Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası Ve Atatürk’ün Ölümü
Sayfa 121 İki Dönemde Türkiye
Aşağıda boş bırakılan bölümlere Türkiye’nin Lozan Antlaşması’ndan sonraki ve günümüzdeki sınırları ie komşularını belirten haritalar çiziniz. Haritaları farklı renklerdeki kalemlerle boyayınız. Daha sonra aşağıdaki soruları haritalara göre cevaplayınız.
1. Lozan Antlaşması’dan sonraki komşularımız ile günümüzdeki komşularımızı karşılaştırınız. Hangi farklılıkları gördüğünüzü yazınız.
SSCB yıkılmış Rusya Federasyonu kurulmuş.
2. İki harita arasında sınırlarımız arasındaki farklar nelerdir?
İlk haritada Hatay yok ikincide var.
3. Günümüzde bağımsız olan ancak Lozan Antlaşması’ndan sonra henüz bağımsızlığını kazanamamış devletler hangileridir?
Pakistan, Küba, İran, Irak gibi devletler.
Sayfa 122 Düşünceden Eyleme Geçiş
A: Aşağıda Atatürk’ün dış siyasete ilişkin sözleri bulunmaktadır. Önce bu sözlerin Türk dış siyasetin hangi esasları ile ilişkili olduğunu yaınız (Sözler birden fazla esas işe ilişkili olabilir.) Daha sonra bu esaslara uygun olarak çözümlenmiş dış politika olaylarına birer örnek yazpınız.
“Dış siyaset, iç kuruluş ve iç siyasete dayandırılmak zorunluluğundadır; yani iç kuruluşun kaldıramayacağı genişlikte olmamalıdır. Yoksa hayali dış siyasetler peşinde dolaşanlar, dayanak noktalarını kendiliğinden kaybederler.”
(Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, II s.101)
Gerçekcidir.
“Türkiye’nin güvenliğini amaçlayan hiçbir milletin aleyhinde olmayan bir barış doğrultusu, bizim daima ilkemiz olacaktır.
(Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri II, s. 356.)
Barışcıdır.
“Türk ulusu iki köklü nitelikle uluslararası ilişkilerde kendini göstermektedir. Bunlardan biri ulusumuzun kendini savunmak için sarsılmaz bir kararla saygı duyulmaya değer bir güçte olması, diğeri, ulusumuzun dostuklarına ve antlaşmalarına, durum ne olursa olsun, değişmez bir bağlılıkla uyacağına inanılmasıdır.”
(Atatürk’ü Anlamak ve Anmak II, s. 239.)
Millî Güce Dayalıdır.
“Takip olunması akla uygun olan siyaset milletin doğal kabiliyet ve ihtiyacına uygun olanıdır. Bizim için ne İslam birliği ve ne de Turanizm mantiki bir siyasî prensip olamaz inancındayım.”
(Atatürk Anlamak ve Anmak II, s. 239.)
Bağımsızdır.
B. Aşağıda yer alan dış politikaya ait olaylarda Türkiye hangi devlet ya da devletlerle görüşmeler yapmıştır? Olayların sebep ve sonuçları nelerdir? Türkiye verilen bu olaylardan hangi kazançları elde etmiştir? Tabloda uygun yerlere yazınız.
Olaylar Taraf Devletler Sebepler Sonuçlar Kazançlar
Musul Sorunu İngiltere-Türkiye Türk nüfus çoğunluğu Irak’a bağlandı. 25 yıl %10 petrol geliri elde edildi.
Montrö Boğazlar Sözleşmesi Türkiye, Bulgaristan, Fransa, İngiltere, Japonya, Romanya, SB, Yugoslavya ve Yunanistan Bölge savunmasız olması. Boğazlar Türkiye’nin oldu.
Balkan Antantı Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya, Romanya Yeni bir dünya savaşı çıkma ihtimali Balkan ülkeleri birbirlerine savaş ilan edemedi. Ülke toprak sınırı aynı kaldı.
Sadabat Paktı Türkiye, İran, Irak ve Afganistan Sınır anlaşmasızlıklarının çözülmesi Bu anlaşmayla dört ülke birbirine savaş ilan edemedi.
Sayfa 123 Hatay
• Atatürk sorunu Milletler Cemiyetine götürerek hangi yollarla çözümlemeyi tercih etmiştir?
Atatürk bu sorunu tavrıyla ve cesaretiyle çözmeyi tercih etmiştir.
• Atatürk’ün Hatay’ı şahsi meselesi olarak görmesinin nedenleri neler olabilir?
Vatanını bu kadar çok sevdiği için onun şahsi meseleleri vatanın meseleleri olmuştur.
• Hatay’daki Türkler, Fransızlar hakkında ne düşünüyor olabilirler?
Onlar hakkında olumsuz düşünceleri vardı.
• Hatay halkının bölgede yaşanan olaylar konusunda düşündüğü çözüm yolları nelerdir?
Halk burdaki Fransız zorbalığını kaldırıp Türkiye Cumhuriyeti’ne katılmak istiyorlar.
• Metinde Atatürk’ün Türk dış politikasına yönelik hangi ilkelerini görüyorsunuz? Atatürk’ün hangi özelliği Hatay’ın bağımsızlığında etkili olmuştur?
Barışçı ama tavrını da ortaya koyan bir tutum sergilemiştir.
• Atatürk’ün, Hatay’ın anavatana katılması için yaptıkları olmasaydı Hatay halkının o dönemde ve günümüzde yaşaması muhtemel problemler neler olabilir?
Onların bu çalışmaları olmasaydı onlar Türkiye Cumhuriyeti’nden er yada geç ayrılırdı.
Sayfa 124 Dünyanın Gözünde Atatürk
Aşağıda Atatürk hakkında çeşitli sözler ve gazete haberleri verilmiştir. Bu sözleri ve haberleri okuyarak Atatürk’ün hangi kişilik özelliklerinden bahsedildiğini yazınız.
1. Asker-devlet konusundaki liderliği
2. Liderliği
3. İnkılaplardaki ileri görüşlülüğü
4. Cesareti
5. İstediğini elde etmesi
İngiliz gazeteleri: 11 Kasım 1938 tarihli bir gazete haberi
Onun idaresi altında Türkiye Vatanını sevip onun çağdaşlığı için
Avrupa heyetinin kıymetli inkılap yapması
Bir âzası haline geldi.
13 Kasım 1938 tarihki bir gazete haberi 16 Kasım 1938 tarihli bir gazete haberi
Çağdaşlığı Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti
sevgisi
Sayfa 121 İki Dönemde Türkiye
Aşağıda boş bırakılan bölümlere Türkiye’nin Lozan Antlaşması’ndan sonraki ve günümüzdeki sınırları ie komşularını belirten haritalar çiziniz. Haritaları farklı renklerdeki kalemlerle boyayınız. Daha sonra aşağıdaki soruları haritalara göre cevaplayınız.
1. Lozan Antlaşması’dan sonraki komşularımız ile günümüzdeki komşularımızı karşılaştırınız. Hangi farklılıkları gördüğünüzü yazınız.
SSCB yıkılmış Rusya Federasyonu kurulmuş.
2. İki harita arasında sınırlarımız arasındaki farklar nelerdir?
İlk haritada Hatay yok ikincide var.
3. Günümüzde bağımsız olan ancak Lozan Antlaşması’ndan sonra henüz bağımsızlığını kazanamamış devletler hangileridir?
Pakistan, Küba, İran, Irak gibi devletler.
Sayfa 122 Düşünceden Eyleme Geçiş
A: Aşağıda Atatürk’ün dış siyasete ilişkin sözleri bulunmaktadır. Önce bu sözlerin Türk dış siyasetin hangi esasları ile ilişkili olduğunu yaınız (Sözler birden fazla esas işe ilişkili olabilir.) Daha sonra bu esaslara uygun olarak çözümlenmiş dış politika olaylarına birer örnek yazpınız.
“Dış siyaset, iç kuruluş ve iç siyasete dayandırılmak zorunluluğundadır; yani iç kuruluşun kaldıramayacağı genişlikte olmamalıdır. Yoksa hayali dış siyasetler peşinde dolaşanlar, dayanak noktalarını kendiliğinden kaybederler.”
(Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, II s.101)
Gerçekcidir.
“Türkiye’nin güvenliğini amaçlayan hiçbir milletin aleyhinde olmayan bir barış doğrultusu, bizim daima ilkemiz olacaktır.
(Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri II, s. 356.)
Barışcıdır.
“Türk ulusu iki köklü nitelikle uluslararası ilişkilerde kendini göstermektedir. Bunlardan biri ulusumuzun kendini savunmak için sarsılmaz bir kararla saygı duyulmaya değer bir güçte olması, diğeri, ulusumuzun dostuklarına ve antlaşmalarına, durum ne olursa olsun, değişmez bir bağlılıkla uyacağına inanılmasıdır.”
(Atatürk’ü Anlamak ve Anmak II, s. 239.)
Millî Güce Dayalıdır.
“Takip olunması akla uygun olan siyaset milletin doğal kabiliyet ve ihtiyacına uygun olanıdır. Bizim için ne İslam birliği ve ne de Turanizm mantiki bir siyasî prensip olamaz inancındayım.”
(Atatürk Anlamak ve Anmak II, s. 239.)
Bağımsızdır.
B. Aşağıda yer alan dış politikaya ait olaylarda Türkiye hangi devlet ya da devletlerle görüşmeler yapmıştır? Olayların sebep ve sonuçları nelerdir? Türkiye verilen bu olaylardan hangi kazançları elde etmiştir? Tabloda uygun yerlere yazınız.
Olaylar Taraf Devletler Sebepler Sonuçlar Kazançlar
Musul Sorunu İngiltere-Türkiye Türk nüfus çoğunluğu Irak’a bağlandı. 25 yıl %10 petrol geliri elde edildi.
Montrö Boğazlar Sözleşmesi Türkiye, Bulgaristan, Fransa, İngiltere, Japonya, Romanya, SB, Yugoslavya ve Yunanistan Bölge savunmasız olması. Boğazlar Türkiye’nin oldu.
Balkan Antantı Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya, Romanya Yeni bir dünya savaşı çıkma ihtimali Balkan ülkeleri birbirlerine savaş ilan edemedi. Ülke toprak sınırı aynı kaldı.
Sadabat Paktı Türkiye, İran, Irak ve Afganistan Sınır anlaşmasızlıklarının çözülmesi Bu anlaşmayla dört ülke birbirine savaş ilan edemedi.
Sayfa 123 Hatay
• Atatürk sorunu Milletler Cemiyetine götürerek hangi yollarla çözümlemeyi tercih etmiştir?
Atatürk bu sorunu tavrıyla ve cesaretiyle çözmeyi tercih etmiştir.
• Atatürk’ün Hatay’ı şahsi meselesi olarak görmesinin nedenleri neler olabilir?
Vatanını bu kadar çok sevdiği için onun şahsi meseleleri vatanın meseleleri olmuştur.
• Hatay’daki Türkler, Fransızlar hakkında ne düşünüyor olabilirler?
Onlar hakkında olumsuz düşünceleri vardı.
• Hatay halkının bölgede yaşanan olaylar konusunda düşündüğü çözüm yolları nelerdir?
Halk burdaki Fransız zorbalığını kaldırıp Türkiye Cumhuriyeti’ne katılmak istiyorlar.
• Metinde Atatürk’ün Türk dış politikasına yönelik hangi ilkelerini görüyorsunuz? Atatürk’ün hangi özelliği Hatay’ın bağımsızlığında etkili olmuştur?
Barışçı ama tavrını da ortaya koyan bir tutum sergilemiştir.
• Atatürk’ün, Hatay’ın anavatana katılması için yaptıkları olmasaydı Hatay halkının o dönemde ve günümüzde yaşaması muhtemel problemler neler olabilir?
Onların bu çalışmaları olmasaydı onlar Türkiye Cumhuriyeti’nden er yada geç ayrılırdı.
Sayfa 124 Dünyanın Gözünde Atatürk
Aşağıda Atatürk hakkında çeşitli sözler ve gazete haberleri verilmiştir. Bu sözleri ve haberleri okuyarak Atatürk’ün hangi kişilik özelliklerinden bahsedildiğini yazınız.
1. Asker-devlet konusundaki liderliği
2. Liderliği
3. İnkılaplardaki ileri görüşlülüğü
4. Cesareti
5. İstediğini elde etmesi
İngiliz gazeteleri: 11 Kasım 1938 tarihli bir gazete haberi
Onun idaresi altında Türkiye Vatanını sevip onun çağdaşlığı için
Avrupa heyetinin kıymetli inkılap yapması
Bir âzası haline geldi.
13 Kasım 1938 tarihki bir gazete haberi 16 Kasım 1938 tarihli bir gazete haberi
Çağdaşlığı Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti
sevgisi