ANADOLU VE TÜRKLER
Anadolu Beylikleri ve Türkiye Selçuklu Devletinin Kuruluş Dönemi
Malazgirt Zaferinden sonra ;
* Bizans ın Anadolu daki etkinliğini kaybetmesi
* Türkmenlerin gruplar halinde Anadolu ya göç etmesi
* Anadolu da ki ağır vergiler ve adaletsizlik
* Anadolu da yeni beylikler kurulması
Anadolu nun Türkleşmesini hızlandıran başlıca nedenlerdir.
Danişmentliler: Kayseri, Malatya ve Sivas taraflarına hakim olan bu beylik döneminde bir çok eser yapılarak Anadolu nun Türkleşmesine katkı sağlanıştır.
Saltuklular: Erzurum ve çevresinde kurulan beylik doğu Anadolu nun Türkleşmesini sağladı.Pek çok camii, kümbet ve kaleler yaptırdılar.
Mengücekliler: Erzincan, Kemah ve Divriği taraflarında kurulan beylik döneminde Erzincan önemli bir kültür ve ticaret merkezi haline gelmiştir.
Artuklar: Güneydoğu Anadolu da kurulmuş olan bu beylik Güneydoğu Anadolu yu Haçlı tehlikesine karşı korumuş ve bıraktıkları eserler ile bölgenin Türkleşmesini sağlamışlardır.
TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİ
Türkiye Selçuklu Devleti Süleyman Şah tarafından İznik ele geçirilerek kurulmuştur.(1077)
1. Haçlı seferine katılan orduları durduramayan Anadolu Selçuklu Devleti Batı Anadolu yu boaltarak merkezini Konya ya taşımıştır.
Türkiye Selçuklu Devletinin Genişleme ve Yükseliş Dönemi
2. Kılıç Aslan döneminde Bizans Türklerin güçlendiğini fark edip onları engellemek için büyük bi ordu kurup bu orduyu Anadolu ya göndermiştir. Miryokefalon Savaşı olarak bilinen mücadeleyi Türkiye Selçukluları kazanmıştır.
Bu savaşın sonucunda;
* Anadolu kesin olarak Türk yurdu haline gelmiştir.
* Türklerin Anadolu dan atılamayacağı kanıtlanmıştır.
* Türkler taarruza Bizans ise savunmaya geçmiştir.
1.Gıyaseddin Keyhüsrev Karadeniz ticaret yolunu açmaya çalışmış diğer taraftan da Antalya yı fethederek Akdeniz i Türk ticaretine açmıştır.
1.İzzettin Keykavus ise Trabzon Rum İmparatoruna hakimiyetini kabul ettirmiş Sinop u alarak ticaret merkezi haline getirmiştir.
1.Alaaddin Keykubat döneminde Anadolu Selçuklu Devleti en parlak dönemini yaşamıştır. Asya da büyük bir tehlike haline gelen Moğollar a karşı tedbirler almıştır.Alanya yı topraklarına kattı ve tersane kurdurdu.
Türkiye Selçuklu Devletinin Zayıflaması ve Moğol İstilası
1.Alaaddin Keykubat ın ölümünden sonra yerine oğlu 2.Gıyaseddin Keyhüsrev geçmiştir. Devlet işlerinde babası kadar etkili olamamıştır.
Bu dönemde doğuda çıkan baba ishak isyanını güçlükle bastırabilmiştir. Yassıçemen savaşını kazanmaları Moğolların Anadolu ya gelişini geciktirmişse de Moğollar Anadolu yu istila etme konusunda cesaretli idiler.
Kösedağ Savaşı ve Sonuçları
Doğu sınırına dayanan Moğollar baba ishak isyanından sonra Anadolu yu istilaya karar verdiler. Sivas ın doğusunda yapılan Kösedağ Savaşında Türkiye Selçuklu ordusu mağlup oldu.
Bu savaşın sonucunda;
* Anadolu Moğolların hakimiyetine girmiştir.
* Moğollara bağlı hale gelinmiştir.
* Trabzon Rum İmparatorlu ve Ermeni Krallığı elden gitmiştir.
* Bağımsız Türk beylikleri kurulmuştur. Siyasi birlik bozulmuştur.
* Can ve mal güvenliği kalmamıştır. Ticaret yapılamamaktadır.
* Önemli bilim,sanat ve ticaret merkezleri tahribata uğramıştır.
* Dağılma ve yıkılma sürecine girilmiştir.
Anadolu Türk Beyliklerinin Genel Özellikleri
* Anadolu nun batısında kurulan beylikler Anadolu Türk tarihinin kesintisiz devam etmesini sağlamıştır.
* Orta Anadolu da yoğunlaşan kültür ve sanatı uç bölgelere taşıyarak devamı sağlamışlardır.
* Her beylik merkezi birer kültür merkezi haline gelmiştir.
Anadolu da Sosyal Hayat
Malazgirt zaferinden sonra Orta Asya dan gelen konar göçerler Anadolu ya yerleştirilerek Anadolu da Rum ve Hristiyanlara karşı nüfus üstünlüğü ele geçirilmiştir. Selçuklu sultanları Hristiyan ahaliye adaletli ve hoşgörülü davranmışlar onlar da Selçuklu idaresini benimsemişlerdir.
Anadolu da Ekonomik Hayat
Ticaret:
Ticaretin gelişmesi için şu çalışmalar yapılmıştır.
* Yollar yapılmış ve bu yolların güvenliği sağlanmıştır.
* Kervansaraylar yapılmış Tüccarların Anadolu ya gelmeleri sağlanmıştır.
* Korsa, eşkıya ve doğal Afetlerden dolayı zararların karşılanması amacı ile sigortacılık başlamıştır.
* Büyük ticaret merkezlerine hanlar ve kapalı çarşılar yapılmıştır.
* Ticareti geliştirmek amacı ile Akdeniz ve Karadeniz de fetihler yapılmıştır.
* Kıbrıs ile ticaret antlaşmaları yapılmıştır.
* Gümrük vergileri hafifletilmiştir.
* Önemli ticaret yerlerine Türk ve Müslüman tüccarlar yerleştirilmiştir.
Ahilik Teşkilatı:
Bu teşkilat;
* Esnaflar arasında dayanışmayı sağlar.
* Mesleki eğitim sonucunda çırak kalfa ve usta yetiştirerek diploma verilmiştir.
* Üyelerin dini,ahlaki ve diğer alanlarda gelişmeleri sağlanmıştır.
* Üretim kalitesinin arttırılmasına ve fiyatların ayarlanmasına çalışılmıştır.
* Moğol istilasından sonra huzur ve güvenliği sağlamaya çalışılmıştır.
HAÇLI SEFERLERİ
1096-1270 yılları arasında Avrupalı Katolik Hristiyanların Papanında etkisi ile Müslümanların elindeki kutsal toprakları ele geçirmek amacıyla düzenledikleri seferlerdir.Sekiz haçlı seferi gerçekleştirilmiştir.
Haçlı Seferlerinin Nedenleri
1. Dini nedenler
2. Ekonomik nedenler
3. Siyasi nedenler
Birinci Haçlı Seferi
Katılan orduların miktarı ve sonuçları bakımından en önemli haçlı seferidir. 600.000 kişilik haçlı ordusu Eskişehir de 1.Kılıç Aslan tarafından karşılandı. Kudüs ü ele geçirdiler ve sonra Suriye ve Filistin de Kudüs devleri kurdular.
İkinci Haçlı Seferi
Musul Atabeyi nin Urfa yı Haçlılardan geri alması üzerine Haçlılar Avrupa dan yardım istediler. İkinci haçlı orduları ile Anadolu ya geldiler ve Anadolu da direniş vardı Kudüs e ancak az sayıda asker ile ulaşabildiler, oradakiler ile birleşerek Suriye yi fethi düşünüyorlardı ancak başarılı olamayıp geri döndüler.
Üçüncü Haçlı Seferi
Selahaddin Eyyubi nin tekrar Kudüs ü geri alması ile Almanya dan yardım istendi:Almanya dan 100.000 kişilik ordu Anadolu ya girdi. Ancak Almanlar başarılı olamadılar.
Dördüncü Haçlı Seferi
Papanın Kudüs ü tekrar almak istemesi üzerine tüm Avrupa ya haber yolladı ve dev bir ordu ile Mısır a çıkacaklardı. O zamanlar İstanbul da Bizans içinde meydana gelen içi savaştan dolayı orduyu İstanbul a sürdü.Kudüs yerine İstanbul fethedildi. Ancak fazla İstanbul da kalamadılar.Daha sonra ki Haçlı seferlerinden de bir sonuç alamadılar.
Haçlı Seferlerinin Sonuçları
1. Dini Sonuçlar: Kudüsün alınamaması Hristiyan halkın inançlarının zayıflamasına yol açtı.
2. Siyasi Sonuçlar: Haçlı seferleri sadece Türklerin batıya ilerleyişi ve Avrupa ye geçişleri gecikti.
3. Sosyal Sonuçlar: Halk arasında sınıf farklılıkları azaldı ve sosyal yapıda önemli gelişmeler yaşandı.
4. Ekonomik Sonuçlar: Doğu ve batı toplumları arasında ticari faaliyetler başladı.
5. Teknik Sonuçlar: Özellikle pusula,kağıt,matbaa ve barut gibi icatlar dahil çeşitli yenilikler Avrupalılarında hizmetine girdi.
Anadolu Beylikleri ve Türkiye Selçuklu Devletinin Kuruluş Dönemi
Malazgirt Zaferinden sonra ;
* Bizans ın Anadolu daki etkinliğini kaybetmesi
* Türkmenlerin gruplar halinde Anadolu ya göç etmesi
* Anadolu da ki ağır vergiler ve adaletsizlik
* Anadolu da yeni beylikler kurulması
Anadolu nun Türkleşmesini hızlandıran başlıca nedenlerdir.
Danişmentliler: Kayseri, Malatya ve Sivas taraflarına hakim olan bu beylik döneminde bir çok eser yapılarak Anadolu nun Türkleşmesine katkı sağlanıştır.
Saltuklular: Erzurum ve çevresinde kurulan beylik doğu Anadolu nun Türkleşmesini sağladı.Pek çok camii, kümbet ve kaleler yaptırdılar.
Mengücekliler: Erzincan, Kemah ve Divriği taraflarında kurulan beylik döneminde Erzincan önemli bir kültür ve ticaret merkezi haline gelmiştir.
Artuklar: Güneydoğu Anadolu da kurulmuş olan bu beylik Güneydoğu Anadolu yu Haçlı tehlikesine karşı korumuş ve bıraktıkları eserler ile bölgenin Türkleşmesini sağlamışlardır.
TÜRKİYE SELÇUKLU DEVLETİ
Türkiye Selçuklu Devleti Süleyman Şah tarafından İznik ele geçirilerek kurulmuştur.(1077)
1. Haçlı seferine katılan orduları durduramayan Anadolu Selçuklu Devleti Batı Anadolu yu boaltarak merkezini Konya ya taşımıştır.
Türkiye Selçuklu Devletinin Genişleme ve Yükseliş Dönemi
2. Kılıç Aslan döneminde Bizans Türklerin güçlendiğini fark edip onları engellemek için büyük bi ordu kurup bu orduyu Anadolu ya göndermiştir. Miryokefalon Savaşı olarak bilinen mücadeleyi Türkiye Selçukluları kazanmıştır.
Bu savaşın sonucunda;
* Anadolu kesin olarak Türk yurdu haline gelmiştir.
* Türklerin Anadolu dan atılamayacağı kanıtlanmıştır.
* Türkler taarruza Bizans ise savunmaya geçmiştir.
1.Gıyaseddin Keyhüsrev Karadeniz ticaret yolunu açmaya çalışmış diğer taraftan da Antalya yı fethederek Akdeniz i Türk ticaretine açmıştır.
1.İzzettin Keykavus ise Trabzon Rum İmparatoruna hakimiyetini kabul ettirmiş Sinop u alarak ticaret merkezi haline getirmiştir.
1.Alaaddin Keykubat döneminde Anadolu Selçuklu Devleti en parlak dönemini yaşamıştır. Asya da büyük bir tehlike haline gelen Moğollar a karşı tedbirler almıştır.Alanya yı topraklarına kattı ve tersane kurdurdu.
Türkiye Selçuklu Devletinin Zayıflaması ve Moğol İstilası
1.Alaaddin Keykubat ın ölümünden sonra yerine oğlu 2.Gıyaseddin Keyhüsrev geçmiştir. Devlet işlerinde babası kadar etkili olamamıştır.
Bu dönemde doğuda çıkan baba ishak isyanını güçlükle bastırabilmiştir. Yassıçemen savaşını kazanmaları Moğolların Anadolu ya gelişini geciktirmişse de Moğollar Anadolu yu istila etme konusunda cesaretli idiler.
Kösedağ Savaşı ve Sonuçları
Doğu sınırına dayanan Moğollar baba ishak isyanından sonra Anadolu yu istilaya karar verdiler. Sivas ın doğusunda yapılan Kösedağ Savaşında Türkiye Selçuklu ordusu mağlup oldu.
Bu savaşın sonucunda;
* Anadolu Moğolların hakimiyetine girmiştir.
* Moğollara bağlı hale gelinmiştir.
* Trabzon Rum İmparatorlu ve Ermeni Krallığı elden gitmiştir.
* Bağımsız Türk beylikleri kurulmuştur. Siyasi birlik bozulmuştur.
* Can ve mal güvenliği kalmamıştır. Ticaret yapılamamaktadır.
* Önemli bilim,sanat ve ticaret merkezleri tahribata uğramıştır.
* Dağılma ve yıkılma sürecine girilmiştir.
Anadolu Türk Beyliklerinin Genel Özellikleri
* Anadolu nun batısında kurulan beylikler Anadolu Türk tarihinin kesintisiz devam etmesini sağlamıştır.
* Orta Anadolu da yoğunlaşan kültür ve sanatı uç bölgelere taşıyarak devamı sağlamışlardır.
* Her beylik merkezi birer kültür merkezi haline gelmiştir.
Anadolu da Sosyal Hayat
Malazgirt zaferinden sonra Orta Asya dan gelen konar göçerler Anadolu ya yerleştirilerek Anadolu da Rum ve Hristiyanlara karşı nüfus üstünlüğü ele geçirilmiştir. Selçuklu sultanları Hristiyan ahaliye adaletli ve hoşgörülü davranmışlar onlar da Selçuklu idaresini benimsemişlerdir.
Anadolu da Ekonomik Hayat
Ticaret:
Ticaretin gelişmesi için şu çalışmalar yapılmıştır.
* Yollar yapılmış ve bu yolların güvenliği sağlanmıştır.
* Kervansaraylar yapılmış Tüccarların Anadolu ya gelmeleri sağlanmıştır.
* Korsa, eşkıya ve doğal Afetlerden dolayı zararların karşılanması amacı ile sigortacılık başlamıştır.
* Büyük ticaret merkezlerine hanlar ve kapalı çarşılar yapılmıştır.
* Ticareti geliştirmek amacı ile Akdeniz ve Karadeniz de fetihler yapılmıştır.
* Kıbrıs ile ticaret antlaşmaları yapılmıştır.
* Gümrük vergileri hafifletilmiştir.
* Önemli ticaret yerlerine Türk ve Müslüman tüccarlar yerleştirilmiştir.
Ahilik Teşkilatı:
Bu teşkilat;
* Esnaflar arasında dayanışmayı sağlar.
* Mesleki eğitim sonucunda çırak kalfa ve usta yetiştirerek diploma verilmiştir.
* Üyelerin dini,ahlaki ve diğer alanlarda gelişmeleri sağlanmıştır.
* Üretim kalitesinin arttırılmasına ve fiyatların ayarlanmasına çalışılmıştır.
* Moğol istilasından sonra huzur ve güvenliği sağlamaya çalışılmıştır.
HAÇLI SEFERLERİ
1096-1270 yılları arasında Avrupalı Katolik Hristiyanların Papanında etkisi ile Müslümanların elindeki kutsal toprakları ele geçirmek amacıyla düzenledikleri seferlerdir.Sekiz haçlı seferi gerçekleştirilmiştir.
Haçlı Seferlerinin Nedenleri
1. Dini nedenler
2. Ekonomik nedenler
3. Siyasi nedenler
Birinci Haçlı Seferi
Katılan orduların miktarı ve sonuçları bakımından en önemli haçlı seferidir. 600.000 kişilik haçlı ordusu Eskişehir de 1.Kılıç Aslan tarafından karşılandı. Kudüs ü ele geçirdiler ve sonra Suriye ve Filistin de Kudüs devleri kurdular.
İkinci Haçlı Seferi
Musul Atabeyi nin Urfa yı Haçlılardan geri alması üzerine Haçlılar Avrupa dan yardım istediler. İkinci haçlı orduları ile Anadolu ya geldiler ve Anadolu da direniş vardı Kudüs e ancak az sayıda asker ile ulaşabildiler, oradakiler ile birleşerek Suriye yi fethi düşünüyorlardı ancak başarılı olamayıp geri döndüler.
Üçüncü Haçlı Seferi
Selahaddin Eyyubi nin tekrar Kudüs ü geri alması ile Almanya dan yardım istendi:Almanya dan 100.000 kişilik ordu Anadolu ya girdi. Ancak Almanlar başarılı olamadılar.
Dördüncü Haçlı Seferi
Papanın Kudüs ü tekrar almak istemesi üzerine tüm Avrupa ya haber yolladı ve dev bir ordu ile Mısır a çıkacaklardı. O zamanlar İstanbul da Bizans içinde meydana gelen içi savaştan dolayı orduyu İstanbul a sürdü.Kudüs yerine İstanbul fethedildi. Ancak fazla İstanbul da kalamadılar.Daha sonra ki Haçlı seferlerinden de bir sonuç alamadılar.
Haçlı Seferlerinin Sonuçları
1. Dini Sonuçlar: Kudüsün alınamaması Hristiyan halkın inançlarının zayıflamasına yol açtı.
2. Siyasi Sonuçlar: Haçlı seferleri sadece Türklerin batıya ilerleyişi ve Avrupa ye geçişleri gecikti.
3. Sosyal Sonuçlar: Halk arasında sınıf farklılıkları azaldı ve sosyal yapıda önemli gelişmeler yaşandı.
4. Ekonomik Sonuçlar: Doğu ve batı toplumları arasında ticari faaliyetler başladı.
5. Teknik Sonuçlar: Özellikle pusula,kağıt,matbaa ve barut gibi icatlar dahil çeşitli yenilikler Avrupalılarında hizmetine girdi.