarının uydukları hükümlere uyacaklardı. Türk Hükümeti okullardaki eğitim - öğretim faaliyetlerini denetleyecekti. Anadolu’nun birçok yerinde ABD, Fransa, ingiltere, Almanya ve Avusturya okulları bulunmaktaydı. Bu devletler arasında yabancı okulların haklarını Fransa savunmuştur
Mustafa Kemal’e göre:
“Türkiye’de bizim okullarımızın bile sahip olmadıkları ayrıcalıklara yabancı okulların sahip olmaları kabul edilemez.” (1924)
Türk Hükümeti; 26 Eylül 1925’te bir genelge hazırlayarak yabancı okullarda Türk dili, tarih ve coğrafya gibi derslerin Türkçe olarak Türk öğretmenleri tarafından okutulması ve Türk müfettişlerce denetlenmesi esasını kabul etti. Yabancı okullar bu genelgeye uymak istemediler. Fransa ve papalığın soruna dâhil olması üzerine Türkiye, sadece bu okulları kendisine muhatap olarak aldığını belirtti. Genelgeye uymak istemeyen bazı okullar kapandı. Geri kalanlar da kapanmamak için kuralları kabul ettiler ve böylece sorun çözüldü. Ancak bu olay Türk-Fransız ilişkileri yanında ABD ve diğer Avrupa Devletleriyle olan ilişkileri de olumsuz etkiledi. Buna rağmen Türkiye, konuyu kendi iç sorunu sayarak uygulamalarına devam etti.
Lozan Barış Antlaşmasından sonra Türk Hükûmeti’ni uğraştıran sorunlardan biri de yabancı okulların durumudur. Türkiye’de yabancı okulların uyacakları esaslar Lozan’da karara bağlanmıştı. Buna göre bu okullar, Türk kanunlarına ve Türk okullarının uydukları hükümlere uyacaklardı. Türk Hükümeti okullardaki eğitim - öğretim faaliyetlerini denetleyecekti. Anadolu’nun birçok yerinde ABD, Fransa, ingiltere, Almanya ve Avusturya okulları bulunmaktaydı. Bu devletler arasında yabancı okulların haklarını Fransa savunmuştur
Mustafa Kemal’e göre:
“Türkiye’de bizim okullarımızın bile sahip olmadıkları ayrıcalıklara yabancı okulların sahip olmaları kabul edilemez.” (1924)
Türk Hükümeti; 26 Eylül 1925’te bir genelge hazırlayarak yabancı okullarda Türk dili, tarih ve coğrafya gibi derslerin Türkçe olarak Türk öğretmenleri tarafından okutulması ve Türk müfettişlerce denetlenmesi esasını kabul etti. Yabancı okullar bu genelgeye uymak istemediler. Fransa ve papalığın soruna dâhil olması üzerine Türkiye, sadece bu okulları kendisine muhatap olarak aldığını belirtti. Genelgeye uymak istemeyen bazı okullar kapandı. Geri kalanlar da kapanmamak için kuralları kabul ettiler ve böylece sorun çözüldü. Ancak bu olay Türk-Fransız ilişkileri yanında ABD ve diğer Avrupa Devletleriyle olan ilişkileri de olumsuz etkiledi. Buna rağmen Türkiye, konuyu kendi iç sorunu sayarak uygulamalarına devam etti.