Maraş denildi mi hemen akla gelen o meşhur Sütçü İmam hadisesi nedir?
I. Dünya Savaşı sonrası Osmanlı Devleti Batili Devletler tarafından paylaşılmış; her bir bölgeye İtilaf Devletleri çöreklenmiştir. Maraş ve çevresine hâkim olan Fransızlar huzursuzluğun tohumlarını bir zamanların "millet-i sadika"sı diye anılan Ermenilerle beraber atmışlardır. Özellikle doğu illerinde Ermenilerin gerçekleştirdiği katliamlar hala zihinlerden silinmemiştir.
Maraş’ta da Fransız birlikleri gelir gelmez kentteki Ermeni ayrılıkçıların saldırıları artmıştır. Silahlı kimi Ermeniler çarşıda, sokaklarda dolaşıp kışkırtmalarda bulunmuşlar. karşı gelenleri dövmüşlerdir. Bu yüzden şehrin çeşitli mahallerinde olaylar patlak vermiştir.
Ama bu olayların en meşhuru Sütçü İmam hadisesidir. Hadisenin kahramanı çevresinde bilgisi ve ahlaki olgunluğuyla tanınır. Olay Uzunoluk mahallesinde bir sabah vakti patlak verir.
Birkaç Fransız askerini çarşıda gezdirmek için Uzunoluk'a gelen iki-üç ayrılıkçı Ermeni yakınlardaki bir hamamdan çıkan kadınlara sarkıntılık edip, çarşaflarına el uzatıyorlar. Bunu engellemek isteyen halka da ateş edip iki kişiyi yaralıyorlar. O sırada hadise yerinden geçmekte olan Sütçü İmam belinden silahı çıkarıp Ermenilerden birisini öldürüyor. Ve sonra da kaçıp işgalcilerin eline düşmekten kurtuluyor. Bu hadise gerek Fransızların, gerekse Ermenilerin yoğun baskılarına yol açtıysa da Maraş halkının ve Anadolu insaninin işgale ve sömürüye boyun eğmeyeceğini, dinine, namusuna el uzatanlara gerekli cevabi vereceğini göstermiştir. Nitekim bir süre sonra Fransız işgal komutanı şehirdeki Ermeni askerleri geri göndererek yerlerine Tunuslu Müslüman asker getirteceğini açıklamak zorunda kalmıştır.
Bu hadisede önemli olan halkın içerisinden herhangi birinin gerektiği zaman ne pahasına olursa olsun haksızlığa karşı susmayıp tavrını koyması ve bir ateşleyici rolü oynamasıdır.
Sütçü İmam bizim için bir semboldür. Ve tarihimize özellikle de yakin tarihimize baktığımız zaman böyle sembol şahsiyetleri çokça görüyoruz. Şapkayı giymeyip canini feda eden İskilipli örneği, sarigini çıkartmayıp zalimlerden hiçbir zaman aman dilemeyen Said Nursi örneği, sakalların kesilmesinden başörtüsünün çıkarılmasından behsedilen su günlerde ne kadar da anlamlıdır. Tarihimizdeki bu ve buna benzer birçok hadise bize haksizlik karşısında susmamayı, tavır sahibi olmayı; din, namus, can, mal, akil gibi beş temel özgürlüğü savunmaktan ödün vermemeyi öğütlüyor.
Tavizkarlığın, kaçışmaların, kılıf bulmaların yaygınlaştığı su dönemde yüzümüzü seksen yıl öncesine çevirip Sütçü İmamların anlamlı ve yürekli çıkışlarını fark etmeliyiz.
Uğur Işık
Kaynak: Yürüyüş dergisi, sayı 1, Aralık 1998
I. Dünya Savaşı sonrası Osmanlı Devleti Batili Devletler tarafından paylaşılmış; her bir bölgeye İtilaf Devletleri çöreklenmiştir. Maraş ve çevresine hâkim olan Fransızlar huzursuzluğun tohumlarını bir zamanların "millet-i sadika"sı diye anılan Ermenilerle beraber atmışlardır. Özellikle doğu illerinde Ermenilerin gerçekleştirdiği katliamlar hala zihinlerden silinmemiştir.
Maraş’ta da Fransız birlikleri gelir gelmez kentteki Ermeni ayrılıkçıların saldırıları artmıştır. Silahlı kimi Ermeniler çarşıda, sokaklarda dolaşıp kışkırtmalarda bulunmuşlar. karşı gelenleri dövmüşlerdir. Bu yüzden şehrin çeşitli mahallerinde olaylar patlak vermiştir.
Ama bu olayların en meşhuru Sütçü İmam hadisesidir. Hadisenin kahramanı çevresinde bilgisi ve ahlaki olgunluğuyla tanınır. Olay Uzunoluk mahallesinde bir sabah vakti patlak verir.
Birkaç Fransız askerini çarşıda gezdirmek için Uzunoluk'a gelen iki-üç ayrılıkçı Ermeni yakınlardaki bir hamamdan çıkan kadınlara sarkıntılık edip, çarşaflarına el uzatıyorlar. Bunu engellemek isteyen halka da ateş edip iki kişiyi yaralıyorlar. O sırada hadise yerinden geçmekte olan Sütçü İmam belinden silahı çıkarıp Ermenilerden birisini öldürüyor. Ve sonra da kaçıp işgalcilerin eline düşmekten kurtuluyor. Bu hadise gerek Fransızların, gerekse Ermenilerin yoğun baskılarına yol açtıysa da Maraş halkının ve Anadolu insaninin işgale ve sömürüye boyun eğmeyeceğini, dinine, namusuna el uzatanlara gerekli cevabi vereceğini göstermiştir. Nitekim bir süre sonra Fransız işgal komutanı şehirdeki Ermeni askerleri geri göndererek yerlerine Tunuslu Müslüman asker getirteceğini açıklamak zorunda kalmıştır.
Bu hadisede önemli olan halkın içerisinden herhangi birinin gerektiği zaman ne pahasına olursa olsun haksızlığa karşı susmayıp tavrını koyması ve bir ateşleyici rolü oynamasıdır.
Sütçü İmam bizim için bir semboldür. Ve tarihimize özellikle de yakin tarihimize baktığımız zaman böyle sembol şahsiyetleri çokça görüyoruz. Şapkayı giymeyip canini feda eden İskilipli örneği, sarigini çıkartmayıp zalimlerden hiçbir zaman aman dilemeyen Said Nursi örneği, sakalların kesilmesinden başörtüsünün çıkarılmasından behsedilen su günlerde ne kadar da anlamlıdır. Tarihimizdeki bu ve buna benzer birçok hadise bize haksizlik karşısında susmamayı, tavır sahibi olmayı; din, namus, can, mal, akil gibi beş temel özgürlüğü savunmaktan ödün vermemeyi öğütlüyor.
Tavizkarlığın, kaçışmaların, kılıf bulmaların yaygınlaştığı su dönemde yüzümüzü seksen yıl öncesine çevirip Sütçü İmamların anlamlı ve yürekli çıkışlarını fark etmeliyiz.
Uğur Işık
Kaynak: Yürüyüş dergisi, sayı 1, Aralık 1998