Çok Partili Hayata niçin geçilmek istenmiştir?
Amasya genelgesinde millet egemenliğinde bir devlet kurulacağı söylenmiş ve 1920de TBMM açılarak halkın istekleri meclise gelir olmuştu. Demokrasinin özellikleri Hürriyet eşitlik egemenlik ve siyasi partilerden oluşurdu. Bunlarda hürriyet eşitlik egemenlik sağlanmış sadece siyasi partiler kalmıştı. Bunu gerçekleştirmek için Siyasi partilerin kurulması gerekiyordu.
Cumhuriyet Halk Partisi nasıl kurulmuştur?
İlk TBMM de Kurtuluş savaşı kazanılmadan bazı gruplaşmalar olmuş ve Tesanüt İstiklal Islahat gibi gruplar olmuştu. Bu durum kararların hızlı alınmasını zorlaştırmıştır. M. Kemal tüm bu grupları Anadolu ve Rumeli Müdafai Hukuk adı altında birleştirdi.
Yeni seçimlerde kendi düşüncelerini açıklayarak bu düşüncede olanların milletvekili adayı olmasını sağladı ve Nisan 1923teki yeni mecliste çoğunluğu sağlayarak Anadolu ve Rumeli Mudafai Hukuk Grubu adını aldı. Daha sonra 9 Ağustos 1923te bu gruba Halk Fırkası adını verdi.
Önemi:Türkiye’nin ilk siyasi partisidir.
Terakkiperver Cumhuriyet fırkası nasıl kurulmuştur?
1)Kazım Karabekir Rauf Ali Fuat gibi Komutanların Halk fırkasının inkılap hareketlerinden hoşlanmaması
2)Tek parti ile demokrasi olamayacağı düşüncesi.
3) Tek partide muhalefet olmamakta ve yaptıkları denetlenememekte idi.
Bu sebeplerden dolayı M. Kemal’in yakın arkadaşları Halk Fırkasından istifa ederek Terakkiperver(İlerici) Cumhuriyet Fırkasını kurdu.(17 Kasım 1924) Aynı zamanda askerlik görevlerinden de istifa ettiler.
İlk muhalefet partisi olan bu parti ekonomide libarelizmi istemiş inkılapçılık ve laiklik ilkelerine sıcak bakmamıştır. Ayrıca parti din konusunda saygılıdır diyordu.
Önemi: İlk Çok Partili rejim denemesidir.
Terakkiperver Cumhuriyet partisi niçin kaldırılmıştır?
Şeyh Sait İsyanında bu partinin elinin olduğu iddiası ile kaldırıldı.
Şeyh Sait İsyanı niçin çıkmıştır.?
İngilizler ile Musul sorunumuz halledilememişti. İngilizlerin Türk ordusunun hazırlandığı sırada doğudaki halkı kışkırtması ile Cumhuriyet rejimine karşı olanlar ve Kürt topluluklar isyan etmiştir.
Şeyh Sait isyanı nasıl bastırıldı?
Bu isyanı fazla önemsemeyen Fethi Okyar hükümeti isyanın büyümesi ile istifa etti. Yeni Hükümeti İsmet İnönü kurdu ve 3 Mart 1925 te Takrir-i Sükun Kanununu çıkardı. İsyanın ele başları tutuklanarak Hıyaneti Vataniye Kanununa göre İstiklal mahkemelerinde idamla cezalandırıldılar.
Mustafa Kemal’e nasıl suikast girişiminde bulunuldu?
Rejim aleyhtarı olanlar M. Kemal’i İzmir’i ziyareti sırasında öldürmeye karar vermişlerdi. Fakat M. Kemal bir gün geç gelince Suikastçıları Sakız adasına kaçıracak olan motorcu Giritli Şevki korkarak teslim olunca başarısız oldular ve tutuklandılar.
Serbest Cumhuriyet Fırkası nasıl kurulmuştur?
1929da dünyada ekonomik kriz olunca M. Kemal hem ekonomik alanda yeni fikirlerin ortaya atılarak hükümetin denetlenmesini istemesi hem de tam anlamı ile demokrasiye geçmek için arkadaşı Fethi(Okyar) Beye parti kurmasını istedi.
Fethi Beyde M. Kemalin halk partisi ile alakasının olmaması durumunda kuracağını söyleyerek 12 Ağustos 1930’da partiyi kurmuştur.
Bu parti Cumhuriyetçilik laiklik milliyetçilik ve liberalizmi savunuyordu.
Serbest Cumhuriyet fırkası niçin kapatıldı?
Cumhuriyet yönetimini istemeyenlerin bu partiye katılımı ve kısa sürede büyümesi sonucu M. Kemal’i karşısına almak istemeyen Fethi bey partiyi kaldırmıştır 17Kasım1930
Önemi: İkinci Çok partili hayat denemesidir ve başarısız olmuştur.
Menemen olayı niçin çıkmıştır?
Cumhuriyet yönetimini beğenmeyenlerin çıkardığı bir olaydır. Derviş Mehmet adındaki bir kişi etrafına topladıkları ile şeriat isteriz diye etrafa saldırmış önlemek isteyen Kubilay öldürülmüştür.
Bunun üzerine hemen askeri birlikler gelerek olayı bastırmıştır.23 Aralık 1930
Amasya genelgesinde millet egemenliğinde bir devlet kurulacağı söylenmiş ve 1920de TBMM açılarak halkın istekleri meclise gelir olmuştu. Demokrasinin özellikleri Hürriyet eşitlik egemenlik ve siyasi partilerden oluşurdu. Bunlarda hürriyet eşitlik egemenlik sağlanmış sadece siyasi partiler kalmıştı. Bunu gerçekleştirmek için Siyasi partilerin kurulması gerekiyordu.
Cumhuriyet Halk Partisi nasıl kurulmuştur?
İlk TBMM de Kurtuluş savaşı kazanılmadan bazı gruplaşmalar olmuş ve Tesanüt İstiklal Islahat gibi gruplar olmuştu. Bu durum kararların hızlı alınmasını zorlaştırmıştır. M. Kemal tüm bu grupları Anadolu ve Rumeli Müdafai Hukuk adı altında birleştirdi.
Yeni seçimlerde kendi düşüncelerini açıklayarak bu düşüncede olanların milletvekili adayı olmasını sağladı ve Nisan 1923teki yeni mecliste çoğunluğu sağlayarak Anadolu ve Rumeli Mudafai Hukuk Grubu adını aldı. Daha sonra 9 Ağustos 1923te bu gruba Halk Fırkası adını verdi.
Önemi:Türkiye’nin ilk siyasi partisidir.
Terakkiperver Cumhuriyet fırkası nasıl kurulmuştur?
1)Kazım Karabekir Rauf Ali Fuat gibi Komutanların Halk fırkasının inkılap hareketlerinden hoşlanmaması
2)Tek parti ile demokrasi olamayacağı düşüncesi.
3) Tek partide muhalefet olmamakta ve yaptıkları denetlenememekte idi.
Bu sebeplerden dolayı M. Kemal’in yakın arkadaşları Halk Fırkasından istifa ederek Terakkiperver(İlerici) Cumhuriyet Fırkasını kurdu.(17 Kasım 1924) Aynı zamanda askerlik görevlerinden de istifa ettiler.
İlk muhalefet partisi olan bu parti ekonomide libarelizmi istemiş inkılapçılık ve laiklik ilkelerine sıcak bakmamıştır. Ayrıca parti din konusunda saygılıdır diyordu.
Önemi: İlk Çok Partili rejim denemesidir.
Terakkiperver Cumhuriyet partisi niçin kaldırılmıştır?
Şeyh Sait İsyanında bu partinin elinin olduğu iddiası ile kaldırıldı.
Şeyh Sait İsyanı niçin çıkmıştır.?
İngilizler ile Musul sorunumuz halledilememişti. İngilizlerin Türk ordusunun hazırlandığı sırada doğudaki halkı kışkırtması ile Cumhuriyet rejimine karşı olanlar ve Kürt topluluklar isyan etmiştir.
Şeyh Sait isyanı nasıl bastırıldı?
Bu isyanı fazla önemsemeyen Fethi Okyar hükümeti isyanın büyümesi ile istifa etti. Yeni Hükümeti İsmet İnönü kurdu ve 3 Mart 1925 te Takrir-i Sükun Kanununu çıkardı. İsyanın ele başları tutuklanarak Hıyaneti Vataniye Kanununa göre İstiklal mahkemelerinde idamla cezalandırıldılar.
Mustafa Kemal’e nasıl suikast girişiminde bulunuldu?
Rejim aleyhtarı olanlar M. Kemal’i İzmir’i ziyareti sırasında öldürmeye karar vermişlerdi. Fakat M. Kemal bir gün geç gelince Suikastçıları Sakız adasına kaçıracak olan motorcu Giritli Şevki korkarak teslim olunca başarısız oldular ve tutuklandılar.
Serbest Cumhuriyet Fırkası nasıl kurulmuştur?
1929da dünyada ekonomik kriz olunca M. Kemal hem ekonomik alanda yeni fikirlerin ortaya atılarak hükümetin denetlenmesini istemesi hem de tam anlamı ile demokrasiye geçmek için arkadaşı Fethi(Okyar) Beye parti kurmasını istedi.
Fethi Beyde M. Kemalin halk partisi ile alakasının olmaması durumunda kuracağını söyleyerek 12 Ağustos 1930’da partiyi kurmuştur.
Bu parti Cumhuriyetçilik laiklik milliyetçilik ve liberalizmi savunuyordu.
Serbest Cumhuriyet fırkası niçin kapatıldı?
Cumhuriyet yönetimini istemeyenlerin bu partiye katılımı ve kısa sürede büyümesi sonucu M. Kemal’i karşısına almak istemeyen Fethi bey partiyi kaldırmıştır 17Kasım1930
Önemi: İkinci Çok partili hayat denemesidir ve başarısız olmuştur.
Menemen olayı niçin çıkmıştır?
Cumhuriyet yönetimini beğenmeyenlerin çıkardığı bir olaydır. Derviş Mehmet adındaki bir kişi etrafına topladıkları ile şeriat isteriz diye etrafa saldırmış önlemek isteyen Kubilay öldürülmüştür.
Bunun üzerine hemen askeri birlikler gelerek olayı bastırmıştır.23 Aralık 1930